Mô hình giống bí xanh số 2 được trồng tại xã Quang Minh, huyện Gia lộc. Ảnh Nguyễn Yến Diện tích bí xanh ở tỉnh Hải Dương trong vụ Thu đông đạt từ 900 - 1200 ha/năm, bí xanh có giá trị dinh dưỡng và hiệu quả kinh tế cao, ổn định .
Tiến sỹ Đào Xuân Thảng - Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm mới chọn lọc ra giống Bí xanh số 2 mới đáp ứng được yêu cầu khắt khe trên của sản xuất tại Hải Dương nói riêng và đồng bằng sông Hồng nói chung. Giống bí xanh Số 2 có năng suất cao 45- 55 tấn/ha/vụ, chất lượng tốt, quả thuôn dài 60 -75 cm, vỏ xanh đậm, ít hạt, cùi phớt xanh được thị trường ưa chuộng, khả năng chống chịu sâu bệnh và khả năng thích ứng tốt, hiệu quả kinh tế cao (thu nhập 70-90 triệu đồng/ ha, lãi thuần 45-55 triệu đồng/ ha) với điều kiện bất thuận ở các tỉnh đồng bằng sông Hồng, giống được khảo nghiệm tại một số tỉnh đồng bằng sông Hồng: Hải Dương, Thái Bình, Nam Định..cho năng suất cao, chất lượng tốt được giống có thể trồng được 2 vụ/năm (vụ Đông Xuân và vụ Thu Đông).
Năm 2011 – 2012, tiến sỹ Đào Xuân Thảng - Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm cùng các cộng sự thực hiện đề tài: "Xây dựng mô hình sản xuất giống bí xanh Số 2 trên địa bàn tỉnh Hải Dương" tại 10 điểm mô hình: Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm, xã Thống Kênh, xã Đồng Quang, xã Quang Minh, xã Đức Xương (huyện Gia Lộc); xã Đại Đức (huyện Kim Thành); xã Hùng Sơn (huyện Thanh Miện); xã Nam Tân (huyện Nam Sách); xã Tráng Liệt (huyện Bình Giang); xã Hiệp Lực (huyện Ninh Giang) với tổng diện tích 117,3 ha.
Năm 2011, ban chủ nhiệm đề tài đã tổ chức được 10 lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật thâm canh và sản xuất giống bí xanh Số 2 an toàn cho hơn 1.000 học viên tham dự tại 9 đơn vị tham gia mô hình
Vụ Đông Xuân năm 2011 mô hình sản xuất bí xanh Số 2 trừ chi phí đầu tư ban đầu cho mỗi ha lãi gấp 4,7- 4,8 lần so với mô hình cấy lúa xuân và gấp 1,5 lần so với mô hình trồng cây bí xanh của địa phương ở cùng thời điểm. Lãi thuần đạt: 117 triệu – 122 triệu đồng/ha. Hiệu quả mô hình sản xuất bí xanh Số 2 vụ Thu Đông năm 2011: Trừ chi phí đầu tư ban đầu cho mỗi ha Thu Đông 2011, lãi thuần gấp 2,1-2,4 lần so với mô hình trồng cây dưa hấu và gấp 1,7 – 2,1 lần so với mô hình trồng cây bí xanh của địa phương ở cùng thời điểm, đạt 180 - 200 triệu đồng/ha tương đương 6-7 triệu đồng/sào.
Đến năm vụ Đông xuân năm 2012 mô hình sản xuất bí xanh Số 2 trừ chi phí đầu tư ban đầu cho mỗi ha thì mô hình sản xuất bí xanh Số 2 lãi thuần gấp 9,4 – 9,7 lần so với mô hình cấy lúa xuân và gấp 1,3 - 1,5 lần so với mô hình trồng cây bí xanh của địa phương ở cùng thời điểm. Lãi thuần đạt: 128 – 146 triệu đồng/ ha tức 4,5 – 5 triệu/ sào.
Vụ Thu Đông năm 2012 mô hình sản xuất bí xanh Số 2 đã gặp cơn bão số 8 cuối tháng 10 năm 2012 đã làm mất trắng 78% diện tích. Diện tích còn lại 12, 17 ha bị giảm năng suất nghiêm trọng. Tuy nhiên số diện tích này trừ chi phí đầu tư mỗi ha bí xanh Thu Đông thu lãi thuần gấp 1,68 – 2,29 lần so với mô hình trồng cây dưa hấu và gấp 1,23 – 1,68 lần so với mô hình trồng cây bí xanh của địa phương ở cùng thời điểm, đạt 22 – 30 triệu đồng/ha. Năng suất đạt 40 – 55 tấn/ha vụ Đông Xuân, 30 – 45 tấn/ha vụ Thu Đông. Mô hình bí xanh Số 2 cho tổng thu nhập từ 95 – 249 triệu đồng/ ha/vụ, lãi thuần đạt 22 – 203 triệu đồng/ha.
Qua 2 năm thực hiện cho thấy giống bí xanh số 2 cho năng suất bí xanh Số 2 đạt 40 – 55 tấn/ha, chất lượng tốt, an toàn và cho hiệu quả kinh tế cao.
Phạm Ninh Hải
Sở Khoa học và Công nghệ Hải Dương
