* Giai đoạn từ tháng 12 năm 1977 đến tháng 4 năm 1985: Thông tin khoa học kỹ thuật tỉnh Hải Hưng xuất bản theo Giấy phép số 96/CBC ngày 19/12/1977 của của Cục Báo chí thuộc Bộ Văn hoá và Thông tin. Giai đoạn này tờ Thông tin khoa học kỹ thuật Hải Hưng tháng ra một kỳ, mỗi kỳ 300 bản, dầy 8 trang, khổ 19 x 27 cm phạm vi phát hành hẹp, đối tưọng bạn đọc chủ yếu là cán bộ lãnh đạo tỉnh, ngành, các huyện, thị xã. Tờ tin có nhiệm vụ thông tin những kết quả và kinh nghiệm về áp dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất trong tỉnh nhằm phục vụ việc đẩy mạnh sản xuất của địa phương. Những tin bài được đăng trong tờ tin chủ yếu tâp trung vào lĩnh vực nông nghiệp, một số kiến thức về phòng chữa bệnh thông thường và một số hoạt động về khoa học kỹ thuật trên địa bàn tỉnh. Giai đoạn này chưa có cán bộ chuyên trách làm nhiệm vụ thu thập tin bài và biên tập mà chủ yếu do một số cán bộ của Ban Khoa học kỹ thuật tỉnh kiêm nhiệm. Cộng tác viên của tờ tin chủ yếu do một số cán bộ khoa học kỹ thuật của một số ngành tỉnh, cán bộ huyện, thị xã tâm huyết với công tác khoa học kỹ thuật đảm nhiệm. Đến tháng 4 năm 1985 tờ Thông tin khoa học kỹ thuật đã ra được 79 số với số lượng 7.900 bản.
* Giai đoạn từ tháng 5 năm 1985 đến tháng 01 năm 1993: Khi Ban Khoa học kỹ thuật tỉnh Hải Hưng được đổi tên thành Uỷ ban Khoa học và Kỹ thuật, tờ "Thông tin khoa học kỹ thuật" được đề nghị đổi tên là "Thông tin khoa học và kỹ thuật" theo Giấy phép xuất bản số 221/XB-BC ngày 11/5/1985 của Cục Xuất bản và Báo chí thuộc Bộ Văn hoá. Tờ tin có nhiệm vụ thông tin về những vấn đề hoạt động khoa học và kỹ thuật của tỉnh, trong đó trọng tâm phản ánh hoạt động khoa học và kỹ thuật thuộc các lĩnh vực: khoa học kỹ thuật nông nghiệp, khoa học kỹ thuật công nghiệp, khoa học quản lý, khoa học giáo dục, khoa học kỹ thuật y tế. Tờ tin được xuất bản 3 tháng một kỳ, khổ 19 x 27 cm với 32 trang, số lượng 500 bản, in tại Xí nghiệp in Hải Hưng. Điểm mới của Tờ Thông tin khoa học và kỹ thuật là tăng số lượng trang từ 8 trang lên 32 trang và tăng số lượng phát hành từ 100 bản/kỳ lên 500 bản/kỳ. Ở giai đoạn này đã xuất bản được 31 số, trong mỗi kỳ xuất bản các thông tin về hoạt động khoa học và kỹ thuật được kịp thời phản ánh, những thông tin đó tập trung vào các chuyên mục:
Chuyên mục chung tập trung phản ánh những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về định hướng phát triển khoa học và kỹ thuật, Nghị quyết của Tỉnh uỷ, Quyết định, Chỉ thị của UBND tỉnh chỉ đạo về hoạt động khoa học và kỹ thuật trên đia bàn tỉnh.
Chuyên mục khoa học và kỹ thuật nông nghiệp phản ánh việc áp dụng các giống cây, con mới, những quy trình kỹ thuật mới trong trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thuỷ sản, công thức thâm canh tăng vụ, kỹ thuật phòng chống sâu bệnh, kỹ thuật tưới tiêu hợp lý và những kinh nghiệm quản lý trong ngành nông nghiệp. Trong chuyên mục này đã có trên 70 bài phản ánh về kết quả thực hiện các chương trình, dự án và đề tài trong kế hoạch khoa học và kỹ thuật hàng năm của tỉnh được triển khai thực hiện và áp dụng vào sản xuất nông nghiệp.
Ngoài hai chuyên mục chính như trên, tờ Thông tin khoa học và kỹ thuật không xây các chuyên mục cố định, tuỳ tình hình cụ thể nội dung phản ánh các vấn đề về các kết quả hoạt động khoa học và kỹ thuật của tỉnh thuộc khoa học và kỹ thuật trong lĩnh vực sản xuất công nghiệp, giao thông, xây dựng, nghiên cứu về lịch sử, văn hoá, y tế, chăm sóc sức khoẻ nhân dân và lĩnh vực khoa học quản lý. Những kết quả đề tài nghiên cứu và triển khai áp dụng tiến bộ kỹ thuật được giới thiệu trên tờ Thông tin khoa học và kỹ thuật kịp thời tuyên truyền và phổ biến tới cán bộ, các tầng lớp nhân dân trong tỉnh để áp dụng vào sản xuất và đời sống.
Ở giai đoạn này Ban biên tập tờ Thông tin khoa học và kỹ thuật đã được kiện toàn, có bộ phận thường trực thu thập, tiếp nhận tin, bài và tổ chức biên tập, xuất bản đúng thời hạn. Mạng lưới công tác viên được mở rộng, từ chỗ chỉ có một số cán bộ khoa học cơ quan tỉnh viết tin bài đã mở rộng tới các cộng tác viên làm việc ở các cơ quan trong huyện, các trạm, trại, trường học, bệnh viện và đặc biệt là có nhiều cộng tác viên tích cực cung cấp tin, bài từ các xã, phường, thị trấn trong tỉnh. đây là những tiền đề cho việc phát triển và nâng cấp tờ Thông tin khoa học và kỹ thuật thành tạp chí sau này.
* Giai đoạn từ tháng 2/1993 đến tháng 12/1995: Ngày 13/1/1993 Bộ Văn hoá-Thông tin có văn bản số 73/BC cho phép Uỷ ban Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Hải Hưng xuất bản tờ "Khoa học và Ứng dụng" với khổ 19 x 27 cm, 32 trang, in 500 bản. Tờ Khoa học và Ứng dụng đã xuất bản được 31 số, lần đầu tiên bìa 1 và bìa 4 được in 4 mầu trên giấy tốt. Nội dung của tờ Khoa học và Ứng dụng đã phản ánh tình hình hoạt động khoa học và công nghệ trên địa bàn tỉnh, trong đó có gần 50% nội dung tin, bài tập trung phán ánh lĩnh vực khoa học và công nông nghiệp. Đó là những mô hình, những kiến thức khoa học và công nghệ trong việc xây dựng chương trình cấp I hoá giống lúa và xây dựng vùng giống lúa nhân dân; những kiến thức thực hiện chương trình lạc hoá đàn lớn, sind hoá đàn bò; những kỹ thuật và mô hình sản xuất giống lợn lái ngoại và sản lợn thịt có tỷ lệ lạc cao phục vụ tiêu thụ nội địa và xuất khẩu; kỹ thuật nhân nhanh và chăm sóc giống vải thiều Thanh Hà; kết quả khảo nghiệm các giống lúa mới, giống màu và những giống gia súc, gia cầm, giống cá mới có năng suất cao, chất lượng tốt. Những mô hình như kết hợp chăn nuôi với xây dựng hệ thống hầm khí sinh học đảm bảo môi trường sạch, mô hình phòng trừ sâu bệnh bằng phương pháp tổng hợp... đã được phổ biến và nhân rộng.
Nhiều kết quả ứng dụng khoa học và công nghệ trong sản xuất công nghiệp, công nghiệp chế biến nông sản, thực phẩm và trong lĩnh vực giao thông - vận tải, xây dựng được thương xuyên phán ánh trên tờ thông tin. Những đóng góp của Khoa học và Ứng dụng đã tuyên truyền các quy trình sản xuất, những tiêu chuẩn chất lượng, những sản phẩm mới của địa phương góp phần tạo lập và quảng bá thương hiệu sản phẩm trong tỉnh và tỉnh ngoài.
Các kết quả nghiên cứu về các nhề cổ truyền tỉnh Hải Hưng, các vùng văn hoá trọng diểm của tỉnh; những giải pháp thực hiện cụ thể hoá chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước cho phù hợp với điều kiện của tỉnh; những giải pháp nâng cao chất lượng dạy và học trong các trường phổ thông và những chương trình điều tra về bệnh tật và các giải pháp thực hiện có kết quả các chương trình trọnh điểm của ngành y tế... được tuyên truyền kịp thời trên tờ tin.
* Giai đoạn từ tháng 01 năm 1996 đến tháng 12 năm 2001: Sau khi Sở Khoa học, Công nghệ và Môi trường được thành lập và với chức năng, nhiệm vụ là cơ quan chuyên môn giúp UBND tỉnh quản lý nhà nước về hoạt động khoa học, công nghệ và môi trường trên địa bàn tỉnh, Bộ Văn hoá - Thông tin đã cấp Giấy phép xuất bản số 3239/GPXB ngày 23/10/1995 cho phép xuất bản bản tin "Thông tin Khoa học, công nghệ và môi trưòng". Ở giai đoạn này bản tin Khoa học, công nghệ và môi trường đã xuất bản được 24 số, mỗi số 1.000 đến 1.500 bản phát hành tói các đối tượng là cán bộ lãnh đạo tỉnh, các sở, ban ngành, đoàn thể tỉnh, lãnh đạo huyện uỷ, đảng uỷ trực thuộc Tỉnh uỷ, thường trực HĐND và lãnh đạo UBND huyện, thành phố, cán bộ chuyên trách quản lý khoa học, công nghệ và môi trưòng các huyện, thành phố và một số đối tưọng khác. Bản tin được xuất bản 3 tháng/kỳ, khổ 19 x 27 cm, 32 trang. Bản tin đã phản ánh những đường lối, Nghị quyết của các cấp uỷ Đảng, Pháp luật của Nhà nước, các văn bản của Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trưòng, UBND tỉnh có liên quan đến khoa học, công nghệ và môi trường. Từng số xuất bản các tin, bài, ảnh được lựa chọn đăng có chất lượng tốt, nhiều mô hình về chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi trong sản xuất nông nghiệp được đề cập phong phú, đa dạng. Những mô hình sản xuất, quản lý, mô hình hợp tác, hợp tác xã trong sản xuất nông nghiệp, quy trình cổ phần hoá trong sản xuất công nghiệp và hoạt động thương mại trong tiến trình đổi mới của đất nước được tuyên truyền kịp thời. Những kiến thức bảo vệ, những mô hình thực hiện tốt hoạt động bảo vệ môi trường lần đầu tiên được duy trì thành một chuyên mục. Các nội dung về hoạt dộng khoa học và công nghệ trong lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, giáo dục-đào tạo, văn hoá và chăm sóc sức khoẻ cho nhân dân được duy trì.
Đội ngũ công tác viên và thông tin viên ngày càng được chú ý xây dựng, nhiều tin, bài của công tác viên từ cơ sở đã mang lại nhiều ý nghĩa thực tiễn đang hàng ngày diễn ra ở nông thôn và các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Nhiều bài viết về mô hình ứng dụng khoa học và công nghệ là thực tiễn soi sáng lý luận và bổ sung cho những chính sách cần hoàn chỉnh của giai đoạn này.
* Giai đoạn từ tháng 01 năm 2002 đến nay: Với truyền thống phát triển của cơ quan báo chí chuyên ngành phục vụ sự phát triển của khoa học và công nghệ tỉnh Hải Dương, Tạp chí Khoa học, Công nghệ và Môi trường đã được UBND tỉnh Hải Dương đề nghị đưa vào danh mục quy hoạch phát triển và đã được Bộ Văn hoá - Thông tin có Thông báo số 4255/TB-BVHTT ngày 05/10/2000 "Về việc quy hoạch mạng lưới báo chí theo Quyết định phê chuẩn của Thủ tưỏng Chính phủ", danh mục cơ quan báo chí thuộc tỉnh Hải Dương có 5 trong đó Tạp chí Khoa học, Công nghệ và Môi trường. Sau khi đựợc quy hoạch Sở Khoa học, Công nghệ và Môi trường đã thực hiện kiện toàn Ban biên tập, nâng cao chất lượng nội dung và số lượng phát hành, đến ngày 11/12/2001 Bộ Văn hoá - Thông tin đã cấp Giấy phép số 630/GP-BVHTT cho phép "Tạp chí Khoa học, Công nghệ và Môi trường Hải Dương" được hoạt động. Đây là bước tiến mới của những ngưòi làm báo chuyên ngành về khoa hoc, công nghệ và môi trường tỉnh Hải Dương, nó đánh dấu một thời kỳ phát triển mới của Tạp chí. Tạp chí Khoa học, Công nghệ và Môi trường có nhiệm vụ thực hiện tôn chỉ, mục đích là: phổ biến chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về khoa học, công nghệ và môi trường, các biện pháp, giải lớn của cấp uỷ, chính quyền địa phương trong việc phát triển ứng dụng khoa học, công nghệ và bảo vệ môi trường. Giới thiệu, trao đổi các kết quả nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu khoa học, công nghệ và môi trường trong nước và quốc tế góp phần vào việc thực hiện các nhiệm vụ kinh tế - xã hội của địa phương. Tạp chí gồm 32 trang khổ 19 x 27 cm, bìa được in 4 màu, được xuất bản 2 tháng/kỳ. Số lượng phát hành từ tháng 01 năm 2001 đến tháng 01 năm 2004 là 1.500 bản/kỳ và từ số 2 (tháng 02 năm 2004) được UBND tỉnh cho phép nâng số lượng phát hành lên 2.000 bản/kỳ.
Đối tượng phát hành được mở rộng, Tạp chí gửi tới một số bộ, ngành, cơ quan khoa học và công nghệ Trung ương, một số trường đại học, cơ quan báo chí và Sở Khoa học và Công nghệ 63 tỉnh thành phố. Ở tỉnh Tạp chí được gửi tới các đồng chí Ban Thường vụ Tỉnh uỷ, Thường trực HĐND, lãnh đạo UBND tỉnh, các sở, ban ngành, đoàn thể tỉnh; các cơ quan Trung ương các Trường Cao đẳng, Trường Trung học chuyên nghiệp, Trường Dạy nghề; Bí thư huyện uỷ, thành uỷ, đảng uỷ trực thuộc Tỉnh uỷ; chủ tich HĐND, Chủ tịch, Phó chủ tịch UBND huyện, thành phố phụ trách khoa học và công nghệ, Ban Tuyên giáo, Phòng Kế hocạch-Tài chính-Thương mại và Khoa học, Phòng Nông nghiệp-PTNT, Đài truyền thanh, Trung tâm giáo dục chính trị các huyện, thành phố, hệ thống Hội khuyến học từ tỉnh đến cấp xã; Bí thư, chủ tịch UBND, Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp và Đài truyền thanh các xã, phường, thị trấn trong tỉnh. Đặc biệt từ tháng 4 năm 2005 một số thông tin của Tạp chí Khoa học, Công nghệ và Môi trường về hoạt động khoa học, công nghệ và bảo vệ môi trường tỉnh Hải Dương được đăng trong chuyên mục địa phương của Tạp chí Hoạt động khoa học thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ.
Tạp chí đã xây dựng và duy trì thường xuyên các chuyên mục: những vấn đề chung, khoa học và công nghệ, bảo vệ môi trưòng, khoa học quản lý và tin kinh tế, khoa học, công nghệ và môi trường. Đối với chuyên mục khoa học và công nghệ đã đăng các kết quả thực hiện các dự án đề tài như: sản xuất lúa lai 2 dòng và 3 dòng, kỹ thuật sản xuất giống lúa lai, lúa chất lượng cao; kết quả khảo nghiệm một số gióng lúa, cây mầu mới; kết quả thực hiện thành công các mô hình nuôi tôm càng xanh, cá tra, cá rô phi đơn tính, cá chim trắng, cá chép lai và nuôi gà, vịt siêu thịt, siêu chứng... Kết quả thực hiện dự án nông thôn miền núi, mô hình sản xuất đạt 50 triệu đồng/ha, mô hình áp dụng các tiến bộ kỹ thuật trồng trọt, chăn nuôi vào các xã nghèo, các tiến bộ kỹ thuật về chế biến nông sản, thực phẩm, các kỹ thuật sản xuất đậu tương không phải làm đật, kỹ thuật trồng ngô mật độ cao kết hợp với xoay tán lá cho năng suất cao... Những kết quả nghiên cứu triển khai được đăng trên Tạp chí đã có tác dụng kịp thời phổ biến các tiến bộ kỹ thuật để nhân dân áp dụng. Tạp chí đã thường xuyên tuyên truyền các kết quả nghiên cứ và áp dụng tiến bộ khoa học trong lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, các kết quả cụ thể hoá đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước phù hợp với điều kiện của tỉnh, các kết quả nghiên cứu về lịch sử, văn hoá và bảo vệ sức khoẻ nhân dân, bảo vệ môi trường sinh thái. Kết quả quản lý chất lượng hàng hoá, kinh nghiệm xây dựng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến theo tiêu chuẩn quốc tế, thủ tục, quy trình đăng kỹ xác lập quyền sở hữu nhãn hiệu hàng hoá... được đăng tải thương xuyên trên Tạp chí.
Tạp chí Khoa học, Công nghệ và Môi trường đã kiện toàn Ban biên tập gồm 7 cán bộ có trình độ đại học, có kinh nghiệm trong việc biên tập tin, bài góp phần nâng cao chất lượng nội dung của Tạp chí. Ban biên tập đã chú trọng đến việc xây dựng đội ngũ công tác viên đang làm việc trong các cơ quan tỉnh, huyện, cơ quan khoa học Trung ương, các trạm, trại, các trường học, bệnh viện và các cộng tác viên ở các xã, phường, thị trấn. Số lượng tin bài của cộng tác viên gửi đến tăng 25 đến 30% so với giai đọan trước, nhiều tin, bài và ảnh có chất lượng tốt. Từ tháng 6 năm 2004 khi Trung tâm Tin học và Thông tin khoa học-công nghệ được thành lập và trực tiếp thực hiện nhiệm vụ xuất bản, Tạp chí Khoa học, Công nghệ và Môi trường đã thực hiện việc quảng bá, giới thiệu kết quả hoạt động của các cơ quan, doanh nghiệp, đơn vị sản xuất, kinh doanh và một số tổ chức khoa học và công nghệ. Đây là việc làm mới đang được các tổ chức và cá nhân trên địa bàn tỉnh hưởng ứng.
Để tiếp tục thực hiện Đề án nâng cao chất lượng nội dung và số lượng phát hành, Ban biên tập Tạp chí đã đề nghị Sở Khoa học và Công nghệ ban hành quy định mới về mức trả tiền nhuận bút trong đó chú trọng đến chất lượng tin, bài. Đây là bước tiến mới khuyến khích cộng tác viên có nhiều bài viết chất lượng. Kể từ năm 2005 việc đóng gói phát hành Tạp chí được đổi mới đảm bảo mỹ quan và thuận tiện cho bạn đọc khi mở xem Tạp chí.
Cùng với tiến trình phát triển của Sở Khoa học và Công nghệ 40 năm qua, Tạp chí Khoa học, Công nghệ và Môi trường mà tiền thân là tờ "Thông tin khoa học kỹ" trải qua 31 năm phát triển đã có nhiều đóng góp tích cực vào việc tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học, công nghệ và bảo vệ môi trường vào sản xuất, đời sống góp phần thúc đẩy sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Hải Dương.
Nguyễn Văn Vóc
