Chất lượng sáng kiến viết đảm bảo theo yêu cầu, nội dung trình bày đã thể hiện rõ về tính mới, tính sáng tạo; khả năng áp dụng, nhân rộng; khả năng mang lại lợi ích thiết thự. Các sáng kiến đã tập trung vào giải quyết những vấn đề cấp thiết cần đổi mới; phục vụ thiết thực cho công tác quản lý, đổi mới công tác chuyên môn giảng dạy, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo ở các cấp học, bậc học trên địa bàn tỉnh và bám sát nội dung chỉ đạo chuyên môn của Bộ Giáo dục và Đào tạo như dạy học theo chủ đề, dự án kết hợp với dạy học tích hợp nhằm phát triển năng lực cho học sinh, …
Kết quả có 259/259 sáng kiến đủ điều kiện để đưa vào xem xét, đánh giá tại các Hội đồng chuyên môn và được phân thành 3 lĩnh vực như sau:
- Lĩnh vực khoa học tự nhiên: có 102 sáng kiến được tiếp nhận, xem xét và đánh giá cho điểm. Kết quả có 47 sáng kiến được công nhận sáng kiến năm 2021 đạt 46,08%.
- Lĩnh vực khoa học nhân văn: có 66 sáng kiến được tiếp nhận, xem xét và đánh giá cho điểm. Kết quả có 34 sáng kiến được công nhận sáng kiến năm 2021 đạt 51,52%.
- Lĩnh vực khoa học xã hội: có 91 sáng kiến được tiếp nhận, xem xét và đánh giá cho điểm. Kết quả có 55 sáng kiến được công nhận sáng kiến năm 2021 đạt 60,44%.
Trong đó những sáng kiến tiêu biểu, có tính mới, tính sáng tạo đã đưa ra các biện pháp cụ thể, rõ ràng, phù hợp với yêu cầu đổi mới, đề cập vấn đề cần thiết, được xã hội quan tâm và mang tính thời sự như:
+ Sáng kiến “Ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao hiệu quả quản lý một số hoạt động chuyên môn ở trường Trung học phổ thông”. Sáng kiến có tính thực tiễn, tác giả đã đưa ra các giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin, khắc phục được các hạn chế trong công tác quản lý, tiết kiệm thời gian, nhân lực,…Sáng kiến góp phần nâng cao trình độ công nghệ thông tin của giáo viên và có khả năng nhân rộng trên địa bàn tỉnh.
+ Sáng kiến “Một số biện pháp quản lý, chỉ đạo đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường mầm non”. Tác giả đã xây dựng được các biện pháp cụ thể như: xây dựng thư viện điện tử, xây dựng bảng biểu nội quy và cập nhật được tình hình mới (dịch bệnh Covid - 19) để quản lý, chỉ đạo đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm trong trường. Sáng kiến có tính khả thi và có khả năng nhân rộng.
+ Sáng kiến “Giải pháp quản lí hoạt động trải nghiệm gắn với giáo dục di sản văn hóa địa phương ở các trường THPT”. Sáng kiến có giá trị thực tiễn, các giải pháp tác giả đưa ra thiết thực, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục thông qua hoạt động trải nghiệm gắn với giáo dục di sản văn hóa địa phương. Sáng kiến có khả năng nhân rộng, làm tài liệu tham khảo cho học sinh và giáo viên.
- Về lĩnh vực chuyên môn, đã có những sáng kiến đưa ra các biện pháp cụ thể, rõ ràng, phù hợp với yêu cầu đổi mới giảng dạy trong tình hình hiện nay như các sáng kiến:
+ “Vận dụng một số phương pháp dạy học tích cực nhằm phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh thông qua các bài đọc hiểu văn bản môn Ngữ văn trung học phổ thông”. Sáng kiến đã đưa ra những giải pháp mới mẻ, phù hợp với mục tiêu của dạy học đổi mới, phát triển phẩm chất, năng lực học sinh. Nhiều giải pháp thể hiện sự công phu và tâm huyết trong dạy học của giáo viên.
+ “Đổi mới cách thức dạy - học Lịch sử trong thời đại cách mạng công nghiệp 4.0 nhằm tạo hứng thú học tập và nâng cao chất lượng bộ môn”. Sáng kiến đã sử dụng công nghệ thông tin với những cách thức mới, là vấn đề được giáo viên và ngành giáo dục quan tâm. Sáng kiến đưa ra một số vấn đề về công nghệ mà giáo viên ít hoặc chưa thực hiện được như: làm phim hoạt hình 3D, bảo tàng ảo 3D, tạo dựng Gameshow, thiết kế giao diện trang mạng cá nhân, “Facebook giấy”, lập trang mạng. Điểm mới của sáng kiến là tìm kiếm những phần mềm, tìm tòi cách thức thực hiện cho giáo viên.
+ “Một số kinh nghiệm khơi nguồn cảm hứng đọc sách cho trẻ 3 - 4 tuổi”. Sáng kiến đã đưa ra các biện pháp sáng tạo, phù hợp với chuyên đề của bậc học đang triển khai như xây dựng thư viện xanh, tổ chức ngày hội “đọc” sách cho trẻ. Từ đó, vận dụng sáng kiến vào thực tế, tạo thói quen đọc sách cho trẻ, giúp trẻ phát triển toàn diện hơn.
+ Thiết kế bài học "Một số phương pháp phổ" theo chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 môn Hóa học: Tác giả mạnh dạn đón đầu, đi trước xây dựng các chuyên đề này. Đổi mới, đi đầu trong phương pháp phổ. Sáng kiến thể hiện sự công phu, tỉ mỉ ở các nội dung sơ đồ phổ. Sáng kiến sử dụng phương pháp phổ hoàn toàn mới và chính xác. Sáng kiến đã kích thích học sinh nghiên cứu, tìm tòi, tiếp cận với những phương pháp hiện đại trong khoa học để vận dụng trong giải quyết các vấn đề được giao, bồi dưỡng năng khiếu và định hướng nghề nghiệp cho mỗi học sinh.
+ Thiết kế và tổ chức dạy học theo bài học STEM trong môn Sinh học ở trường THPT: Sáng kiến trình bày nội dung công phu, khoa học, dễ hiểu. Các ứng dụng gần gũi và thực tế. Hình ảnh minh họa rõ ràng và chi tiết. Xây dựng cấu trúc các bài tập STEM, chỉ rõ sản phẩm STEM. Sáng kiến không đòi hỏi phương tiện phức tạp nhưng vẫn đạt hiệu quả cao trong giảng dạy. Hệ thống cơ sở dễ hiểu, bài tập đơn giản. Vì vậy, giúp học sinh yêu lao động, ý thức bảo vệ môi trường và có tinh thần khởi nghiệp. Sáng kiến có khả năng áp dụng tại các trường học. Giúp học sinh và giáo viên tiếp cận được các vấn đề của môn Sinh học dễ hơn và nhanh hơn.
+ Xây dựng bài toán mới từ các tính chất đã biết của nguyên hàm, tích phân nhằm phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh: Tác giả khai thác các bài tập cơ bản, tổng quát trong đề thi và triển khai thành các dạng bài tập, hàm ẩn rất hay. Sáng kiến đã xây dựng được tính chất tổng quát hơn, có hiệu quả giúp học sinh có thể tổng hợp, tư duy và tạo hứng thú học tập. Sáng kiến có khả năng nhân rộng, áp dụng được phát triển thêm ở các bài toán khác trong phần nguyên hàm, tích phân để tạo ra bộ tài liệu cho học sinh và giáo viên tham khảo nhằm phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh.
Tổng số sáng kiến được xét công nhận sáng kiến cấp tỉnh năm 2021 là 136 sáng kiến (chi tiết theo Quyết định số 194/QĐ-SKHCN ngày 29/9/2021 của Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ).
Để thúc đẩy phong trào sáng kiến, nâng cao chất lượng sáng kiến trong thời gian tới, ngành Giáo dục và Đào tạo tiếp tục tuyên truyền, giới thiệu các sáng kiến có tính sáng tạo, có khả năng áp dụng, nhân rộng và tổ chức đánh giá công tác nhân rộng sáng kiến đã được công nhận cấp tỉnh trong ngành, đơn vị.
Bài của Lê Thanh Hải
Đăng trên Bản tin Khoa học và Công nghệ Hải Dương số 5 ra tháng 10 năm 2021
