Năm 2016, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học (Sở Khoa học và Công nghệ) thực hiện nhiệm vụ “Chuyển giao tiến bộ khoa học và nhân rộng các kết quả nghiên cứu”nhân rộng mô hình sản xuất ngô nếp lai ADI600 vụ đông 2016. Mô hình sản xuất ngô nếp lai ADI 600 vụ đông năm 2016 được triển khai tại xã Quảng Nghiệp (Tứ Kỳ) với 236 hộ dân tham gia, tổng diện tích 30 ha.
Để những hộ tham gia thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, Trung tâm Ứng dụng tiến bộ khoa học (Sở Khoa học và Công nghệ) cùng với Trạm Khuyến nông huyện Thanh Miện tổ chức tập huấn chuyển giao kỹ thuật, nhiệm vụ đã cấp phát trên 300 bộ quy trình kỹ thuật trực tiếp cho các hộ tham gia. Trong đó đặc biệt quan tâm tuyên truyền hướng dẫn trồng ngô theo phương thức làm đất tối thiểu (theo quy trình hoàn đề tài cấp tỉnh do Trạm Khuyến nông Thanh Miện thực hiện).
Chuẩn bị đất trồng theo 2 phương thức:
Làm đất tối thiểu:Ruộng lúa được dùng để trồng ngô yêu cầu cắt sát gốc rạ, rạ để lại ở ruộng (sau này dùng để phủ lên mặt luống), ruộng yêu cầu có độ ẩm 85 - 90% (độ ẩm đi lún chân), với ruộng khô cần đưa nước vào cho đạt độ ẩm yêu cầu. Cứ 1,5 – 2 m tạo một rãnh thoát nước sâu 15-20cm kết hợp tạo rãnh thoát nước xung quanh ruộng.Dùng dây căng thẳng hàng song song với rãnh thoát nước, cứ 30 - 35 cm thì dùng gót chân tạo hốc rồi đặt bầu vào, xoay lá ngô ra rãnh sao cho các cây trên cùng hàng có lá xếp song song nhau. Sau khi đặt bầu xong, dùng đất phủ lên bầu.Mật độ, khoảng cách trồng: Khoảng cách cây cách cây từ 28 - 30 cm, hàng cách hàng 65 – 70cm.Tuy nhiên, công tác tuyên truyền mở rộng diện tích trồng ngô bằng phương pháp làm đất tồi thiểu chưa đạt hiệu quả cao, diện tích trồng đất tối thiểu không đáng kể so với tổng diện tích triển khai. Nguyên nhân, do tập quán canh tác của bà con đã quen với việc canh tác ngô theo phương pháp truyền thống. Phần lớn bà con lo cây ngô bị ngập nước ở giai đoạn cây ra đồng được 7 - 10 ngày và lo cây gẫy đổ khi gặp thời tiết bất thuận ở giai đoạn đóng bắp.
Làm đất theo tập quán địa phương: Đất được cày bừa kỹ đảm bảo tơi sốp, sạch cỏ dại. Làm luống đôi trên đất ruộng 2 lúa trong đồng. Mật độ, khoảng cách trồng: Mật độ trồng 5 cây/m2, hàng cách hàng 65 - 70cm; cây cách cây 28 - 30cm, tương đương 1.800 - 2.000 cây/sào Bắc bộ.
Chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh: Giai đoạn cây con và 2 tuần trước trỗ cờ và 2 tuần sau trỗ cờ cần tưới đủ ẩm để bắp to và kết hạt tốt.Chủ động diệt cỏ bằng phun thuốc đặc trị MAIZINE (Mizin) 80WP hoặc A - Zet phun lúc vừa gieo xong và 20 ngày sau gieo. Thời gian sinh trưởng bắp nếp HN88 ngắn, do đó cần bón phân đúng lúc, kết hợp làm cỏ xới xáo và vun gốc trong các đợt bón phân. Phòng trừ bệnh khô vằn bằng Validacine, Anvil và loại bỏ các lá già, lá bệnh khi bệnh chớm xuất hiện.Để phòng trừ bệnh đốm lá phun Tilt.Để phòng trừ bệnh bạch tạng (sọc trắng lá) nên phun bằng thuốc Ridomyl hoặc Foraxyl 35% định kỳ 2-3 lần ở giai đoạn 10, 20, 30 ngày sau gieo. Thu hoạch bắp tươi, thu sau phun râu 18-20 ngày (68 - 70 ngày sau gieo). Dự kiến thời gian thu hoạch 20 - 25/12/2016.
Kết quả cho thấy: Tỷ lệ nảy mầm của 2 giống ngô ADI600 và HN88 cao, đạt 98%. Thời tiết vụ đông tương đối thuận lợi cho cây ngô sinh trưởng và phát triển, thời gian trỗ cờ của 2 giống từ khoảng 34 - 35 ngày sau trồng. Thời gian sinh trưởng của giống ngô ADI600 tương đương giống ngô HN88, vụ đông từ 68 - 70 ngày. Năm 2016, thời tiết khá thuận lợi cho cây ngô sinh trưởng và phát triển. Khi cây ngô 4 - 5 lá, xuất hiện sâu cuốn lá, sâu hại ở mức độ nhẹ (điểm 1); Ở giai đoạn ngô xoắn nõn, xuất hiện sâu đục thân, Tuy nhiên, do bà con phun trừ sâu kịp thời nên không ảnh hưởng đến sinh trưởng phát triển của cây. Đối với bệnh gỉ sắt, giống ngô ADI600 không bị bệnh gỉ sắt, trong khi giống ngô HN88 bị nhiễm nhẹ (cấp 3). Tỷ lệ bắp hữu hiệu của 2 giống ngô ADI600 và HN88 đều cao, đạt 97-98%. Trọng lượng bắp trung bình của 2 giống tương đương nhau 280 - 500 gram/bắp, dự kiến cho năng suất thực thu 13,2 tấn/ha với giá bán trung bình là 8.000 đồng/kg, mô hình sản xuất ngô bằng phương pháp làm đất tối thiểu đã đem lại thu nhập cho người dân cao hơn trồng ngô theo phương pháp truyền thống khoảng 13 triệu đồng/ha.
Giống ngô nếp lai ADI600 có nhiều đặc điểm nổi trội về năng suất và chất lượng về tính thích nghi với điều kiện sinh thái, điều kiện canh tác của địa phương và đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng tương tự như giống ngô HN88. Nhưng có ưu điểm hơn là không bị nhiễm bệnh gỉ sắt, giá giống thấp hơn giống ngô HN88. Nhờ vậy, mô hình sản xuất ngô ADI600 đã đem lại hiệu quả kinh tế nhất định cho bà con nông dân, thu nhập trên 50 triệu đồng/ha. Kết quả mô hình trồng ngô theo phương thức làm đất tối thiểu đã khẳng định việc ứng dụng TBKT trồng ngô theo phương thức này không những đáp ứng tính kịp thời về thời vụ mà còn giảm chi phí làm đất.
Hải Ninh
