Cây rau màu sinh trưởng và phát triển tốt, năng suất, sản lượng rau màu tăng, giá bán cao, dễ tiêu thụ hơn so CKNT. Một số cây như như dưa lưới, dưa hấu, dưa lê, dưa chuột có giá bán cao hơn từ 1.000 - 2.000 đồng/kg, rau các các loại 1.000 -1.500 đồng/kg so CKNT. Cây màu vụ đông sinh trưởng, phát triển đạt năng suất cao, chất lượng tốt, ít bị sâu bệnh hại. Giá bán các loại rau đều cao hơn từ 1,5-3 lần so vụ đông năm trước. Cơ cấu cây trồng tiếp tục được dịch chuyển tích cực theo hướng mở rộng diện tích cây rau màu có giá trị kinh tế cao, dễ tiêu thụ. Các vùng sản xuất hàng hóa chuyên canh cho hiệu quả kinh tế cao tiếp tục được duy trì và mở rộng.
Các tiến bộ kỹ thuật thâm canh tiếp tục được ứng dụng, giúp nâng cao năng suất, hiệu quả sản xuất như: cơ giới hóa đồng bộ trong sản xuất khoai tây; trồng dưa chuột không sử dụng giàn dóc; mở rộng diện tích sản xuất theo VietGAP, GlobalGAP, sản xuất hữu cơ để đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và cho hiệu quả kinh tế cao. Nhiều mô hình thuê mượn ruộng sản xuất hàng hóa tập trung; mô hình liên kết trong sản xuất tiêu thụ được mở rộng cho hiệu quả kinh tế cao, ít sử dụng công lao động.
Thực hiện Đề án “Phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung ứng dụng công nghệ cao và nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”. Nhiều địa phương chủ động sử dụng kinh phí của địa phương để khuyến khích nông dân phát triển sản xuất. Các địa phương tích cực chuẩn bị sớm các điều kiện, các giải pháp phát triển sản xuất vụ đông như: tăng trà lúa mùa sớm, tăng giống ngắn ngày... để bố trí thời vụ cây vụ đông; tăng diện tích sản xuất an toàn, theo quy trình VietGAP, GlobalGAP, sản xuất hữu cơ; tăng tích tụ ruộng đất sản xuất lớn; hỗ trợ truy xuất nguồn gốc rau phục vụ xuất khẩu,... tích cực tìm kiếm, mở rộng thị trường trong nước, xuất khẩu và tiếp tục hợp đồng, liên kết đầu tư phát triển sản xuất, nâng cao chất lượng thu mua, bảo quản tiêu thụ nông sản cho nông dân.
Dự báo trong những tháng nửa đầu năm 2022 ENSO tiếp tục ở trạng thái La Nina với xác suất khoảng 60 - 70%, sau đó sẽ chuyển dần sang trạng thái trung tính nửa cuối năm 2022.
Vụ lúa Mùa năm 2022, toàn tỉnh gieo cấy 54.500 ha, năng suất 58 tạ/ha, sản lượng 316.100 tấn. Gieo trồng 9.500 ha cây rau màu, trong đó rau các loại 6.500 ha, cây ngô 1.000 ha, cây chất bột 500 ha, cây công nghiệp và cây khác 1.500 ha. Lúa xuân dự kiến thu hoạch từ 05 - 25/6/2022, tập trung từ 10/6 - 20/6/2022, muộn hơn từ 10 - 15 ngày so CKNT, 7 - 10 ngày so TBNN. Thu chiêm, làm mùa sẽ cập rập hơn so TBNN.
Cơ cấu trà, giống và thời vụ gieo cấy đảm bảo an toàn cho sản xuất vụ Mùa và có đủ quỹ đất cho trồng cây vụ đông sớm.
- Trà mùa sớm: Chiếm 25% diện tích (khoảng 13.65 0ha), cấy chân cao cho thu hoạch trước ngày 05/10/2022 để trồng cây vụ đông sớm. Sử dụng các giống ngắn ngày có thời gian sinh trưởng từ 85 - 105 ngày, gieo mạ dược, mạ sân trên nền đất cứng, mạ khay, cấy máy; thời vụ cấy từ 20-30/6/2022, gieo thẳng từ 20-25/6/2022.
- Trà mùa trung: Chiếm 67% diện tích (khoảng 36.500 ha). Nếu ở chân cao, chân vàn, sử dụng các giống có thời gian sinh trưởng từ 95 - 115 ngày để trồng cây vụ đông. Gieo mạ sân trên nền đất cứng, mạ khay cấy máy, cấy từ 01/7 - 10/7/2022; gieo thẳng từ 25/6 - 05/7/2022. Nếu ở chân vàn trũng, trũng, sử dụng các giống có thời gian sinh trưởng từ 120 - 130 ngày, gieo mạ dược, cấy từ 05 - 10/7/2022.
- Trà mùa muộn: Chiếm 8% diện tích (khoảng 4.350 ha), gồm các giống nếp đặc sản. Gieo mạ dược, cấy từ 05 - 20/7/2022, tuổi mạ 25 - 30 ngày. Tăng sử dụng các giống lúa có phẩm chất giống tốt (giống xác nhận, giống nguyên chủng); giống có năng suất cao, chất lượng tốt, thích ứng thời tiết tốt, chống chịu bệnh bạc lá, kháng rầy để tăng năng suất.
Cuối tháng 7, đầu tháng 8 có thể gây ngập úng cục bộ gây mất mạ, mất lúa, nhất là trên diện tích 13.000ha chân trũng tập trung ở huyện Kim Thành, TX.Kinh Môn, TP.Chí Linh, nên nông dân cần gieo cấy đúng lịch đối với diện tích lúa nếp Cái Hoa Vàng, nếp Quýt, nếp Xoắn tại TX.Kinh Môn, Kim Thành, cấy kết thúc trước ngày 20/7/2022. Dự phòng thóc giống ngắn ngày để gieo cấy bổ sung nếu mạ, lúa chết do ngập úng. Thời vụ gieo cấy khắc phục mưa úng kết thúc trước 05/8/2022.
Chủ động tranh thủ làm đất ngay sau thu hoạch, mở rộng diện tích làm đất bằng máy cày lớn. Ưu tiên sử dụng các chế phẩm sinh học, vôi bột bón lót để hạn chế bốc chua, rơm rạ phân huỷ nhanh, hạn chế nghẹt rễ, phòng bệnh, đặc biệt là trên chân đất chua trũng. Gieo cấy đúng lịch thời vụ. Mở rộng diện tích cấy máy bằng mạ khay, mạ sân trên nền đất cứng. Quy vùng sản xuất “một vùng - một giống - một thời gian” để tiện cho việc đầu tư thâm canh, đưa tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất. Hỗ trợ, mở rộng các mô hình tích tụ ruộng đất, ứng dụng cơ giới đồng bộ để tăng hiệu quả sản xuất lúa. Tăng sử dụng phân chuồng, phân hữu cơ chế biến, vi lượng, trung lượng phân tổng hợp NPK, phân chuyên dùng, tăng khả năng chống chịu sâu bệnh, chống đổ, cho thu hoạch sớm 3-5 ngày cho trồng cây vụ đông. Đảm bảo đủ nước cho làm đất, gieo cấy; áp dụng biện pháp phòng trừ dịch hại tổng hợp IPM, áp dụng biện pháp “3 giảm, 3 tăng”. Diệt chuột đồng loạt từ lúc làm đất đến trước khi cấy.
Đẩy mạnh chuyển đổi diện tích đất lúa kém hiệu quả sang rau màu, cây trồng khác cho hiệu quả kinh tế cao theo nhu cầu thị trường và có hợp đồng bao tiêu đảm bảo kế hoạch năm 2022 đề ra. Hỗ trợ và mở rộng mô hình tích tụ ruộng đất sản xuất rau màu quy mô lớn. Mở rộng diện tích cây rau màu hè thu để có quỹ đất chủ động cho trồng cây vụ đông sớm. Sử dụng các giống chịu nhiệt, giống ghép để hạn chế sâu bệnh, sản xuất trái vụ để tăng hiệu quả kinh tế. Tăng diện tích trồng rau màu có che phủ nilon, sản xuất trong nhà màng, nhà lưới. Tăng cường tập huấn, hướng dẫn nông dân mở rộng diện tích sản xuất an toàn theo quy trình thực hành nông nghiệp tốt GAP (Basic GAP, VietGAP, GlobalGAP), hữu cơ.
GIẢI PHÁP SẢN XUẤT VỤ ĐÔNG NĂM 2022 - 2023
Toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng 21.000 ha. Trong đó, diện tích rau các loại 18.000 ha (cây rau chủ lực gồm Hành, tỏi củ 6.500 ha; cà rốt 1.200 ha; bắp cải, su hào, súp lơ 4.500 ha; khoai tây 1.000 ha); ngô 1.500 ha; cây khác 1.500 ha. Giá trị sản xuất theo giá thực tế đạt 4.800 tỷ đồng, bình quân 215 triệu đồng/ha. Mở rộng và phát triển vùng sản xuất hàng hoá tập trung quy mô lớn, có thị trường tiêu thụ thuận lợi như vùng hành củ, cà rốt, củ đậu, cải bắp, su hào, súp lơ, cà chua,...nâng cao chất lượng và kiểm soát tốt dư lượng thuốc BVTV cho nhóm cây trồng phục vụ xuất khẩu (cà rốt, cải bắp, súp lơ,...); xây dựng thương hiệu và truy xuất nguồn gốc để tăng sản lượng xuất khẩu.
Các giống ngô tẻ, thời gian sinh trưởng từ 115 - 125 ngày, gieo trồng trên đất bãi ngoài đê, gieo trong xong trước 15/9/2022. Các giống ngô nếp, ngô ngọt, thời gian sinh trưởng dưới 80 ngày, gieo hạt làm bầu tập trung trước 25/9/2022, muộn nhất có thể đến 5/10/2022. Thu hoạch sớm để bán bắp tươi và chế biến. Mở rộng tối đa diện tích gieo trồng trên đất 2 lúa, đất rau màu hè thu ở những địa phương có truyền thống trồng ngô. Áp dụng kỹ thuật làm ngô bầu, làm đất tối thiểu, trồng mật độ cao, đạt bầu chỉnh tán lá, trồng lệch vụ, rải vụ để tiêu thụ thuận lợi, cho hiệu quả kinh tế cao.
Hành củ, tỏi: Chọn giống từ các ruộng sạch bệnh và được bảo quản tốt từ vụ trước. Thời vụ trồng từ 25/9 - 15/10/2022 tập trung tại TX. Kinh Môn, huyện Nam Sách, Kim Thành, TP. Hải Dương
Cà rốt: chọn giống chất lượng củ tốt, năng suất cao, phù hợp với thị trường. Gieo trồng từ 01/9 - 15/10/2022 tập trung tại huyện Cẩm Giàng, Nam Sách, TP. Chí Linh.
Cải bắp, su hào, súp lơ: chọn các giống chất lượng, có thương hiệu, chống chịu thời tiết tốt, vụ sớm chọn giống chịu nhiệt. Gieo trồng từ 15/8 - 31/12/2022 tập trung tại huyện Gia Lộc, Tứ Kỳ, Kim Thành, Thanh Miện.
Cây bí xanh, bí ngô: Chọn giống F1 có nguồn gốc Nhật Bản, Đài Loan, Thái Lan chống chịu sâu bệnh, thời tiết tốt, chất lượng quả tốt, năng suất cao, phù hợp với thị trường tập trung tại huyện Gia Lộc, Cẩm Giàng, Bình Giang, Nam Sách, Thanh Miện. Trồng trên đất bãi ngoài đê, đất trồng cây hè thu, gieo trước 15/9/2022; đất hai vụ lúa trồng trước 25/9/2022, thời gian bầu 7 - 10 ngày, áp dụng biện pháp làm bầu, trồng xen rạch lúa.
Cây khoai tây: Sử dụng các giống sạch bệnh, có chứng nhận theo quy định tập trung tại huyện Tứ Kỳ, Ninh Giang, Thanh Miện, Thanh Hà. Thời vụ trồng tập trung từ 25/10 - 15/11/2022, tốt nhất từ 01 - 10/11/2022.
Tỉnh Hải Dương tiếp tục hỗ trợ phát triển sản xuất cây vụ đông và các mô hình sản xuất an toàn thuộc đề án “Phát triển sản xuất nông nghiệp hàng hóa tập trung ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030”. Quy hoạch vùng trồng “1 vùng một giống” để đảm bảo độ đồng đều, tỷ lệ đạt tiêu chuẩn xuất khẩu cho 3 sản phẩm chủ lực cà rốt, cải bắp, súp lơ. Liên kết chặt chẽ giữa doanh nghiệp xuất khẩu, doanh nghiệp cung ứng giống, vật tư và người sản xuất. Tăng diện tích vụ sớm và tìm doanh nghiệp liên kết bao tiêu nông sản từ đầu vụ với nông dân để tránh dư thừa, rớt giá. Xây dựng, duy trì, mở rộng các vùng sản xuất rau hàng hóa tập trung áp dụng quy trình thực hành nông nghiệp tốt (Basic GAP, VietGAP, GlobalGAP); nâng cao nhận thức người sản xuất, sơ chế tiêu thụ về quy trình sản xuất an toàn (GAP, HACCP). Tăng cường kiểm soát chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm. Nghiêm cấm sử dụng, kinh doanh các loại phân bón, thuốc BVTV không có trong danh mục được phép sử dụng và danh mục khuyến cáo sử dụng cho rau.
Bài của ĐB
Đăng trên Bản tin Khoa học và Công nghệ Hải Dương số 3 ra tháng 6 năm 2022
