Năm 2020 đã qua cho thấy: Bão và áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) hoạt động trên biển Đông muộn và nhiều hơn cùng kỳ năm trước (CKNT). Toàn mùa có 9 cơn bão và 01 ATNĐ hoạt động trên biển Đông. Trong đó có bão số 2 và bão số 7 ảnh hưởng gián tiếp đến thời tiết khu vực Hải Dương. Các cơn bão và áp thấp nhiệt đới còn lại không ảnh hưởng đến thời tiết khu vực tỉnh Hải Dương.
Nắng nóng xuất hiện ít đợt hơn trung bình nhiều năm (TBNN) và CKNT, các đợt nắng nóng lại kéo dài liên tục và ghi nhận trị số nhiệt cao nhất (xảy ra vào tháng 5) trong khoảng hơn 30 năm trở lại đây ở cùng thời kỳ. Đợt nắng nóng đầu tiên trong năm xảy ra vào thời kỳ cuối tháng 5, trên toàn địa bản tỉnh có 9 đợt nắng nóng và nắng nóng gay gắt diện rộng, trong đó có 2 đợt kéo dài 14 ngày cụ thể là đợt từ ngày 30/5 đến ngày 13/6 và từ ngày 6 đến ngày 19/7 - đây là 2 đợt nắng nóng có thời gian kéo dài nhất kể từ năm 1992 đến nay.
Về nhiệt độtrung bình toàn mùa tại TP.Hải Dương là 28,70C, cao hơn TBNN là 10C và tương đương so với CKNT. Tổng tích nhiệt từ ngày 01/05 đến ngày 31/10/2020 là 5272,60C. Cao hơn TBNN 168,40C, thấp hơn CKNT 17,80C.
Mùa mưa đến sớm và xảy ra ít đợt mưa lớn diện rộng hơn CKNT, toàn mùa có 07 đợt,đặc biệt đợt mưa từ ngày14 - 15/10, toàn tỉnh đã có mưa vừa, mưa to đến rất to và dông. Lượng mưa cả đợt dao động trong khoảng từ 130 - 150 mm. Lượng mưa trong mùa phân bố không đều cho các tháng. Các sông trên địa bàn tỉnh không xuất hiện lũ. Trên sông Thái Bình tại Phả Lại chỉ xuất hiện hai dao dộng nhỏ vào thời kỳ đầu và giữa tháng 8. Toàn mùa, dòng chảy các sông luôn thiếu hụt so với TBNN. Sông Thái Bình tại Phả Lại, mực nước trung bình các tháng đều thấp hơn so với TBNN từ 0,03 m - 2,09 m. So với CKNT dòng chảy 3 tháng 5,6,7 thấp hơn từ 0,08 m - 0,28 m, 3 tháng còn lại 8,9,10 cao hơn từ 0,26 m - 0,74 m. Các sông khu vực hạ lưu của tỉnh mực nước chủ yếu dao động theo ảnh hưởng của thủy triều.
Dự báo diễn biến thời tiết thủy văn từ tháng 1 đến 6/2021
1. Thời tiết tết Nguyên đán Tân Sửu 2021
Thời gian tết 2021 từ ngày 11 đến ngày 14/2/2021 (từ ngày 30/12 đến ngày 3/01/2021), sau lập xuân ngày 3/2/2021 nên thời tiết tết Nguyên đán Tân Sửu: Thời tiết lạnh, đêm và sáng trời rét, ngày trời nắng, thỉnh thoảng có mưa nhỏ, nhiệt độ trong khoảng từ 16 - 23oC.
2. Dự báo diễn biến thời tiết thủy văn từ tháng 1 đến 6/2021
- Về Khí tượng: Xu thế nhiệt độ mặt nước biển khu vực trung tâm Thái Bình Dương tiếp tục trong pha lạnh và hiện tượng La Nina còn duy trì từ nay đến tháng 3/2021 với xác suất khoảng 95%, sau đó có xu hướng giảm dần và có khả năng chuyển dần sang trạng thái trung tính vào mùa hè năm 2021.
- Về Thủy văn: Mực nướccác sông trên địa bản tỉnh tiếp tục dao động ở mức thấp và chịu ảnh hưởng mạnh của thủytriều. Mực nước thấp nhất năm có khả năng xuất hiện vào thời gian này. Mực nước trung bình các tháng ở mức thấp hơn so với TBNN, tháng 12, tháng 01 cao hơn CKNT.
Từ nửa cuối tháng 01 và tháng 02/2021 Hồ Hòa Bình xả nước phục vụ gieo cấy vụ Đông Xuân, các địa phương cần chủ động trữ nước, cụ thể như sau:
Đợt 1: Đã xả từ ngày 12/01 đến 24 giờ ngày 15/01/2021 (4 ngày).
Đợt 2: Từ ngày 26/01 đến 24 giờ ngày 02/02/2021 (8 ngày).
Đợt 3: Từ ngày 22/02 đến 24 giờ ngày 27/02/2021 (6 ngày).
Các sông hạ lưu của tỉnh như sông Kinh Môn, sông Gùa, sông Rạng cần đề phòng xâm nhập mặn vào sâu trong nội đồng đặc biệt thời gian từ tháng 01 đến tháng 3/2021. Đến cuối tháng 4 đầu tháng 5 mực nước các sông nhích lên do mưa lũ đầu mùa.
- Bão, ATNĐ: Trong các tháng 5,6/2021 có khả năng xuất hiện khoảng 01 - 02 cơn bão hoặc ATNĐ hoạt động trên Biển Đông.
- Không khí lạnh: Có khoảng 14 - 17 đợt không khí lạnh và không khí lạnh tăng cường ảnh hưởng đến khu vực. Số đợt rét đậm, rét hại (từ 2 ngày trở lên) khoảng 5 ÷ 7 đợt, có khả năng xuất hiện 01 đến 02 đợt rét đậm, rét hại kéo dài trên 5 ngày. Rét đậm, rét hại xảy ra từ giữa tháng 12/2020, tháng 01 và nửa đầu tháng 02/2021. Mùa đông xuân 2020 - 2021 là mùa đông lạnh, khả năng xuất hiện những giá trị lịch sử và đợt rét hại đầu tiên đến sớm hơn TBNN
- Nhiệt độ:Trung bình trong các tháng từ tháng 01/2021 - 3/2021 phổ biến ở mức xấp xỉ thấp hơn so với TBNN,cụ thể như sau:
+Tháng 01/2021: Nhiệt độ trung bình tháng xấp xỉ thấp hơn so với TBNN (TBNN: 16,5oC).
+ Tháng 02/2021: Nhiệt độ trung bình tháng thấp hơn TBNN (TBNN: 17,9 oC).
- Tháng 3/2021: Nhiệt độ trung bình tháng xấp xỉ TBNN (TBNN: 20,10C)
- Lượng mưa: Tổng lượng mưa từ tháng 1/2020- 3/2021 ở mức xấp xỉ thấp hơn TBNN cụ thể như sau:
+ Tháng 1/2020: Tổng lượng mưa tháng thấp hơn TBNN (TBNN: 61,7 mm).
+ Tháng 2/2021: Tổng lượng mưa tháng thấp hơn TBNN (TBNN: 21,6 mm).
+ Tháng 3/2021: Tổng lượng mưa tháng xấp xỉ TBNN (TBNN: 57,4 mm).
Nhận định xu thế thời tiết từ tháng 4/2021đến 6/2021 nhiệt độ phổ biến ở mức xấp xỉ cao hơn TBNN (TBNN: 17,9 - 23,80C). Tổng lượng mưa trong 3 tháng phổ biến ở mức xấp xỉcao hơn TBNN (TBNN: 63 - 215,7 mm).
Bài của Đồng Thị Phượng
Đăng trên Bản tin Khoa học và Công nghệ Hải Dương số 1 ra tháng 2 năm 2021
