Từ năm 2009-2011, Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ khoa học (Sở Khoa học và Công nghệ Hải Dương) triển khai Đề án "Sử dụng năng lượng tiết kiệm và có hiệu quả trên địa bàn tỉnh Hải Dương" (2009-2013) và bước đầu đạt được kết quả nhất định.
Ban chủ nhiệm Đề án đã tiến hành điều tra, đánh giá được thực trạng tình hình sử dụng năng lượng trong các đơn vị công nghiệp, kinh doanh, dịch vụ và trong cộng đồng dân cư trên địa bàn tỉnh Hải Dương, từ đó lựa chọn được 72 doanh nghiệp có tiềm năng về tiết kiệm năng lượng. Để nâng cao nhận thức của các tổ chức, cá nhân quản lý và sử dụng năng lượng, Đề án đẩy mạnh tuyên truyền bằng các hình thức như: tổ chức hội thảo, tham quan mô hình, cấp phát tài liệu. Năm 2011, đơn vị thực hiện phối hợp với Hội Nông dân tỉnh tổ chức hội thi "Nông dân sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả" để tuyên truyền về lợi ích và các giải pháp tiết kiệm năng lượng. Công tác đào tạo cán bộ quản lý năng lượng, cán bộ kỹ thuật và trang bị thiết bị kiểm toán năng lượng cũng được chú trọng.
Với các trang thiết bị đầu tư, đơn vị thực hiện đã tiến hành kiểm toán năng lượng cho 6 doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Hải Dương, bao gồm Công ty TNHH in Đức Trường, Công ty CP May II Hải Dương, Công ty CP may Hoàng Minh, Nhà máy chế tạo thiết bị Hải Dương, Công ty TNHH Sản xuất vật liệu xây dựng Thành Công, Trang trại chăn nuôi Bùi Huy Hạnh. Qua kết quả kiểm toán tại 6 doanh nghiệp cho thấy, hiệu quả sử dụng năng lượng tại các doanh nghiệp đạt khá cao. Nếu các doanh nghiệp thực hiện toàn bộ các giải pháp sử dụng hiệu quả, có thể tiết kiệm hàng trăm triệu đồng/ năm, thời gian thu hồi vốn ngắn. Tại Nhà máy chế tạo thiết bị Hải Dương, áp dụng lắp đặt thiết bị tiết kiệm gá cho hệ thống máy cắt Oxy-gá, thây thế hệ thống gia nhiệt kiểu đốt gas lỏng bằng hệ thống gia nhiệt bằng điện và tăng cường quản lý nội vi thì có thể tiết kiệm trên 428 triệu đồng/năm; trong khi chi phí đầu tư là hơn 305 triệu đồng, tổng thời gian thu hồi vốn là 8,5 tháng. Hay tại Công ty TNHH Sản xuất vật liệu xây dựng Thành Công, nếu đầu tư 533 triệu đồng để áp dụng các biện pháp tăng cường quản lý nội vi, lắp thiết biến tần cho một số động cơ non tải và lắp bộ phận thu tận dụng nhiệt của lò quay cấp khí nóng cho quá trình cháy của lò và sấy than thì có thể tiết kiệm gần 686 triệu đồng/năm, thời gian thu hồi vốn là hơn 9 tháng...
Kết quả kiểm toán năng lượng cũng cho thấy, việc thực hiện các giải pháp tiết kiệm năng lượng không nhất thiết phải đầu tư nhiều về thiết bị. Những biện pháp như quản lý nội vi, bảo dưỡng và vận hành thiết bị có khả năng tiết kiệm khá nhiều năng lượng nhưng ít được các doanh nghiệp quan tâm.
Đơn vị thực hiện đã tiến hành tư vấn, hỗ trợ một phần kinh phí đầu tư cho 6 đơn vị thực hiện các giải pháp tiết kiệm năng lượng. Các doanh nghiệp đã đầu tư gần 800 triệu đồng, trong đó, Đề án hỗ trợ 140 triệu đồng. Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học là đơn vị thực hiện cũng đã triển khai tư vấn kỹ thuật, hỗ trợ lắp đặt 67 bình nước nóng năng lượng mặt trời cho các đơn vị, hộ gia đình sử dụng các nguồn năng lượng mới. Qua theo dõi cho thấy thiết bị hoạt động ổn định, nhiệt độ của nước trung bình cao hơn nhiệt độ môi trường là 42,38 độ C về mùa hè và 25,6 độ C về mùa đông.
Quá trình triển khai Đề án cho thấy: trong hoạt động sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp có thể thực hiện các giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, do sự quan tâm chưa đúng mức và việc đòi hỏi vốn đầu tư lớn ở một số ngành có tiềm năng tiết kiệm năng lượng cao nên nhiều doanh nghiệp vẫn gặp khó khăn trong giải pháp sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả.
Anh Nguyên
