Cơ quan chủ trì đề tài: Trường Đại học Nông nghiệp I Hà Nội Chủ nhiệm đề tài: PGS-TS. Nguyễn Xuân Thành Chức vụ: Trưởng Khoa Tài nguyên và Môi trường Thời gian thực hiện: Năm 2008 1- Mục tiêu: - Xử lý phế thải đồng ruộng (rơm rạ, hành tỏi, rau quả) giảm thiểu ô nhiễm môi trường đồng ruộng.
- Tái chế phế thải đồng ruộng sau xử lý thành phần hữu cơ bón cho cây trồng.
- Đánh giá hiệu quả kinh tế, xã hội của việc xử lý và táo chế phế thải đồng ruộng.
2- Kết quả:
2.1. Điều tra về lượng tàn dư thực vật trên đồng ruộng tại 3 xã.
Qua điều tra cho thấy tổng lượng phế thải của xã trên 1 năm là rất lớn, tại Nam Trung là 2.932 tấn phế thải hành tỏi/năm từ đồng ruộng và 1.300 tấn phế thải từ tái chế hành tỏi, tại Đồng Lạc là 12.186 tấn rơm rạ/năm, tại Gia Xuyên là 8.581 tấn phế thải rau quả/năm.
2.2. Xử lý phế thải đồng ruộng quy mô hộ gia đình bằng chế phẩm vi sinh vật.
- Sau 30 đến 50 ngày đống ủ tàn dư thực vật đạt được >80% độ hoại.
- Nhiệt độ đống ủ tăng mạnh sau 3-7 ngày ủ, sau đó nhiệt độ giảm dần và ổn định sau 21 – 30 ngày ủ và sớm hơn đống ủ đối chứng (không xử lý chế phẩm VSV) khoảng 1 – 2 gày, tuỳ thuộc vào từng loại cây trồng.
- Sau cùng thời gian ủ ở đống ủ thí nghiệm có xử lý chế phẩm vi sinh vật OC% gảm xuống mạnh, pH và hàm lượng NPK% lại cao hơn ở đống ủ đối chứng. Điều này chứng tỏ hiệu quà của chế phẩm vi sinh vật trong quy trình xử lý tàn dư thực vật trên đồng ruộng là rất có ý nghĩa, quá trình phân huỷ các chất hữu cơ xảy ra rất mạnh ngay ở những ngày đầu tiên, đặc biệt là ở các đống ủ có xử lý chế phẩm VSV.
2.3. Tái chế phế thải nông nghiệp sau xử lý thành phân hữu cơ bón cho cây trồng.
- Khi phân tích các chỉ tiêu trong phân bón hữu cơ tái chế từ phế thải nông nghiệp cho thấy hàm lượng dinh dưỡng trong phân ủ từ tàn dư thực vật không thua kém các loại phân hữu cơ từ chăn nuôi gia súc.
- Đã tiến hành thử nghiệm hiệu quả của phân bón trên các đối tượng cây trồng khác nhau tại 3 xã với tổng diện tích 1080m2 (360m2 cho thực nghiệm một loại cây)
+ Tại xã Nam Trung: Phân hữu cơ tái chế từ hành tỏi khi bón cho cây lúa làm tăng các chỉ tiêu cấu thành năng suất. Năng suất lý thuyết đạt 79,1 tạ/ha, năng suất thực thu đạt 63.8 tạ/ha, trong khi đó ở công thức đối chứng năng suất lý thuyết chỉ đạt 62,7 tạ/ha và năng suất thực thu 50,0 tạ/ha.
+ Tại xã Đồng Lạc: Phân hữu cơ tái chế từ rơm rạ khi bón cho cây hành củ đã kích thích cây hành củ tăng trưởng chiều cao, động thái ra lá và động thái đẻ nhánh cũng cao hơn so với công thức đối chứng. Ở công thức thí nghiệm năng suất lý thuyết đạt 15,5 tấn/ha, năng suất thực thu đạt 13,89 tấn/ha, còn ở công thức đối chứng hai chỉ tiêu này đạt 14,7 tấn/ha và 12,42 tấn/ha.
+ Tại xã Gia Xuyên: Phân Hữu cơ tái chế từ rau quả khi bón cho cây cải bắp góp phần làm tăng trưởng chiều cao cây, độ dày lá, chiều rộng bản lá, và đường kinh tán lá. Năng suất lý thuyết và năng suất thực thu ở công thức thí nghiệm đều cao hơn so với công thức đối chứng, cụ thể ở công thức thí nghiệm: năng suất lý thuyết là 86,9 tấn/ha, năng suất thực thụ là 80 tấn/ha, ở công thức đối chứng: năng suất lý thuyết là 79 tấn/ha, năng suất thực thu là 69,5 tấn/ha.
3- Khả năng ứng dụng và mở rộng:
Đề tài đã góp phần khắc phục việc đốt tàn dư thực vật trên đồng ruộng, sạch đồng ruộng, giảm thiểu ô nhiễm từ phế thải đồng ruộng, tăng thu nhập cho người nông dân.
