Thiên nhiên kỳ bí, thời gian là khái niệm mở, tàng hình. Tờ lịch cuối cùng ở trên tường vô tình nhẹ nhàng rơi xuống, khẽ nhắc đã hết một năm dương lịch, nhưng con người hồi hộp hữu tình chờ đợi thêm 30 ngày nữa. Đến bấy giờ cả một dân tộc vốn lao động cần kiệm chắt chiu, bỗng trở nên hào phóng. Đất nước nở tung một rừng hoa sung mãn, và con người không quên nhìn lại năm Tân Sửu đã qua.
Đứng thứ hai của một địa chỉ, năm Tân Sửu “Con Trâu” không mấy yên bình. cả thế giới bất an vìđại dịch bệnh Covid-19 hoành hành, tàn phá nền kinh tế các nước.Ở Việt Nam phải oằn mình thực hiện khẩu hiệu “giãn cách xã hội” kéo dài, mang theo bao nhiêu khó khăn trong an sinh xã hội. Cả nước sống trong không khí “chống dịch như chống giặc” và mỗi cơ sở, địa phương là một pháo đài. Các bệnh viện dã chiến thành lập, các đội quân tình nguyện từ Bắc vào Nam đi làm nhiệm vụ cứu chữa bệnh nhân Covid-19. Biết bao cảnh tang tóc ly biệt, tổn thương…Trẻ em không được đến trường. Các ngành du lịch, dịch vụ, vận tải đình trệ, các ngành nông lâm nghiệp, hải sản, bị giảm sâu…Vậy mà, tăng trưởng kinh tế cả năm vẫn đạt 8,6%. Đây là thành quả và nền tảng quan trọng để cả nước vượt qua khó khăn, từng bước “bình thường mới” cuộc sống và phấn đấu hoàn thành các chỉ tiêu về kinh tế - xã hội.
Giữa những tháng ngày ấy, thật đáng mừng cánh đồng ở Hải Dương vẫn nhiều khởi sắc. Không chỉ là những cây lúa củ khoai như cũ, bây giờ có thêm nhiều giống mới, sản phẩm mới: Đó là công nghệ cao dưa thơm, là những bông hoa lan Hồ Điệp, những cơ sở nuôi trồng nấm ăn, nấm dược liệu năng suất cao. Đó là cây khoai Ngọc Môn lấy ngó ở Thanh Miện, quả Na dai đặc sản Chí Linh, là hạt lúa thuần chất lượng Đài thơm 8 ở An Bình…Và những trang trại gà Mía lai Sasso gần một triệu con ở Thanh Hà…vân vân
“Chuyển đổi số, tăng trưởng xanh”là khái niệm mới mẻ, trí tuệ, khoa học và công nghệ đã làm đổi thay kì diệu khuôn mặt làng quê và là một đặc sắc tỉnh Hải Dương.
Người nông dân bây giờ biết sử dụng điện thoại thông minh để điều khiển bón phân; tưới nước tự động từ xa qua một hệ thống camera giám sát cùng các thiết bị cảm biến tự động. Nhiều diện tích chăn nuôi thủy sản nhờ sử dụng hệ thống quan trắc, cho vật nuôi ăn…Công nghệ mới đã làm sống dậy khâu tiêu thụ hàng hóa nông nghiệp. Không tưởng tượng được rằng, dù thực hiện giãn cách xã hội kéo dài, mà chỉ trong nửa tháng, một khối sản phẩm lớn cây rau màu vụ đông được tiêu thụ ra thị trường, mà vẫn giữ được giá, đảm bảo thu nhập cho người lao động. Cũng nhờ “chuyển đổi số” mà hơn 5 vạn tấn vải thiều Thanh Hà được tiêu thụ dễ dàng, trong đó hàng nghìn tấn quả đi đến các thị trường khó tính xa xôi như Nhật Bản, Úc, Mỹ, EU..v.v
Từ cổ chí kim, cương vực bao giờ cũng là báu vật quốc gia. Đã có biết bao văn chương nhạc họa ca ngợi giang sơn muôn thuở, biển trời mây nước hùng vĩ. Nhưng có được giang sơn gấm vóc này, tổ tiên đã đổi bao máu xương gây dựng.? Tất cả mọi thứ trên đời chẳng tồn tại vững bền được, khi mà con người lơ là mất cảnh giác. Trong nắng ấm kia còn ẩn chứa cả bão giông?.
Nhâm Dần trước (1962) hòa bình lập lại trên miền bắc được 8 năm. Biết bao khó khăn, thiếu thốn toàn dân phải thắt lưng buộc bụng để sản xuất xây dựng đất nước. Nhâm Dần này (2022), sau 60 năm cả nước đã đang kiêu hãnh trong hội nhập toàn cầu với bao nhiêu khát vọng.
Thật đau lòng khi con người đã không biết nâng niu tài nguyên, đã vô tình hay cố ý hủy hoại: Phế thải công nghiệp, y tế, thực phẩm đã làm ô nhiễm môi trường một cách nặng nề, đe doạ sức khỏe và tính mạng con người. Nguồn nước, các dòng sông nhiễm độc đang kêu cứu. Mỏ than, suối cát, đất, đá và hệ thống sông ngòi bị bóc lột, khai thác đến tàn nhẫn và làm phá huỷ, tổn thương cảnh quan thiên nhiên, vẻ đẹp mà đấng thiên nhiên ban tặng. Biển là bạc, rừng là vàng, nhưng con người không có thái độ văn hoá ứng xử với thiên nhiên thì biển, rừng thành xác xơ.
Muốn làm giàu, người nông dân phải áp dụng công nghệ cao. Vấn đề tích tụ ruộng đất thật cần thiết trong hướng sản xuất thời kỳ hoà nhập. Nhờ tích tụ ruộng đất mới sử dụng hữu hiệu thuỷ lợi hoá, điện khí hoá và công nghệ sinh học. Không thể mang một thanh gươm để thái một khoanh giò. Cũng đã qua rồi khi người ta chỉ quan tâm tới số lượng, trọng lượng sản phẩm dưới dạng nguyên liệu thô, với giá trị thấp. Công nghệ chế biến, sản phẩm có chất lượng tinh, giá trị hàng hoá cao mới đáng quý. Nhữmg cây mía, cây đay, sắn, ngô, khoai suy cho cùng cũng chỉ là phục cho công nghệ sinh học. Nên vui hay buồn khi nhắc tới giá nhân công người Việt quá rẻ?
Phải suy nghĩ thế nào cho đúng trước một hiện trạng ở đâu đó đang lạm dụng thuật ngữ hiện đại hoá, công nghiệp hoá đất nước để lấy những cánh đồng bờ xôi ruộng mật và sử dụng sai mục đích. Những công trình treo, dự án bị bỏ quên do chưa đủ pháp lý?…Không ít người đã chọn phương án ăn xổi ở thì. Họ chọn những nơi bờ xôi ruộng mật ven đường, ven sông, chứ không phải là vùng đất đồi, cát sỏi, trung du, vùng sâu vùng xa để quy hoạch xây dựng cơ sở liên doanh, tập đoàn kinh tế lớn. Họ ngại xây dựng kết cấu hạ tầng, đầu tư tốn kém, thu vốn chậm. Họ quên rằng, xây đường sá, cầu cống là khởi nguồn của một chu trình sản xuất kinh doanh. Có cơ sở hạ tầng, có cầu đường mạch máu giao thông là có tiền. Đầu tư cho văn hoá, cũng là đầu tư cho kinh tế.
Trong hàng địa chi, con Hổ tuy đứng thứ ba sau chuột, trâu (Tý - Sửu - Dần), nhưng hổ được coi là chúa tể của muôn loài. Ta bỗng liên tưởng tới hình ảnh con hổ trong tranh dân gian đầy sức mạnh, uy quyền, dũng cảm. Phải chăng báo hiệu điềm lành, năm Nhâm Dần sẽ là năm mang niềm vui và chiến thắng?./.
Tản văn của Khúc Hà Linh
Bài đăng trên Bản tin Khoa học và Công nghệ Hải Dương số 1 ra tháng 2 năm 2022.
