Chúng ta sẽ ở đâu nếu không có gỗ? Chỉ tính riêng trong năm 2015, con người chúng ta đã tiêu thụ một con số khổng lồ 310 triệu mét khối gỗ mềm và 130 triệu mét khối gỗ gỗ cứng, với tổng trị giá 129 tỷ đô la Mỹ. Và nhu cầu về gỗ ngày càng tăng lên khi ngày càng có nhiều những tòa cao ốc bằng gỗ cao tới 18 tầng. Với sự đa dạng của các loại gỗ và thực tế là không phải tất cả các nước sản xuất đều sản xuất được đủ các loại gỗ, việc kinh doanh gỗ trên toàn cầu chính là lĩnh vực lớn và vô cùng cấp thiết. Nhưng không phải tất cả các loại gỗ cũng như không phải mọi chính sách nhập khẩu gỗ đều giống nhau, vì thế việc kinh doanh gỗ qua biên giới còn gặp nhiều thách thức. Một loạt tiêu chuẩn ISO ra đời có thể giúp giải quyết vấn đề này.
Gỗ súc, hoặc gỗ xẻ, thường là vật liệu được lựa chọn làm vật liệu xây dựng nhờ tính chất đa dạng và thân thiện với môi trường nếu được quản lý một cách bền vững. Nhưng việc buôn bán quốc tế loại gỗ này gặp nhiều khó khăn do thiếu hệ thống phân loại phổ quát. Do đó, Ủy ban kỹ thuật ISO về Cấu trúc gỗ (ISO/TC 165), đã kêu gọi các chuyên gia đến từ hơn 60 quốc gia, phần lớn trong khu vực sản xuất và tiêu thụ gỗ xây dựng một bộ tiêu chuẩn quốc tế, giúp giảm thiểu những rào cản thương mại này bằng cách tạo ra các khuôn khổ tiêu chuẩn và cách thức làm việc để tất cả mọi người có thể áp dụng.
Tại sao cần một hệ thống phân loại gỗ quốc tế?
“Một trong những thách thức trong ngành công nghiệp gỗ là có hàng trăm, nếu không phải hàng ngàn loại gỗ khác nhau, mỗi loạilại có đặc tính kỹ thuật độc đáo, vì vậy không dễ chọn ra được loại phù hợp nhất cho một dự án xây dựng", Erol Karacabeyli, Chủ tịch Ủy ban kỹ thuật ISO/TC 165 nói.
"Để giải quyết vấn đề ngày càng nan giải này, Châu Âu đã giới thiệu một hệ thống phân loại gỗ xẻ đòi hỏi mọi kiểu hỗn hợp gỗ được phân thành khoảng 10 lớp. Tuy vậy, hệ thống tiêu chuẩn Châu Âu này không được ngành công nghiệp Bắc Mỹ chấp nhận. Nhưng sau nhiều năm làm việc và đàm phán, Ủy ban đã có thể phát triển khuôn khổ cho một hệ thống phân loại gỗ quốc tế có thể áp dụng cho tất cả. "
Những tiêu chuẩn nào?
Những tiêu chuẩn mà Ủy ban kỹ thuật ISO/TC 165 xây dựng đã được biên soạn để giải quyết việc phân loại và thử nghiệm gỗ cả bằng quan sát trực quan và cơ học, và tạo nên khuôn khổ cho một hệ thống phân loại toàn thế giới cho cả gỗ mềm và gỗ xẻ cứng. Bao gồm:
-
ISO 9709, Gỗ kiến trúc – Chấm điểm độ bền bằng trực quan - Nguyên tắc cơ bản
-
ISO 12122-1, Cấu trúc gỗ - Xác định các giá trị đặc trưng - Phần 1: Yêu cầu cơ bản
-
ISO 12122-2, Cấu trúc gỗ - Xác định các giá trị đặc trưng - Phần 2: Gỗ xẻ
-
ISO 13912, Gỗ kiến trúc – Chấm điểm độ bền bằng máy- Nguyên tắc cơ bản
-
ISO 13910, Cấu trúc gỗ - Gỗ phân loại theo độ bền - Phương pháp thử đặc tính về cấu trúc
-
ISO 16598, Cấu trúc gỗ - Phân loại gỗ xẻ theo cấu trúc
-
ISO 18100, Cấu trúc gỗ - Gỗ ghép thanh mộng - Sản xuất và yêu cầu sản xuất*
Tiến tới chấp nhận toàn cầu
Lợi ích thực sự của các tiêu chuẩn này sẽ được chứng tỏ khi tất cả các nước đều áp dụng chúng trên toàn quốc, và theo ta dự đoán, tiêu chuẩn ISO 16598 về phân loại cấu trúc của gỗ xẻ cuối cùng sẽ được thông qua trên toàn cầu, tạo thuận lợi cho việc buôn bán hàng ngàn các loại gỗ xẻ mềm và gỗ xẻ cứng.
Tương lai mong đợi
Ủy ban kỹ thuật ISO/TC 165 hiện cũng đang triển khai một số dự án, bao gồm các tiêu chuẩn quốc tế và các văn bản liên quan về:
-
Gỗ ghép chéo nhiều lớp (CLT)
-
Phương pháp thiết kế rung cho sàn gỗ
-
Ghép cắt cho tấm gỗ bê tông, hệ thống hybrid mang tới lựa chọn mới cho các nhà thiết kế
-
Một khuôn khổ cho vít tự khoan
-
Độ bền cấu trúc dài hạn của các sản phẩm từ gỗ
-
Ứng suất đàn hồi cho kết nối trong cấu trúc gỗ
-
Tre
(Nguồn: biên dịch theo iso.org)
