Chủ nhiệm đề tài: KS. Vũ Đức Thiện, Thư ký Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hải Dương.
Cơ quan chủ trì: Liên hiệp Các hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hải Dương.
Cơ quan phối hợp thực hiện: Liên hiệp Ứng dụng và Phát triển công nghệ (UTAD) thuộc Liên hiệp Các hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam.
Thời gian thực hiện: 10/1999 - 01/2001.
Đề tài được tổng kết khi kết thúc.
I. MỤC TIÊU
- Xác định khả năng thích ứng của giống khoai tây Hà Lan Diamant và Nicola trên đất Hải Dương, góp phần bổ sung giống cây trồng vụ đông cho tỉnh.
- Xây dựng mô hình nông dân áp dụng TBKT trồng khoai tây sạch bệnh có năng suất cao, chất lượng tốt để xây dựng vùng giống khoai tây làm giống và xuất khẩu.
II. TÓM TẮT KẾT QUẢ THỰC HIỆN
(Trong quá trình thực hiện giống Nicola không mua được củ giống, không thực hiện được nội dung này).
1. Địa điểm thực hiện: HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Lạc Long, huyện Kinh Môn.
2. Sản xuất thử giống khoai tây Diamant Hà Lan sạch bệnh.
2.1. Quy mô, thời vụ.
a. Quy mô:
- Diện tích: 3,5ha.
- Số hộ thực hiện: 114 hộ của 4 trong 5 thôn thuộc xã Lạc Long.
b. Thời vụ: vụ đông 1999-2000.
2.2. Các biện pháp kỹ thuật thực hiện.
a. Về giống: Giống khoai tây Hà lan Diamant cấp I.
Khoai giống được bảo quản trong kho lạnh, củ tươi và đảm bảo sạch sâu bệnh. Củ giống lấy ra khỏi kho lạnh, đưa về HTX để ở nhiệt độ ngoài trời, sau 4 - 5 ngày 100% củ đều nảy mầm to khoẻ đem củ giống trồng ra ruộng. Giống đối chứng là giống khoai tây Thường Tín.
b. Các biện pháp kỹ thuật: thực hiện theo quy trình.
2.3. Kết quả thực hiện.
a. Chân ruộng đất tốt.
Khoai tây giống Diamant phát triển tốt. Số củ có đường kính từ 50 cm trở lên đạt 50%, số củ có đường kính, khối lượng từ 100g trở lên đạt 45%. Năng suất trung bình đạt 22 - 23 tấn/ha.
Giống đối chứng khoai tây Thường Tín đạt 11 -13,5 tấn/ha. Khoai tây Diamant có năng suất tăng so với giống đối chứng 70,3 - 100%. Khoai tây giống Diamant có củ nhẵn, màu vàng mỡ gà, ngon, thơm.
b. Chân ruộng đất trung bình.
Khoai tây giống Diamant phát triển khá. Số củ có đường kính từ 5cm đạt 50%, có khối lượng từ 100g trở lên đạt 40%.
- Năng suất trung bình đạt 20 - 21 tấn/ha. So với giống đối chứng khoai tây Thường Tín năng suất tăng từ 55 - 81,8%.
c. Chân ruộng đất xấu.
Giống khoai tây Diamant phát triển bình thường. Số củ có đường kính từ 5 cm trở lên đạt 45%, số củ có khối lượng từ 100 g trở lên đạt 40%.
- Năng suất trung bình đạt 16 - 17 tấn/ha; tăng hơn giống đối chứng từ 26 - 45,4%.
d. Kết quả sản xuất khoai tây giống và hiệu quả kinh tế.
- Tổng số giống đạt tiêu chuẩn giống cấp I thu được 12 tấn, trong đó:
+ Các hộ để được 6 tấn bằng phương pháp tán xạ để trồng vụ đông 2000-2001.
+ Liên hiệp Ứng dụng và Phát triển công nghệ thu mua 6 tấn.
- Hiệu quả kinh tế: Trồng khoai tây Hà Lan lãi hơn trồng các khoai tây khác 428.000 đồng/1sào (11.855.600 đồng/ha).
3. Áp dụng TBKT sản xuất giống khoai tây Diamant (Hà Lan) cấp I.
3.1. Quy mô, thời vụ.
a. Quy mô:
- Diện tích: 5,5 ha.
- Số hộ thực hiện: 134 hộ ở 5 thôn trong xã Lạc Long.
b. Thời vụ: vụ đông 2000-2001.
3.2. Các biện pháp kỹ thuật.
a. Về giống: giống khoai tây Hà Lan sạch bệnh Diamant nguyên chủng ở Việt Nam chưa sản xuất được mà mua trực tiếp của Công ty giống cây trồng Hà Lan (Công ty Agrico), giá rất cao: 1 USD/kg, phải có hợp đồng từ trước mới mua được. Mặt khác, muốn trồng khoai tây nguyên chủng để làm giống cấp I (đời 1) thì phải có kho lạnh bảo quản thì mới đảm bảo về kỹ thuật. Vì những lý do trên mà đề tài đã nhận giống nguyên chủng của UTAD để sản xuất ra giống cấp I cung cấp cho vụ đông năm sau. Giống đối chứng là khoai tây Hồng Hà 2.
b. Các biện pháp kỹ thuật khác: thực hiện theo quy trình.
3.3. Kết quả thực hiện.
a. Chân ruộng tốt:
- 50% số củ có đường kính từ 5 cm trở lên.
- 50% số củ có khối lượng từ 100g trở lên, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
- Năng suất trung bình 890 kg/sào, tương đương 24,92 tấn/ha, tăng so với giống đối chứng (năng suất đạt trung bình 11 tấn/ha) 126,5%.
b. Chân ruộng đất trung bình.
- 50% số củ có đường kính từ 5 cm trở lên.
- 40% số củ có khối lượng từ 100 g trở lên, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
- Năng suất trung bình 796 kg/sào tương đương 22,9 tấn/ha; tăng so với đối chứng 102,6%.
c. Chân ruộng đất xấu.
- 50% số củ đạt đường kính từ 5cm trở lên.
- 40% số củ có trọng lượng từ 100g trở lên, đạt tiêu chuẩn xuất khẩu.
- Năng suất trung bình đạt 620 kg/sào, tương đương 17,36 tấn/ha, tăng so với đối chứng 57,8%.
d. Đánh giá kết quả chung của mô hình thâm canh khoai tâyDiamant Hà Lan vụ đông xuân 2000-2001.
Vụ đông xuân 2000-2001 là vụ thứ 2 HTX dịch vụ nông nghiệp xã Lạc Long trồng giống khoai tây Diamant nguyên chủng nên các hộ nông dân trồng có kinh nghiệm tốt hơn, kết quả tốt hơn. Cụ thể, đã trồng 5,5ha ở 134 hộ nông dân ở cả 5 thôn trong HTX.
Diện tích, năng suất khoai tây Diamant nguyên chủng (xem bảng).
Số hộ |
Diện tích (ha) |
% Diện tích |
Năng suất |
|
Kg/sào |
Tấn/ha |
|||
47 |
2,02 |
37 |
850 |
24 |
54 |
0,37 |
43 |
750 |
21 |
33 |
1,11 |
20 |
600 |
17 |
Các hộ đạt năng suất thấp, do các nguyên nhân: ruộng đất xấu, phân chuồng ít, chất lượng không tốt, trồng đất ướt...
Tính hiệu quả kinh tế như cách tính ở vụ đông 1999-2000 thì vụ đông 2000-2001 có năng suất khoai tây và lợi nhuận cao hơn.
Tổng số khoai tây đạt tiêu chuẩn xuất khẩu 30-35 tấn. Tuy vậy, chưa tổ chức xuất khẩu được. Các hộ đã chọn 8 tấn làm giống trồng vụ đông xuân 2001-2002; UTAD mua lại 4 tấn. Số còn lại được sử dụng làm khoai thương phẩm.
Chất lượng củ: củ tròn, nhẵn, màu vàng nhạt, ăn dẻo, thơm, đậm.
4. Theo dõi giống khoai tây Diamant Hà Lan do nông dân tự để giống từ vụ đông 1999-2000 bằng phương pháp tán xạ.
Vụ đông xuân 1999-2000, các hộ trồng khoai tây Diamant (Hà Lan) đời 1 được giữ giống bằng phương pháp tán xạ, gọi là giống đời 2. Theo báo cáo của xã, vụ đông năm 2000-2001 toàn xã đã có nhiều hộ trồng giống khoai tây Diamant đời 2, Ban chủ nhiệm đề tài đã theo dõi cân tại ruộng như sau:
Ruộng của hộ bà Nguyễn Thị Bàn đạt 610 kg/sào, tương đương 17 tấn/ha.
Ruộng của hộ ông Khương đạt 550 kg/sào, tương đương15 tấn/ha.
Khoai tây Diamant đời 2 giữ giống theo phương pháp tán xạ cho năng suất gấp 1,5-1,7 lần giống khoai cũ tại địa phương.
III. NHÂN RỘNG KẾT QUẢ THỰC HIỆN
Sau khi tổng kết, giống khoai tây Diamant (Hà Lan) đã được coi là giống chủ lực và trồng phổ biến ở các địa phương trong tỉnh.