Cuối năm 1962, khi còn là giáo viên Trường cấp II Nguyễn Huệ, thuộc khụ Hạ Tứ Kỳ thì tôi nhận quyết định về công tác tại báo Hải Dương mới. Ngôi nhà tôi đến nằm trong khuôn viên Tỉnh ủy Hải Dương. Thời Pháp thuộc, nơi đây là tòa công sứ, sau Cách mạng tháng 8.1945 thuộc về chính quyền mới, có thời kỳ là trụ sở Khu ủy Tả ngạn. Khuôn viên gồm hai ngôi nhà 2 tầng, đều được xây dựng từ cuối thế kỷ XIX. Một ngôi hướng bắc nhìn ra đường Trần Hưng Đạo bây giờ. Còn ngôi nhà tôi ở hướng đông. Đó là một ngôi nhà có thiết kế theo kiến trúc Pháp, kết cấu vững chắc, trang trí đẹp. Bốn chung quay là hành lang và phòng nhỏ, giữa có ba phòng lớn, sàn lát gỗ quý, có lò sưởi…
Với diện tích sử dụng lớn, ngôi nhà là nơi làm việc và nghỉ ngơi của cán bộ, nhân viên các cơ quan thuộc Tỉnh ủy: Ban Tuyên huấn, Ban nghiên cứu Lịch sử Đảng, báo Hải Dương mới, Đài Truyền thanh, phóng viên thường trú VNTTX. Sau này còn có tổ phóng viên thường trú Báo Nhân Dân. Do đó, hay gọi là ngôi nhà của các nhà báo.
Người có cương vị và trách nhiệm cao nhất ở đây là đồng chí Bùi Quang Thu, ủy viên Ban thường vụ Tỉnh ủy, Phó chủ tịch UBHC tỉnh, Trưởng Ban Tuyên huấn Tỉnh ủy, Trưởng Ban nghiên cứu Lịch sử Đảng tỉnh, Hiệu trưởng trường Đảng tỉnh, Tổng Biên tập báo Hải Dương mới. Mặc dù phụ trách nhiều công việc, với cương vị Tổng Biên tập (TBT), đồng chí Thu vẫn luôn thực hiện đúng chế độ duyệt tin bài trước khi đưa nhà in.Hải Dương mới lúc đó ra tuần hai kỳ và có 6 biên tập, phóng viên. Do công việc của TBT rất bận nên tập bản thảo và ma-két báo thường đặt trước cửa phòng đồng chí từ tối hôm trước. Sớm sau, khi đưa đi nhà in đã thấy các bản thảo được duyệt, nhiều câu, đoạn, xóa đi, cài vào, chữ nhỏ như con kiến. Không chỉ duyệt bài, TBT còn “đẻ” và “nuôi” chuyện mục “Nói mà nghe”, với lối viết dí dỏm, vừa xây dựng, vừa phê phán các thói hư tật xấu, được bạn đọc yêu thích.
Trực tiếp phụ trách báo thời kỳ đó là đồng chí Nguyễn Thi, phó Tổng Biên tập. Từ quê hương của người sáng lập báo “Công Nông”- sau là Phó Chủ tịch nước Nguyễn Lương Bằng-đồng chí Nguyễn Thi được giác ngộ sớm và hoạt động tuyên truyền cách mạng rồi trở thành người làm tờ Tin Hải Dương. Cùng cơ quan có anh Nguyễn Ân, cán bộ miền Nam tập kết, anh Nguyễn Hữu Phách, từ lớp báo chí đầu tiên của Ban Tuyên giáo TW về và các anh Văn Đậu (Hồng Trung), Trần Lâm (Hồ Sen), Nguyễn Khả, Ngô Đức Tảo…
Đài truyền thanh ban đầu chỉ ở thị xã Hải Dương có anh Minh Cường, Trần Viết Huấn…Thường trú VNTTX tại Hải Dương là anh Nguyễn Thế Viên (Trường Sơn), Nguyễn Hoàn. Tổ phóng viên báo Nhân Dân có nhà báo Trần Minh Tân, Vũ Danh Liêm (Quốc Vượng). Sau này các cơ quan báo chí còn nhiều anh em mới về.
Ngôi nhà của các nhà báo luôn sôi động, nhiều thông tin và chan hòa tình đồng nghiệp. Đêm đêm các căn phòng sáng đèn khuya, một phong cách làm việc say sưa và nghiêm túc. Vì mấy cơ quan cùng có một thủ trưởng phụ trách nên mọi chủ trương, ý đồ chỉ đạo của cấp ủy được truyền đạt kịp thời và nhanh chóng biến thành chương trình, nội dung trên báo, đài cũng như công tác tuyên truyền của các ban của Đảng xuống cơ sở. Đồng chí Nguyễn Chương, Bí thư Tỉnh ủy và các đồng chí trong Ban thường vụ như Nguyễn Hoài Bắc, Hoàng Sơn, Phạm Viết Bính và nhiều đồng chí ở các Ban Tuyên huấn, Lịch sử Đảng, lãnh đạo các địa phương, ngành, đoàn thể thường xuyên viết bài, tin cho báo và nhắc nhở, các nơi tổ chức học tập, làm theo báo.
Cả ngôi nhà là một chi bộ Đảng, một Công đoàn cơ sở, một Chi đoàn thanh niên hoạt động rất sôi nổi. Cứ thế, cho đến khi cuộc chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ ác liệt, cơ quan phải sơ tán về nông thôn, một số tách ra cho phù hợp với tình hình mới.
Thời gian trôi nhanh, cảnh quan khuôn viên xưa giờ đã có nhiều thay đổi. Từ ngôi nhà đó, nhiều nhà báo đã trưởng thành, người đi xa, về hưu, người đã khuất…nhưng những kỷ niệm năm tháng sống và làm việc tại ngôi nhà đó vẫn còn mãi trong ký ức của nhiều người./.
Bài của Nguyễn Thế Trường-Câu lạc bộ Nhà báo cao tuổi
Đăng trên Tạp chí Khoa học và Công nghệ Hải Dương số 3 ra tháng 4 năm 2018
