Công ty Cổ phần thức ăn chăn nuôi Tiền Trung được thành lập năm 2007, chuyên về sản xuất thức ăn cho gia súc, gia cầm, thủy hải sản như cám lợn, cám gà, cám cá, cám chim... sản phẩm của công ty đã có mặt ở 30 tỉnh, thành phố trên cả nước và xuất khẩu sang đi một số nước lân cận.
Với phương châm “chất lượng luôn đặt lên hàng đầu, tạo niềm tin cho người chăn nuôi Việt” sản phẩm thức ăn chăn nuôi Tiền Trung đang được phân phối rộng rãi khắp các tỉnh thành trong cả nước. Hàng tháng công ty xuất ra ngoài thị trường từ 4.000 - 5.000 tấn cám các loại với 6 thương hiệu Tám Lợi, Thành Đông, Thành Đông Feed, TL, TL Feed với 30 mã sản phẩm/thương hiệu có đầy đủ các loại thức ăn chăn nuôi dành cho gia súc, gia cầm thủy hải sản. Đặc biệt tháng 11/2013 đơn vị đã thành lập thêm một công ty con là Công ty TNHH MTV Thức ăn chăn nuôi Tam Thiên để phát triển mở rộng thị trường và cũng khẳng định được vị thế trên lĩnh vực sản xuất thức ăn chăn nuôi, tạo thêm niềm tin của người chăn nuôi trong cả nước.
Bên cạnh việc đầu tư trang thiết bị máy móc để phục vụ cho sản xuất đáp ứng nhu cầu của thị trường thì Công ty cũng luôn luôn quan tâm đến việc sử dụng năng lượng một cách hiệu quả trong quy trình sản xuất. Công ty xác định việc sử dụng năng lượng một cách tiết kiệm nhưng vẫn đem lại hiệu quả là một chiến lược lâu dài cần phải duy trì thường xuyên.
Nhằm đảm bảo cho việc sản xuất được ổn định, đồng bộ, đồng thời tối ưu hóa việc sử dụng điện một cách hợp lý. Công ty đã phối hợp cùng Trung tâm Ứng dụng khoa học công nghệ và Khảo nghiệm giống tỉnh Hải Dương và một số đơn vị liên quan tổ chức kiểm toán năng lượng tại nhà máy sản xuất thức ăn chăn nuôi của công ty.
Công ty có chế độ vận hành tại một số khu vực trong nhà máy làm 8 giờ/ngày, tuy nhiên có khu vực vận hành tới 16 giờ/ngày. Điện năng của Công ty được cung cấp thông qua 01 trạm biến áp (cấp điện áp 22/0,4) có công suất 1.000 KVA. Hệ số công suất được duy trì ở mức trên 0,9 bởi hệ thống tụ bù lắp tại trạm biến áp. Ngoài ra công ty còn tiêu thụ một lượng lớn Than để cung cấp nhiệt cho hệ thống lò hơi công suất 2 tấn/giờ, loại than sử dụng là than cục có nhiệt trị cao đảm bảo cung cấp hơi để phục vụ sản xuất. Tổng tiêu thụ than năm 2021 là khoảng 345,4 tấn, tương đương chi phí khoảng 1,3 tỷ đồng. Ngoài tiêu thụ điện và than hằng năm công ty còn có chi phí lượng dầu (dầu DO) để phục vụ vận hành máy phát điện (khi mất điện) và công tác vận chuyển nội bộ như xe nâng, ô tô, máy xúc…, tổng tiêu thụ dầu năm 2021 khoảng 23.430 lít, tương đương 348 triệu đồng. Tổng chi phí năng lượng của công ty năm 2021 là gần 4,4 tỷ đồng.
Nguyên liệu nhập về chủ yếu các loại nguyên liệu thô theo yêu cầu của sản xuất như ngô, sắn, cám gạo, cám ngô, khô đậu tương, bột đá, tấm đá, thuốc... phải đảm bảo các yêu cầu về tỷ lệ, chất lượng, vệ sinh được cho vào silo chứa nguyên liệu thông qua hệ thống gầu tải hoặc vít tải. Nguyên liệu từ silo chứa nguyên liệu sẽ được đưa qua hệ thống máy nghiền nhỏ mịn với công suất lên tới 10 tấn/giờ thông qua hệ thống gầu tải để nghiền nhỏ mịn với kích thước hạt từ 1,8 - 2 mm. Sau khi cân xong sẽ được chuyển qua hệ thống máy trộn có công suất 2 tấn/mẻ để trộn đều các loại nguyên liệu với nhau cùng với các vi lượng. Sau khi được trộn đều xong sẽ được chuyển qua giai đoạn ép viên với máy ép viên công suất 11 tấn/giờ. Với cám dạng viên có 2 loại là ép viên dạng nén sử dụng cho lợn và ép viên đùn sử dụng cho cá. Sau khi cám được ép viên xong, cám lúc này có độ ẩm và nhiệt độ cao do dưới tác dụng của nhiệt độ do lò hơi tác động lên và ma sát trong quá trình bị ép và di chuyển thì lúc này cám được chuyển qua buồng làm mát để làm mát trong vòng từ 15 đến 20 phút để đạt được độ ẩm dưới 11,5% thì đạt yêu cầu.
Hiện nay công ty đang áp dụng hệ thống quản lý tiêu chuẩn ISO 9001: 2008, nhiều khu vực tiêu thụ năng lượng quan trọng đã được đầu tư cải tiến, lắp đặt các hệ thống thiết bị sản xuất, thiết bị phụ trợ nhằm tăng hiệu xuất năng lượng, đảm bảo chất lượng sản phẩm như: Hệ thống một số máy nén khí được đầu tư máy trục vít có hiệu suất sinh hơi cao, lắp biến tần tiết kiệm năng lượng; Khu vực lò hơi, đường ống hơi được bảo ôn tốt đảm bảo áp suất hơi sản xuất theo yêu cầu; Khu vực trạm biến áp có công suất lên tới 1.000 kVa đã được lắp tụ bù đảm bảo hệ số cosφ > 0,9 theo yêu cầu của điện lực... Tổng năng lượng tiêu thụ của Công ty năm 2021 quy đổi ra là 502,04 TOE và điện năng tiêu thụ là 1.555.070 kWh quy đổi ra tương đương 239,95 TOE.
Hệ thống chiếu sáng của công ty sử dụng khoảng 200 bóng đèn với các chủng loại khác nhau tùy thuộc vào yêu cầu của sản xuất và mục đích sử dụng. Dây chuyền công nghệ của công ty sử dụng khá nhiều thiết bị tiêu thụ năng lượng. Than sử dụng tại công ty làm nhiên liệu cho lò hơi công suất 2 tấn/giờ. Hệ thống máy ép viên có công suất lớn tuy nhiên thực tế công suất hoạt động khá thấp chỉ đạt 60 - 70% công suất động cơ gây lãng phí điện năng tiêu thụ. Khi thực hiện giải pháp lắp biến tần cho động cơ máy trộn liệu công ty tiết kiệm được khoảng 14.429 kWh/năm tương đương gần 26,7 triệu đồng, công ty đầu tư khoảng 20 triệu đồng sau 9 tháng sẽ thu hồi vốn.
Hiện trạng sử dụng cho thấy tiềm năng tiết kiệm điện tương đối lớn khi sử dụng biến tần sẽ tiết kiệm khoảng 15% điện năng so với thực tế vận hành. Do động cơ đang hoạt động ở chế độ nối sao tam giác và do vị trí lắp đặt đo đạc nên thực tế công suất hoạt động của động cơ là 144,84 kW. Lắp biến tần cho động cơ máy ép viên công suất 220 kW mang lại những hiệu quả như giúp giảm dòng khởi động và dòng không tải giảm; Khởi động mềm tránh ảnh hưởng đến điện áp của lưới điện; Giảm rung và giảm ồn cho động cơ giúp nâng cao tuổi thọ động cơ; Tiết kiệm điện năng tiêu thụ tại động cơ… đạt 15%. Giải pháp lắp biến tần cho động cơ máy ép viên công ty sẽ tiết kiệm được khoảng 93.856 kWh/năm tương đương với 173,6 triệu đồng. Công ty đầu tư kinh phí khoảng 130 triệu đồng sau 9 tháng sẽ thu hồi vốn.
Hiện trạng hệ thống máy trộn liệu có công suất khá lớn tuy nhiên thực tế công suất hoạt động khá thấp chỉ đạt khoảng 70% công suất động cơ gây lãng phí điện năng tiêu thụ. Nếu sử dụng biến tần sẽ tiết kiệm là khoảng 15% điện năng so với thực tế vận hành. Do động cơ đang hoạt động ở chế độ nối sao tam giác và công suất hoạt động của động cơ là 22,464 kW.
Trung tâm đã đề xuất giải pháp là lắp biến tần cho động cơ máy trộn liệu công suất 30 kW. Việc lắp biến tần cho động cơ thì mức tiết kiệm năng lượng thực tế của động cơ đạt 15%. Khi thực hiện giải pháp lắp biến tần cho động cơ nghiền liệu công ty sẽ tiết kiệm được khoảng 44.021 kWh/năm tương đương với khoảng 81.438.850 đồng, để thực hiện giải pháp này công ty cần đầu tư kinh phí khoảng 70.000.000 đồng với tổng thời gian thu hồi vốn giản đơn là khoảng 11 tháng.
Bài của Ths. Lê Thị Thảo
Đăng trên Bản tin Khoa học và Công nghệ Hải Dương số 4 ra tháng 8 năm 2023.
