Công nghệ Jet Grouting là công nghệ tạo ra cọc xi măng đất bằng cách dùng mũi khoan làm tơi đất cho đến khi đạt đến độ sâu lớp đất cần gia cố thì dịch chuyển mũi khoan lên, trong quá trình mũi khoan dịch chuyển lên, xi măng từ mũi khoan được phun vào nền đất bằng áp lực khí nén hoặc bơm vữa. Phương pháp này đã được ứng dụng tại Việt Nam trong các lĩnh vực như: làm tường hào chống thấm cho đê đập, gia cố nền móng công trình xây dựng, ổn định tường chắn, chống trượt mái dốc, gia cố đường hầm...
Để đánh giá hiệu quả ứng dụng công nghệ Jet Grouting so với các phương pháp truyền thống, Sở Xây dựng đã khảo sát thực nghiệm nền địa chất tại khu đô thị mới Tuệ Tĩnh (Tp Hải Dương) và lên phương án thiết kế đối với 2 loại công trình: nhà 5 tầng khung bê tông cốt thép và nhà 3 tầng khung bê tông cốt thép. Công nghệ Jet Grouting có nhiêu ưu điểm nổi trội so với các phương pháp truyền thống. Phương pháp gia cố nền bằng trụ xi măng có cơ sở lý thuyết tính toán thiết kế rõ ràng, có quy trình và phương pháp thi công, giám sát chặt chẽ, trụ đất xi măng có thể dài tới 20 m, khi thi công hầu như không xuất hiện các sự cố kỹ thuật. Thời gian thi công được rút ngắn 1/3 so với phương pháp thi công cọc bê tông cốt thép; đồng thời tiết kiệm chi phí thi công. Theo khảo sát đối với công trình nhà 5 tầng, nếu sử dụng cọc bê tông cốt thép có giá thành 6,9 tỉ đồng, trong khi sử dụng trụ đất xi măng có giá 1,8 tỉ đồng. Đối với công trình nhà 3 tầng, nếu sử dụng cọc tre có giá 590 triệu đồng, trong khi sử dụng trụ đất xi măng có giá 1,4 tỉ đồng. Bên cạnh đó, việc áp dụng công nghệ trụ đất xi măng góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường so với phương pháp đệm cát và cọc nhồi bê tông và tận dụng lượng xi măng sản xuất dư thừa hiện nay.
Việc ứng dụng công nghệ Jet Grouting để gia cố nền đất yếu bằng trụ xi măng tại Hải Dương là khả thi. Theo tính toán của Sở Xây dựng, đối với các công trình có quy mô từ 3-5 tầng xây dựng trên nền đất yếu, việc xử lý nền móng bằng trụ đất xi măng sẽ tiết kiệm chi phí xây dựng công trình. Đối với các công trình xây dựng dưới 3 tầng, việc xử lý nền móng bằng trụ đất xi măng có chi phí cao hơn so với các phương pháp truyền thống như cọc tre, đệm cát...
Tuy nhiên, việc áp dụng công nghệ Jet Grouting trong gia cố nền đất yếu còn có một số bất cập như:
- Khi thi công cần có mặt bằng rộng để tập kết các loại máy móc (bể lọc, bể trộn dung dịch xi măng và nước, máy phát điện, máy tạo áp lực...)
- Khi thi công phụt áp lực có sự ảnh hưởng tới các công trình lân cận, do đó chỉ nên áp dụng đối với công trình có khảng cách an toàn với công trình liền kề.
- Việc thiết kế, thi công đòi hỏi kỹ thuật và kinh nghiệm thực tế rất cao của đơn vị thiết kế, thi công.
- Công nghệ mới đòi hỏi trang bị nhiều loại máy móc, thiết bị có giá thành cao.
Để đưa công nghệ hiện đại vào ứng dụng rộng rãi trong thực tiễn, Sở Xây dựng tỉnh kiến nghị UBND tỉnh giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành đề xuất các cồng trình cần áp dụng công nghệ này trước khi phê duyệt dự án; có biện pháp quản lý chặt chẽ trong quá trình thiết kế và thi công. Đối với các công trình xây dựng và dân dụng sử dụng ngân sách nhà nước có quy mô 4-5 tầng, cấn ưu tiên áp dụng phương pháp xử lý nền đất yếu bằng trụ đất xi măng thay cho phương pháp móng cọc bê tông cốt thép...
Anh Nguyên
