TRUY XUẤT NGUỒN GỐC SẢN PHẨM

Truy xuất nguồn gốc hàng hóa là một trong những tiêu chuẩn đang được bắt buộc sử dụng. Truy xuất nguồn gốc là khả năng theo dõi, nhận diện được một đơn vị sản phẩm của một doanh nghiệp bất kỳ qua từng công đoạn của quá trình sản xuất, chế biến, phân phối. Hay nói cách khác nó chính là khả năng tìm ra nguồn gốc một loại sản phẩm có mặt trên thị trường như: tên sản phẩm, giá cả, tên doanh nghiệp sản xuất hay nguồn gốc nguyên liệu tạo ra sản phẩm...đồng thời có thể thông qua giai đoạn sản xuất, chế biến và phân phối để người tiêu dùng tự mình đánh giá về chất lượng sản phẩm.

Với doanh nghiệp, truy xuất nguồn gốc là bước đầu tạo sự tin tưởng nơi khách hàng, bày tỏ thiện chí minh bạch mọi thông tin cần thiết. Còn về phía người tiêu dùng, đây là giải pháp kiểm tra chất lượng sản phẩm hiệu quả, nhanh gọn. Khi chủ động truy xuất bằng chính mã số trên mỗi sản phẩm thông qua hệ thống hiện đại, người tiêu dùng yên tâm mua sắm, còn nhà bán lẻ dễ kiểm soát rủi ro phát sinh khi theo dõi và xác minh toàn bộ đường đi của hàng hóa.

Trên thị trường hiện nay, việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa sử dụng hai công nghệ chủ yếu là mã QR và mã số, mã vạch. Mã QR hai chiều có thể lưu giữ hàng nghìn ký tự. Nhờ vậy, QR dễ dàng mã hóa mọi dữ liệu trực tuyến. Khi đó, bằng smartphone có kết nối Internet và đã cài ứng dụng quét mã QR, người tiêu dùng có thể tra cứu thông tin chi tiết về nguồn gốc, xuất xứ của sản phẩm, tránh mua phải hàng giả, hàng nhái kém chất lượng. Bởi thông tin trả về từ mã QR đều được cung cấp trực tiếp bởi doanh nghiệp sản xuất. Một số loại tem còn mang thông tin cảnh báo nếu sản phẩm có nguy cơ bị làm giả hoặc đã được bán. Ngoài các ứng dụng quét mã vạch chuyên dụng, nhiều mạng xã hội hiện cũng đã tích hợp công cụ quét mã vạch phục vụ cho truy xuất dữ liệu nội bộ và truy xuất dữ liệu từ các mã số mã vạch được dán trên các sản phẩm, hàng hóa..

Để áp dụng truy xuất nguồn gốc cho một sản phẩm nào đó, trước tiên nhà sản xuất cần trang bị kiến thức về công nghệ thông tin cần thiết và các thiết bị hỗ trợ như máy tính, máy tính bảng, smartphone... Kế đến nhà sản xuất chọn một nhà cung cấp dịch vụ quản lý sản phẩm và truy xuất nguồn gốc, tùy vào từng nhà cung cấp dịch vụ mà các chức năng quản lý sản phẩm và truy xuất nguồn gốc sản phẩm sẽ có cách sử dụng khác nhau.

Biện pháp truy vấn nguồn gốc hàng hóa sẽ xác định chuẩn thời điểm sản xuất, cung ứng hàng hóa trên thị trường. Liên kết các thông tin về chất lượng hàng hóa với tem truy vấn nguồn gốc một cách minh bạch, công khai nhất, các khách hàng sẽ hoàn toàn tin tưởng để về hàng hóa. Bất cứ trường hợp nào về sản phẩm đã truy vấn nguồn gốc hàng hóa bị lỗi thì doanh nghiệp đã được công nhận về truy vấn nguồn gốc phải chịu trách nghiệm về hàng hóa của mình. Việc đảm bảo chặt chẽ mối liên kết giữa người mua và người bán sẽ thúc đẩy chất lượng, giá thành một cách tối ưu nhất.

Muốn truy xuất nguồn gốc sản phẩm thì trước hết nhà sản xuất phải minh bạch về thông tin sản phẩm qua tem nhãn, thành phần, hạn sử dụng, tên đơn vị sản xuất… Việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm qua tem nhãn đã được áp dụng, người tiêu dùng mới có thể chủ động quét mã để kiểm tra nguồn gốc.

Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều ngộ nhận trên thị trường, từ phía nhà sản xuất lẫn người tiêu dùng là có QR code tức là có truy xuất nguồn gốc, hoặc tem chống hàng giả là truy xuất nguồn gốc. Thực tế, mọi công nghệ truy xuất nguồn gốc chỉ là công cụ, vấn đề mấu chốt vẫn là ở khâu sản xuất ra sản phẩm. Vì thế, để người tiêu dùng hiểu và nhận định đúng về sản phẩm, nhà nước, cơ quan truyền thông, hệ thống kinh doanh… cần tăng cường các thông tin chính thống, đúng đắn và dễ hiểu cung cấp cho người tiêu dùng.

Ngô Thị Kiều Oanh - Chi cục TĐC Hải Dương