ĐỒ GIA DỤNG CHỨA HÓA CHẤT STYRENE VÀ ETHYLBENZENE CÓ NGUY CƠ GÂY UNG THƯ, BỆNH THẦN KINH

Cảnh báo về tác hại của việc đựng đồ ăn bằng hộp nhựa, PGS.TS Trần Hồng Côn, nguyên giảng viên khoa Hóa học, Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, thông tin: Ở nhiệt độ 70 – 80oC, một số phụ gia trong nhựa bắt đầu hòa tan vào thực phẩm. Loại hộp kém chất lượng có thể chứa chất dioctin phatalat, ảnh hưởng trực tiếp tới giới tính con người. Theo đó, nếu bị nhiễm chất này lâu dài, các bé trai có thể bị “nữ tính hóa”, vô sinh, còn trẻ em nữ có thể dậy thì quá sớm. Vì thế, chỉ nên dùng hộp nhựa đựng đồ ăn nguội, không được dùng để đựng nước canh, cơm đang nóng.

“Dùng hộp nhựa để đựng thức ăn nóng là điều tối kỵ. Đồ ăn càng nóng thì hàm lượng monostyren (một chất độc) trong nhựa PS giải phóng ra càng nhiều, gây tổn hại đến gan, gây nhiều bệnh khác. Không chỉ với nhiệt độ cao, loại nhựa này khi gặp dầu mỡ, muối, axít… sẽ gây ra độc tố”, chuyên gia này bày tỏ lo ngại.

Để bảo đảm an toàn cho sức khỏe, các chuyên gia khuyến cáo người dùng không dùng hộp xốp chứa các loại thức ăn, đồ uống đang nóng, thức ăn có nhiều mỡ, dầu ăn, nước sôi, đồ chua (dưa muối, sa lát trộn dấm, nước chanh…). Nếu bất đắc dĩ phải dùng hộp xốp thì chỉ đựng những đồ nguội, lạnh; nhưng đó là việc mang tính tạm thời, không được để kéo dài. Không dùng hộp nhựa thông thường để đựng thức ăn nóng hoặc để hâm thức ăn trong lò vi sóng mà nên thay bằng những loại hộp sử dụng nhựa đặc, có tính chịu nhiệt cao, tốt nhất là loại được đề xuất dùng cho lò vi sóng.

Theo Cục An toàn thực phẩm, trong trường hợp cần thiết, người tiêu dùng chỉ sử dụng hộp nhựa, hộp xốp có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, sử dụng theo đúng hướng dẫn và khuyến cáo của nhà sản xuất; và chỉ nên dùng để đựng đồ ăn nguội hoặc có nhiệt độ dưới 70%, không dùng để chứa các loại đồ ăn nóng, có nhiều mỡ hay nước sôi.

Thay đổi thói quen là điều không dễ, nhất là khi các loại hộp xốp, hộp nhựa, túi nilon hiện có giá rẻ, đang được sử dụng hằng ngày. Tuy nhiên, đã đến lúc người dân cần kiên quyết thay đổi thói quen có hại đó để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình. Bước đầu là hạn chế sử dụng, sau đó loại bỏ hoàn toàn việc sử dụng túi nilon, hộp xốp, hộp nhựa được sản xuất từ nhựa tái chế. Thay vào đó, nên sử dụng đồ dùng được làm từ sứ, thủy tinh hoặc các vật liệu thân thiện với môi trường như túi giấy, túi mây, tre…

Không chỉ với các loại hộp, túi, người dân cần tự giác nâng cao ý thức, trách nhiệm trong việc lựa chọn, sử dụng đồ gia dụng nói chung. Các cơ sở dịch vụ, nhà hàng chỉ sử dụng các hộp đựng thức ăn PS, EPS hợp vệ sinh an toàn thực phẩm, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng.

Các loại hộp xốp đựng thức ăn nhanh sử dụng một lần (single use disposable food containers) chỉ nên dùng một lần rồi loại bỏ. Không dùng các hộp đã qua sử dụng để đựng và bảo quản các loại thức ăn khác nhau trong thời gian dài. Không dùng hộp xốp để đựng các loại thức ăn, đồ uống nóng trên 100 oC, nhất là các loại thức ăn rán có nhiều dầu mỡ còn đang nóng, để thức ăn nguội bớt rùi cho vào hộp .

Không hâm nóng thức ăn trong hộp xốp bằng lò vi song. Trường hợp hộp thức ăn sử dụng một lần có chỉ định hâm nóng bằng lò vi song được thì cũng nên dùng một lần.

Thức ăn, đồ uống chua, có độ axit cao như dưa muối, sa lát trộn dấm, nước chanh, nước chè chanh không nên đựng bằng hộp xốp, nhất là đồ uống vừa chua vừa nóng như chè chanh. Độ axit cao kết hợp nhiệt độ cao sẽ làm tăng cao nguy cơ thôi nhiễm styrene.

Sản xuất, kinh doanh, sử dụng hộp xốp đựng thức ăn phải tuân theo các quy định, hướng dẫn an toàn vệ sinh thực phẩm khác như đối với các vật liệu bao gói, có tiếp xúc với thực phẩm nói chung.

Ethylbenzen là một hợp chất hydrocarbon thơm có công thức phân tử C8H10. Ethylbenzen là đồng phân hydrocarbon thơm của o-xilen, m-xilen và p-xilen. Tương tự toluen, ethylbenzen có các phản ứng thế nhân khi có mặt bột Fe, thế nhánh khi đưa ra ngoài ánh nắng, cộng H2 khi có xúc tác nickel, bị oxy hóa mạch nhánh khi đun cách thủy với dung dịch KMnO4. Ethylbenzen được sử dụng chủ yếu trong công nghiệp hóa dầu để sản xuất styren (từ styren có thể chế tạo một trong những loại nhựa phổ biến nhất – polystyren).

Styren là một chất hữu cơ dạng dầu, dễ bay hơi, rất ít hoặc không tan trong nước, có mùi hôi và vị hơi ngọt. Styren được dùng trong ngành công nghiệp chế biến cao su, nhựa polyme, cao su, sơn… và tồn tại trong khói thuốc lá, khí thải phương tiện giao thông…

Khi được giải phóng vào nước, styrene sẽ nhanh chóng bay hơi và bị phân hủy bởi vi khuẩn. Styren góp phần hình thành khói mù ô nhiễm nên bị Cơ quan Bảo vệ Môi trường Mỹ xếp vào danh mục những chất ô nhiễm không khí độc hại.

Nguồn: Tổng cục Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng