Gần 30 năm tham gia lĩnh vực sản xuất, kinh doanh cà phê, Công ty TNHH Cà phê 15 (gọi tắt là Công ty Cà phê 15 thuộc Quân khu 5) đã trụ vững trong cơ chế thị trường, trở thành doanh nghiệp sản xuất cà phê có năng suất, chất lượng hàng đầu và là một trong những doanh nghiệp tiên phong trong xây dựng thương hiệu cà phê Việt Nam.
Công ty Cà phê 15, tiền thân là Nông trường 352 và Liên hiệp Cà phê 331 bắt đầu khai hoang, vỡ đất trồng cà phê trên Tây Nguyên từ năm 1986. Những năm đầu, khi nguồn vốn đầu tư còn hạn hẹp, nhằm cải thiện năng suất vườn cây, cán bộ, chiến sĩ công ty đã phải cơ động trong bán kính hơn 50km, tổ chức cắt cây xanh về ủ làm phân bón, tăng nguồn chất hữu cơ cho đất; đồng thời tận dụng nguồn phân từ chăn nuôi đàn bò để bón cho vườn cây. Cùng với đó, công ty tiến hành cải tạo hệ thống tưới, nhằm tiết kiệm nguồn nước và hạn chế tình trạng xói mòn đất. Bằng các biện pháp trên, công ty đã nâng được năng suất vườn cây từ 1,5 đến 2 tấn nhân/ha (năm 1990) lên 2,8 đến 3 tấn nhân/ha (năm 2000), trở thành đơn vị có năng suất cao nhất vùng Tây Nguyên vào thời điểm ấy.
Những năm gần đây, khi vườn cà phê có dấu hiệu già cỗi, công ty áp dụng nhiều biện pháp để trẻ hóa vườn cây, như tranh thủ sự hỗ trợ về kỹ thuật và cây giống của Viện Khoa học kỹ thuật nông-lâm nghiệp Tây Nguyên; tiến hành cưa ghép, tái canh những cây già cỗi; thay thế giống cũ đã thoái hóa bằng giống mới năng suất cao. Nhờ vậy, hơn 870ha cà phê kinh doanh của đơn vị đã giữ được năng suất và sản lượng ổn định. Đặc biệt, từ năm 2008, công ty mạnh dạn đầu tư xây dựng Nhà máy sản xuất phân vi sinh, có công suất 5 nghìn tấn/năm, vừa tranh thủ được nguồn nguyên liệu vỏ cà phê (chiếm 40% nguyên liệu sản xuất phân vi sinh) sẵn có, vừa chủ động được nguồn phân bón thân thiện môi trường. Kể từ khi vườn cà phê được bón bằng phân hữu cơ vi sinh, năng suất tiếp tục được cải thiện, chu kỳ kinh doanh của vườn cây được kéo dài, sản phẩm đạt tiêu chuẩn “cà phê sạch”. Hiện tại, vườn cà phê của công ty đạt năng suất bình quân 3,5 tấn nhân/ha, có nơi đạt 5 đến 6 tấn nhân/ha. Công ty tiếp tục giữ vững ngôi vị dẫn đầu về năng suất cà phê ở Tây Nguyên.
Từ vụ 2012-2013 đến nay, Công ty Cà phê 15 đã đưa 100% diện tích vườn cây vào áp dụng quy trình sản xuất cà phê theo “Chỉ dẫn địa lý Buôn Ma Thuột”, do Hiệp hội Cà phê Buôn Ma Thuột tổ chức. Việc sản xuất cà phê theo Chỉ dẫn địa lý Buôn Ma Thuột đã tranh thủ quy trình sản xuất cà phê sạch, tạo sản phẩm chất lượng cao nên tăng được giá trị xuất khẩu khoảng 40 đến 60 USD/tấn nhân.
Trao đổi với chúng tôi, Đại tá Phạm Văn Thảnh, Giám đốc công ty cho biết: Hiện tại trên lĩnh vực sản xuất cà phê, đơn vị đang tạo việc làm ổn định cho hàng nghìn hộ công nhân, với mức thu nhập bình quân 4,5 đến 5 triệu đồng/người/tháng, chưa kể nguồn thu từ vườn cây gia đình và sản lượng vượt khoán. Theo tính toán, bình quân mỗi năm tổng sản lượng cà phê vượt khoán của công nhân toàn công ty lên tới 1.500 đến 2000 tấn quả tươi. Năm 2013, tổng giá trị sản lượng vượt khoán đạt 28 tỷ đồng và năm 2014 này dự kiến đạt trên dưới 30 tỷ đồng. Nhờ vậy, thu nhập và cuộc sống người lao động của công ty không ngừng cải thiện, đến nay, toàn công ty không còn hộ nghèo, đại đa số có mức sống khá và giàu. Cũng theo Giám đốc Phạm Văn Thảnh, nhờ việc nâng cao năng suất vườn cây mà những năm cà phê rớt giá, như giai đoạn 1998-2000, công ty không lâm vào tình trạng thua lỗ. Bên cạnh đó, phương thức khoán của công ty luôn bảo đảm hài hòa lợi ích của doanh nghiệp với lợi ích người lao động. Công ty không khoán trắng vườn cây theo hình thức “phát canh thu tô”, mà đứng ra bảo đảm từ khâu hướng dẫn kỹ thuật, đến đầu tư, tổ chức thu hoạch, chế biến, tiêu thụ; người lao động chỉ bỏ công chăm sóc, thu hoạch và đầu tư thêm khi có điều kiện.
Những ngày cuối năm 2014, khi cà phê đang cho thu hoạch rộ, chúng tôi cùng Thượng tá Nguyễn Văn Xuân, Chủ nhiệm Chính trị công ty đến Đội 2 và Đội 3. Ở đâu cũng ghi nhận được niềm vui được mùa của công nhân. Thượng úy Lê Hoài Sơn, Đội trưởng Đội 2, khẳng định: “Vụ này, 50% hộ công nhân trong đội có vườn cây đạt năng suất 20 tấn quả tươi/ha, vượt 8 tấn/ha so với sản lượng khoán. Như vậy, mỗi héc-ta nhận khoán, người lao động có thu nhập vượt khoán tới 80 triệu đồng”. Tại Đội 3, Thiếu tá Nguyễn Mạnh Hà cho biết: Toàn đội có 97% hộ vượt khoán, trong đó đại đa số vượt khoán từ 40 đến 50% so với chỉ tiêu sản lượng giao.
Không dừng lại ở sản xuất cà phê nhân xô, năm 2011 Công ty Cà phê 15 đầu tư hơn 2 tỷ đồng xây dựng Nhà máy chế biến cà phê bột thương hiệu CF15, công suất 20 tấn năm. Sản phẩm cà phê CF15 được thị trường đánh giá cao khi lô hàng đầu tiên xuất bán. Và từ năm 2013 đến nay, Nhà máy chế biến cà phê CF15 đã làm ăn có lãi. Tại Lễ hội Cà phê Buôn Ma Thuột tổ chức năm 2010 và 2012, sản phẩm cà phê nhân xô và cà phê bột CF15 của công ty đều giành Huy chương vàng chất lượng.
Theo Báo Quân đội nhân dân đăng ngày 8/12/2014
