Thị xã Chí Linh là địa phương có nhiều ưu thế trong phát triển sản xuất nông – lâm nghiệp, trong đó chăn nuôi gia cầm đã trở thành một lĩnh vực chiếm nhiều ưu thế hơn hẳn với thương hiệu gà đồi. Gà đồi Chí Linh có đặc điểm được nuôi bằng hình thức thả trên đồi, rừng, không gian rộng nên thời gian vận động nhiều, nguồn thức ăn kết hợp nguyên liệu tự nhiên nên chất lượng thịt gà thơm ngon. Để đáp ứng nhu cầu về con giống cho các hộ chăn nuôi, một số cơ sở sản xuất giống đã hình thành, bước đầu đáp ứng nhu cầu của người chăn nuôi. Tuy nhiên, phần lớn các hộ nông dân phải sử dụng nguồn con giống giá rẻ, chất lượng con giống không đồng đều nên chất lượng không phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng.
Chính vì vậy, thị xã Chí Linh đã triển khai thực hiện dự án: “Sản xuất một số giống gà chất lượng cao đáp ứng nhu cầu nuôi thương phẩm gà đồi Chí Linh”. Dự án được thực hiện từ năm 2015 – 2017. Ban chủ nhiệm Dự án đã khảo sát tình hình chăn nuôi, điều kiện cơ sở vật chất và chọn ra ba hộ chăn nuôi tham gia mô hình nuôi gà sinh sản ở các địa phương Lê Lợi, Hoàng Hoa Thám, Cộng Hòa. Các giống gà bao gồm gà giống Đông Tảo lai F1, Mía lai F1, Chọi lai F1. Các hộ chăn nuôi được hỗ trợ 100% tiền mua gà giống bố mẹ sinh sản, 10.000 đồng/con tiền mua thuốc thú y và 50% tiền mua máy ấp trứng gia cầm.
Quá trình theo dõi mô hình nuôi gà sinh sản cho thấy, đàn gà giai đoạn úm khỏe mạnh, nhanh nhẹn. Tỷ lệ sống của đàn gà trống lúc 1 tháng tuổi đạt 95%, đàn gà mái Lương Phượng lúc 1 tháng tuổi đạt tỉ lệ 94,65%. Từ 2 tháng tuổi, tỷ lệ nuôi sống của đàn gà bố mẹ được nâng cao, đạt 90-95% ở gà trống, 94 – 96% ở gà má Lương Phượng, Thụy Phương. Khối lượng cơ thể gà trống lúc 12 tuần tuổi đạt 2.100 – 2.300 gram/con, gà mái đạt 2.200 – 2.500 gram/con. Tuổi thành thục sinh dục của gà vào khoảng 6-7 tháng. Năng suất trứng bình quân đạt 310 quả/năm. Gà mái bắt đầu đẻ từ 19 – 19,5 tuần tuổi. Bắt đầu từ 24 tuần tuổi trở đi chất lượng quả trứng đảm bảo đầy đủ các chỉ tiêu kỹ thuật, tỷ lệ đẻ trong đàn cũng đạt từ 50% trở lên và đưa vào sản xuất để ấp nở thành già lai F1.
Kết quả một số chỉ tiêu ấp nở trứng: Tỷ lệ trứng giống đạt 90-95%, tỷ lệ trứng có phôi đạt 90-95%, tỷ lệ nở/trứng ấp đạt 80-85%, tỷ lệ gà loại 1 đạt từ 70-80%, tỉ lệ tiêu thụ thức ăn/kg tăng trọng là 2,81 kg, chi phí thức ăn/kg tăng trọng là 24.800 đồng/kg. Hiệu quả kinh tế sản xuất gà giống Mía lai F1 cho thấy: cứ 4 ngày hộ gia đình sản xuất một đợt gà giống Mía lai F1. Mỗi đợt trung bình cho ấp 2.800 quả trứng, tỷ lệ loại 1 đạt 70%, cho thu 176.400 con gà giống Mía lai F1. Giá bán gà giống đạt 7.500 đồng/con. Sau khi trừ chi phí, mô hình nuôi với quy mô 1.200 con gà sinh sản cho lãi thuần 658 triệu đồng. Gà giống Mía lai có giá bán tương đương với giá gà giống của Trung tâm Nghiên cứu gia cầm Thụy Phương, song tiết kiệm được thời gian, công sức, chi phí mua gà giống cho người dân địa phương.
Trong mô hình, ban chủ nhiệm đề tài đã hỗ trợ máy ấp trứng gia cầm cho hộ gia đình ông Bùi Ngọc Oanh. Kết quả ấp nở trứng gà Mía lai gà Thụy Phương cho thấy tỷ lệ nở đạt 81,8%. Ban chủ nhiệm đề tài tiếp tục hướng dẫn kỹ thuật sử dụng, vận hành máy ấp trứng gia cầm cho các hộ tham gia.
Để chủ động nguồn con giống phục vụ sản xuất gà đồi Chí Linh, các hộ chăn nuôi cần thực hiện tốt các điều kiện như: con giống bố mẹ tốt, đảm bảo chất lượng; lựa chọn con giống phù hợp với điều kiện tự nhiên tại địa phương; có sự liên kết thông tin giữa cơ sở sản xuất con giống và các hộ chăn nuôi gà thương phẩm để đưa ra thị trường sản phẩm phù hợp thị hiếu người tiêu dùng.
Nguyễn Thị Ánh
