Khoa học công nghệ 2018-05-09 08:25:24

Cây chuối tiêu được biết đến là một loại thực phẩm và cũng là một loại cây dược liệu với việc sử dụng phần thân cây chuối ép lấy nước uống để điều trị đái tháo đường, hạ glucose máu. Hiện nay trên thế giới có một vài nghiên cứu về tác dụng điều trị đái tháo đường của thân cây chuối tiêu nhưng chưa có nghiên cứu đánh giá tác dụng và cơ chế tác dụng hạ glucose máu của dược liệu này. Để có những bằng chứng khoa học về tác dụng và cơ chế tác dụng của thân cây chuối tiêu trong điều trị đái tháo đường, Trường Cao đẳng Dược Trung ương Hải Dương đã đề xuất và được phê duyệt thực hiện đề tài “Nghiên cứu tác dụng hạ đường huyết của cao khô thân cây chuối tiêu (Musa Paradisiaca L.) ứng dụng trong hỗ trợ điều trị đái tháo đường typ2”. Đề tài do Trường Cao đẳng Dược Trung ương Hải Dương chủ trì thực hiện, TS. Nguyễn Thị Đông làm chủ nhiệm và thực hiện trong thời gian từ năm 2016 – 2017.

Ban chủ nhiệm đề tài đã tiến hành nghiên cứu đánh giá cơ chế tác dụng hạ đường máu của cao thành phần thân cây chuối tiêu trên động vật thực nghiệm; nghiên cứu thành phần hóa học, độc tính của cao thành phần thân cây chuối tiêu; nghiên cứu cơ chế hạ glucose máu. Kết quả nghiên cứu cho thấy: dịch ép thành phần cây chuối tiêu với liệu 50 ml/kg chuột nhắt có tác dụng hạ glucose máu của chuột nhắt có tác dụng hạ glucose máu của chuột nhắt tăng glucose máu do STZ (150 mg/kg) là 49,6%. Dịch ép thành phần thân cây chuối tiêu với liều 25ml (500mg cắn)/kg chuột cống, đã làm giảm glucose máu 26,34%, giảm nồng độ Cho TP 49%, TG54,1% và tăng khả năng dung nạp glucose 27,31% của chuột cống đái tháo đường typ 2 thực nghiệm. Cắn phân đoạn ethylacetat và n-butanol được điều chế từ dịch ép thân cây chuối tiêu có tác dụng hạ glucose máu trên chuột tăng glucose máu bằng STZ liều 150mg/kg là 38,56 và 50,3% và hạ glucose máu 44,5 và 49,26% trên chuột cống đái tháo đường typ2 thực nghiệm. Đề tài đã phân lập được 6 chất là cycloeucalenon, acid myristic, acid procatechuic, daucosterol, betasitosterol, bí (-2-ethyl hexyl hexanoat). Với liều thử nghiệm cao nhất, đề tài chưa xác định được độc tính cấp và độc tính bán trường diễn.

Về cơ chế hạ glucose máu của thân cây chuối tiêu, ở mức độ cơ thể, dịch ép thành phần cây chuối tiêu có tác dụng tăng dung nạp glucose trên chuột cống đái tháo đường typ2 thực nghiệm. Ở mức độ tế bào, phân tử, dịch ép thành phần thân cây chuối tiêu giảm hoạt độ enzyme G6Pase gan của chuột tăng glucose máu bằng STZ liều 150mg.kg là 44,44% và của chuột đái tháo đường typ 2 thực nghiệm là 40,91%. Trên sự nhạy cảm của mô đích với insulin, ở mức độ cơ thế, dịch ép thành phần thân cây chuối tiêu không có tác dụng tiết insulin nhưng có tác dụng giảm kháng sinh insulin trên chuột đái tháo đường typ 2 thực nghiệm. TRên chuyển hóa và tăng nhạy cảm của tế bào mô đích với insulin, cắn thu từ dịch ép thành phần thân cây chuối tiêu có tác dụng, hoạt hóa AMPK ở nồng độ 50,0ug/ml và có tác dụng giảm nồng độ Cho TP và TG huyết thanh, gián tiếp cải thiện tình trạng kháng insulin trên chuột đái tháo đường typ 2 thực nghiệm.

Từ kết quả nghiên cứu và thực nghiệm, ban chủ nhiệm đề tài đã bào chế được 100.000 viên nang cứng chuối tiêu đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn của dược điển Việt Nam. Tại Bệnh viện Y học cổ truyền Hải Dương, ban chủ nhiệm đề tài đã thực hiện điều tra phỏng vấn và lựa chọn được 60 bệnh nhân có các triệu chứng về bệnh đái tháo đường  để đưa vào điều trị thử nghiệm lâm sang tác dụng hạ glucose máu của viên nang chứa cao thành phần thân cây chuối tiêu. Trong đó, nhóm 30 người được sử dụng thêm sản phẩm viên nang chuối tiêu với liều 3 viên/lần và 2 lần/ngày; nhóm 30 người còn lại không sử dụng thêm sản phẩm này. Cả hai nhóm bệnh nhân vẫn sử dụng thuốc tân dược theo đơn của bác sĩ. Sau 60 ngày thử nghiệm, nhóm bệnh nhân có sử dụng thêm viên nang chuối tiêu có tỉ lệ hạ glucose máu là 10,39%, trong khi nhóm bệnh nhân không sử dụng thêm viên nang chỉ giảm 1,76%; chỉ số HbA1c của nhóm sử dụng thêm viên nang chuối tiêu giảm 0,57%, trong khi nhóm bệnh nhân còn lại giảm 0,14%. Nhóm bệnh nhân được sử dụng thêm viên nang chuối tiêu nồng độ cholesterol và triglyceride có giảm hơn so với ngày đầu thử nghiệm.

Các mô hình thử tác dụng dược lý, cơ chế hạ glucose máu và độc tính của thân cây chuối tiêu lần đầu tiên thực hiện. Các kết quả này chính là cơ sở khoa học để sản xuất và chuyển thành dạng viên nang “chuối tiêu” ứng dụng trong hỗ trợ điều trị bệnh nhân đái tháo đường typ 2. Xuất phát từ ý tưởng thu gom thân cây chuối tiêu là một loại phụ phẩm trong sản xuất nông nghiệp, việc sản xuất thực phẩm chức năng từ thân cây chuối tiêu có giá thành rẻ hơn so với một số sản phẩm hỗ trợ điều trị đái tháo đường trên thị trường. Khi đưa vào sản xuất thương phẩm, quy trình sản xuất thực phẩm chức năng từ thân cây chuối tiêu vừa tạo ra nguồn dược liệu có giá thành rẻ, vừa làm tăng lợi ích kinh tế cho nông dân trồng cây chuối tiêu.

Nguyễn Thị Ánh

Tin khác

Ứng dụng công nghệ giải bài toán xử lý nước thải (14/09/2023)

Nhận diện điểm hạn chế trong ứng dụng khoa học công nghệ nâng cao năng suất doanh nghiệp (11/04/2023)

Quyết định Giải thể Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả của Chi cục Tiêu chuẩn - Đo lường - Chất Lượng (14/03/2019)

Quyết định Giải thể Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả của Sở Khoa học và Công nghệ (12/03/2019)

Quyết định về việc công bố Danh mục thủ tục hành chính của Sở Khoa học và Công nghệ thực hiện tiếp nhận hồ sơ và trả kết quả giải quyết tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh (12/03/2019)

Quyết định về việc phê duyệt danh sách công chức, viên chức được cử đến làm việc tại Trung tâm Phục vụ hành chính công tỉnh Hải Dương (12/03/2019)

Đoàn đại biểu cấp cao Triều Tiên thăm và làm việc tại Hải Dương (28/02/2019)

Quyết định về việc phê duyệt Đề án thành lập Trung tâm Phục vụ Hành chính công tỉnh Hải Dương (22/01/2019)

Công nghệ biến rơm thành xăng máy bay đến Việt Nam (03/06/2018)

Nghiệm thu đề tài xây dựng mô hình trình diễn giống vịt Đại Xuyên PT và giống ngan VS152 (27/05/2018)

Làm giàu từ trồng khoai lấy bồng (27/05/2018)

Đẩy mạnh các giải pháp tiêu thụ vải thiều Thanh Hà (27/05/2018)

Nông dân trẻ làm vườn từ xa bằng điện thoại thông minh (24/05/2018)

Tháo gỡ vướng mắc trong đăng ký, nghiệm thu các đề tài khoa học (24/05/2018)

Đón nhận Huân chương độc lập hạng Ba nhân kỷ niệm 50 năm thành lập Sở Khoa học và Công nghệ (22/05/2018)

Tin khác

Chung nhan Tin Nhiem Mang

SỞ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ TỈNH HẢI DƯƠNG

Trưởng Ban biên tập: Ths. Phạm Văn Mạnh - Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Hải Dương

Giấy phép số: 01/GP-STTTT do Sở TT&TT cấp ngày 29/06/2015.

Địa chỉ: Số 209 Nguyễn Lương Bằng - TP. Hải Dương - tỉnh Hải Dương.

Điện thoại: 0220. 3892436 - Email: sokhcn@haiduong.gov.vn

Website Sử dụng Portal mã nguồn mở Joomla 3.4, theo Luật bản quyền GNU/GPL.