Năm 2018, Chi cục Thủy sản tỉnh Hải Dương đã đề xuất và được tỉnh giao thực hiện đề tài “Xây dựng mô hình nuôi thương phẩm cá Chạch bùn (Misgurnus anguillicaudatus) trên địa bàntỉnh Hải Dương” với quy mô 2 ha tại 5 hộ tham gia nuôi của 2 xã Đoàn Tùng (Thanh Miện) và xã Đoàn Thượng (Gia Lộc), góp phần làm gia tăng giá trị sản xuất trên cùng một đơn vị diện tích nuôi trồng thuỷ sản, tạo ra sản phẩm hàng hóa an toàn.
Sau 120 ngày nuôi, cá Chạch bùn đạt kích cỡ thương phẩm có tỷ lệ sống của 5 hộ nuôi đạt từ 80 - 83%, khối lượng từ 28,62 - 32,51 gram/con, chiều dài tương ứng từ 17,71 - 18,65 cm/con.Tổng sản lượng thu được của 02 ha là trên 20 tấn, năng suất đạt trên 10 tấn/ha.
Hiệu quả kinh tế của các mô hình được tính căn cứ vào các chi phí về giống, thức ăn, chi phí khác và giá cá Chạch bùn ở thời điểm thu hoạch, với mức giá hiện tại từ 70.000 - 90.000 đồng/kg, thu lãi từ 120 - 180 triệu đồng/ha.
Năm 2024, Trung tâm Ứng dụng khoa học công nghệ và Khảo nghiệm giống đã thực hiện chuyển giao ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong nuôi cá Chạch bùn thương phẩm với diện tích 01 ha tại xã Vĩnh Hồng (Bình Giang), xã Nam Trung và Quốc Tuấn (Nam Sách) với tống số lượng là 400.000 con, với kích cỡ cá thả từ 0,2 - 0,5 gram/con, với mật độ 40 con/m2,
Để cho các hộ tham gia mô hình thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, Trung tâm đã tổ chức 3 lớp tập huấn, có 50 người/lớp. Các hộ đã được chuyển giao kỹ thuật trong sản xuất thuỷ sản nói chung và nuôi cá Chạch bùn thương phẩm nói riêng. Các biện pháp phòng và chữa bệnh cho thuỷ sản nước ngọt; quy trình nuôi cá Chạch bùn thương phẩm cho các trang trại, nông hộ nuôi thuỷ sản. Cách chăm sóc, phòng ngừa bệnh dịch cho cá, cách thu hoạch và thời điểm thu hoạch thích hợp... Các ao trước khi nuôi đều được tát cạn, phơi ao, xử lý môi trường nước bằng chế phẩm sinh học đảm bảo đúng yêu cầu kỹ thuật.
Tháng 4 đến tháng 5/2024, Trung tâm phối hợp với 03 hộ dân tiến hành thả cá, trong thời gian nuôi theo định kỳ 30 ngày/lần đều tiến hành kiểm tra tiến hành đánh giá sinh trưởng và trọng lượng của đàn cá.
Cá Chạch bùn sau 30 ngày nuôi đạt từ 4,3 - 4,5 gram/con, chiều dài từ 6,2 - 7,2 cm/con; sau 60 ngày nuôi đạt từ 9 - 9,6 gram/con, chiều dài từ 9,3 - 9,7 cm/con; sau 90 ngày nuôi đạt từ 15,1 - 16 gram/con, chiều dài từ 13,5 - 13,7 cm/con; sau 120 ngày nuôi đạt từ 20,3 - 21,8 gram/con, chiều dài từ 15,1 - 15,4 cm/con; sau 135 ngày nuôi đạt từ 26,3 - 26,8 gram/con, chiều dài từ 18,5 - 18,7 cm/con. Tăng trưởng bình quân đạt từ 0,403 - 0,583 gram/con/ngày; chiều dài từ 0,344 - 0,452 cm/con/ngày.
Cá Chạch bùn tại các mô hình đều sinh trưởng phát triển tốt, tốc độ tăng trưởng của đàn cá tại các ao nuôi tương đối đồng đều. Sau 135 ngày nuôi, cá Chạch bùn đạt kích cỡ thương phẩm, khối lượng từ 26,3 - 26,8 gram/con, chiều dài tương ứng từ 15,1 - 18,7 cm/con.
Trung tâm thường xuyên theo dõi, hướng dẫn những hộ tham gia mô hình phòng trừ dịch bệnh cá bằng cách bổ sung nước vào ao thường xuyên đảm bảo mức nước sạch cho cá sinh trưởng phát triển tốt. Xử lý môi trường, xử lý đáy ao bằng chế phẩm sinh học, diệt khuẩn bằng BKC, Iodien, Vicatto... định kỳ, bổ sung các khoáng chất vào thức ăn cho cá theo hướng dẫn của nhà sản xuất in trên bao bì.
Với giá bán hiện nay giá cá Chạch thương phẩm trên thị trường từ 70.000 - 75.000 đồng/kg, sau 3 tháng nuôi có thể cho thu hoạch và đạt lợi nhuận khoảng hơn 182 triệu đồng, mang lại cho người dân trong cùng một thời gian nuôi trên cùng một diện tích mặt nước hiệu quả hơn so với nuôi các loại cá truyền thống.
Bài của Phạm Ninh Hải
Đăng trên Bản tin Khoa học và Công nghệ Hải Dương số 4 ra tháng 8 năm 2024