Năm học 2015 - 2016 là năm học thứ 4 tỉnh Hải Dương phát động và tổ chức cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học. Với nhận thức trước đây là một sân chơi trí tuệ bổ ích, tăng cường hoạt động trải nghiệm sáng tạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh, tạo điều kiện cho các em phát huy khả năng nghiên cứu khoa học và tài năng sáng tạo của mình.
Ngay từ cuối năm 2014 - 2015 Sở Giáo dục và Đào tạo đã phát động và hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học, tổ chức cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học tới tất cả các trường trung học phổ thông, các phòng giáo dục và đào tạo của 12 huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh. Qua đó đã tạo nên không khí thi đua sôi nổi trong toàn bậc học. Sở Giáo dục và Đào tạo cùng các đơn vị đã xây dựng kế hoạch cụ thể cho đơn vị mình triển khai thực hiện kế hoạch một cách nghiêm túc, tạo nên phong trào thi đua sôi nổi trong các nhà trường. Các đơn vị đã tổ chức cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông ở cơ sở phù hợp với điều kiện thực tế; chọn cử và tích cực chuẩn bị các dự án tham gia cuộc thi sáng tạo khoa học kỹ thuật cấp tỉnh, nhiều phòng giáo dục và đào tạo, nhiều trường trung học phổ thông trong tỉnh đã tổ chức tốt cuộc thi cấp cơ sở, chọn cử được những dự án tiêu biểu tham dự cuộc thi cấp tỉnh.
Căn cứ Quy chế thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông ban hành kèm theo Thông tư số 32/2012/TT-BGDĐT ngày 02/11/2012 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn triển khai hoạt động nghiên cứu khoa học và tổ chức cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học năm 2015 - 2016. Sở Giáo dục và Đào tạo đã thành lập Ban tổ chức cuộc thi, thành lập hội đồng thẩm định hồ sơ đăng ký dự thi, hội đồng giám khảo… ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn, kế hoạch tổ chức cuộc thi cấp tỉnh, triển khai thực hiện nghiêm túc theo quy định.
Cuộc thi cấp tỉnh được diễn ra từ ngày 10/12/2015 đến ngày 30/12/2015 được chia làm hai giai đoạn. Giai đoạn 1 thẩm định hồ sơ đăng ký dự thi, phê duyệt các dự án dự thi và giai đoạn 2 tổ chức cuộc thi chính thức trọng 2 ngày 29, 30/12/2015. Tuy nhiên còn nhiều khó khăn về các điều kiện thời gian, kinh phí, trang thiết bị song các thầy cô, các em học sinh, phụ huy học sinh, các nhà trường đã cố gắng khắc phục để tham dự cuộc thi, thực hiện đầy đủ các nội dung thi theo kế hoạch để đề ra với tinh thần giao lưu, trao đổi học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau và thể hiện năng lực của bản thân; thúc đẩy mạnh mẽ với đổi mới phương pháp giảng dạy của thầy, phương pháp học tập của trò, hướng việc dạy và học gắn với thực tế cuộc sống nhằm từng bước đáp ứng yêu cầu của đổi mới giáo dục phổ thông hiện nay.
Kết quả có 46 đơn vị đăng ký dự thi, trong đó có 12 phòng Giáo dục và Đào tạo và 34 khối trường Trung học phổ thông với tổng số 130 hồ sơ dự án dự thi, tăng gần gấp 3 lần so với năm học trước, thuộc 4 lĩnh vực gồm: Lĩnh vực Kỹ thuật điện và cơ khí, lĩnh vực sinh học và môi trường, lĩnh vực Hóa học và Môi trường, lĩnh vực Khoa học xã hội và hành vi.
Lĩnh vực có nhiều dự án dự thi đó là kỹ thuật điện và cơ khí do đó sau khi thẩm định hồ sơ các dự án đăng ký dự thi, Ban tổ chức đã chọn ra và phê duyệt 91 dự án dự thi cấp tỉnh của 46 đơn vị. Trong đó khối trường trung học phổ thông có 40 dự án; khối phòng Giáo dục và Đào tạo có 51 dự án. Các dự án được chọn thuộc các lĩnh vực cụ thể sau: Kỹ thuật điện và cơ khí 51 dự án; sinh học và môi trường 14 dự án; khoa học xã hội và hành vi 18 dự án; Hóa học và môi trường 8 dự án. Các đơn vị có nhiều dự án cấp tỉnh là Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Kim Thành; Ninh Giang, Nam Sách, Trường THPT Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiểm, Chí Linh … có từ 3 - 4 dự án.
Công tác chuẩn bọ cho cuộc thi được thực hiện nghiêm túc, chu đảo đảm bảo các yêu cầu, các tiêu chí của cuộc thi. Các đơn vị có học sinh dự thi đã có nhiều cố gắng trong việc chuẩn bị các điều kiện, tạo mọi điều kiện thuận cho đoàn cán bộ, giáo viên, học sinh tham dự cuộc thi đạt kết quả cao nhất. Trường Trung học phổ thông chuyên Nguyễn Trãi là đơn vị được Sở Giáo dục và Đào tạo chọn cử đặt địa điểm thi đã chuẩn bị tốt các điều kiện và phục vụ cuộc thi chu đáo, nhiệt tình. Phòng Giáo dục và Đào tạo đơn vị đã phối hợp chuẩn bị tốt các điều kiện về cơ sở vật chất phục vụ cuộc thi, tổ chức triển khai theo đúng chương trình kế hoạch. Năm nay, Ban tổ chức cuộc thi đã mời thêm các thầy cô giáo của Trường Đại học Sao Đỏ, Cao đẳng Hải Dương cùng với chuyên gia của ngành về lĩnh vực khoa học kỹ thuật như thầy Nguyễn Duy Tiến tham gia Ban giám khảo nhằm đánh giá chất lượng các dự án một cách khánh quan, lựa chọn được các sản phẩm có chất lượng nhất để trao giải. Hội đồng thẩm định hồ sơ, chấm thi, tổ thư ký đã làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, công tâm khách quan và thực hiện nghiêm túc những quy định được ban hành trong quy chế của cuộc thi và những quy định của Ban tổ chức cuộc thi cấp tỉnh.
Sau gần 1 tháng qua 2 vòng chấm thi, Ban tổ chức đã chọn được 49 dự án đủ điều kiện, đảm bảo các tiêu chí của cuộc thi, được công nhận đạt giải cấp tỉnh. Trong đó có, 4 giải Nhất, 4 giải Nhì, 12 giải Ba, 29 giải Khuyến khích. Các dự án đạt giải Nhất gồm:
1. Dự án: Giá trồng rau trong không gian hẹp (lĩnh vực Sinh học-Môi trường) của trường Trung học cơ sở Hồng Thái, phòng Giáo dục và Đào tạo Ninh Giang.
2. Dự án: Máy chăm sóc hoa màu đa năng (lĩnh vực Vật lý-Kỹ thuật) của trường Trung học cơ sở Đồng Gia, phòng Giáo dục và Đào tạo Kim Thành.
3. Dự án: Máy cắt dọn liên hoàn (lĩnh vực Vật lý-Kỹ thuật) của trường Trung học cơ sở Bình Lãng, phòng Giáo dục và Đào tạo Tứ Kỳ.
4. Dự án: Robot An ninh (lĩnh vực Vật lý-Kỹ thuật) của trường Trung học phổ thông Chí Linh.
Cuộc thi không chỉ là sân chơi mà còn là nơi khuyến khích học sinh trung học đam mê nghiên cứu công nghệ và kỹ thuật, có cơ hội sử dụng những kinh nghiệm thực tế cũng như kiến thức đã học ở trường để giải quyết những vấn đề trong cuộc sống hằng ngày; tạo cơ hội cho học sinh giới thiệu kết quả sáng tạo khoa học kỹ thuật của mình tới các nhà khoa học, nghiên cứu. Không những thế, cuộc thi còn đánh giá trình độ và năng lực của cán bộ và giáo viên trong việc hướng dẫn học sinh để có thể hoàn thành các dự án của mình.
Việc tổ chức cuộc thi khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học các cấp là một trong những biện pháp quan trọng và có hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng các hoạt động trải nghiệm sáng tạo của học sinh, góp phần tích cực đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giáo dục trong các nhà trường và toàn ngành, mở ra nhiều cơ hội cho sự phát triển tài năng sáng tạo của các em học sinh và góp phần tác động tích cực đến đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên trong toàn tỉnh.
Hải Ninh
