Từ đầu năm đến nay thủy sản của các địa phương giá bán giảm mạnh: Trắm cỏ, chép lai 45.000 - 55.000 đồng/kg, cá trôi Ấn Độ 20.000 - 25.000 đồng/kg, cá rô phi và cá Điêu hồng 22.000 - 24.000 đồng/kg, Cá Lăng đen (Nheo Mỹ) 60.000 - 65.000 đồng/kg. Đáng lưu ý nhất là đối tượng cá rô phi đơn tính là đối tượng chủ lực của tỉnh Hải Dương (cá rô phi toàn tỉnh Hải Dương năm 2016 diện tích nuôi 4.000 ha; sản lượng 35.000 tấn cá nuôi trong ao, 3.000 tấn nuôi trong lồng trên sông) giá bán như trên bằng và thấp hơn giá thành sản xuất, hộ nuôi không có lãi; giá cá trắm cỏ, chép hộ nuôi có lãi cao (giá thành khoảng 30.000 đồng/kg).
Trước tình hình trên Chi cục Thủy sản đã triển khai đến hộ nuôi trồng thủy sản: Hiện nay cần cân đối lại cơ cấu đàn cá rô phi với đối tượng cá truyền thống như trắm cỏ, chép lai đảm bảo cân bằng giữa cung và cầu trong nuôi trồng thủy sản nước ngọt; Quan tâm nhất là tăng đàn cá trắm cỏ, cá chép lai, giảm đàn cá rô phi. Đến thời điểm giá cá tăng cao thì có kế hoạch tăng nhanh đàn cá rô phi, đầu tư thức ăn công nghiệp nuôi sau 4 - 5 tháng có thể cho thu hoạch. Tổ chức sản xuất trồng cỏ voi, VA 06, cỏ Mỹ trên bờ ao hoặc ruộng, chủ động nguồn thức ăn xanh nuôi cá trắm cỏ;
Sử dụng thức ăn tinh: Dùng thóc, ngô, cám gạo, đậu, đỗ làm thức ăn nuôi cá được chế biến bằng nhiều cách: Có thể nấu chín, máy ép đùn thức ăn, thóc được ngâm nảy mầm; Nếu tận dụng được nguồn thức ăn xanh, sản phẩm từ nông nghiệp sẽ giảm được giá thành. Tuy nhiên sản lượng cá nuôi thấp hơn so với nuôi bằng thức ăn công nghiệp và kéo dài thời gian nuôi.
Biện pháp phòng chống nóng cho động vật thủy sản
- Thường xuyên duy trì độ sâu mực nước ao từ 1,5 mét trở lên, thay nước mới đối với vùng có nguồn nước cấp đảm bảo chất lượng 1 - 2 lần/tuần); ao không có điều kiện thay nước mới cần sử dụng chế phẩm sinh học xử lý nước và đáy ao nuôi, giảm mật độ cá nuôi bằng cách thu hoạch tỉa 1/3 - 1/2 lượng cá trong ao, nếu thả giống thì phải giảm 1/3 lượng cá giống theo kế hoạch. Chủ động phòng bệnh cho từng đối tượng cá nuôi, không lạm dụng thuốc và chỉ dùng các loại thuốc, chế phẩm xử lý cải tạo môi trường thủy sản có trong danh mục của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn;
- Theo dõi chất lượng nước ao nuôi, tình hình sức khỏe cá vào sáng sớm và chiều mát để có kế hoạch thay nước ao, sử dụng chế phẩm xử lý nước ao và theo dõi bệnh cá.
- Nếu nhiệt độ cao trên 36oC kéo dài có thể giảm 50% lượng thức ăn, những ngày cá bị nổi đầu nặng có thể dừng cho cá ăn 2 - 3 ngày liền.
- Thức ăn tinh nên cho cá ăn vào 9 - 10 giờ sáng, thức ăn xanh (cỏ, rau xanh) nên cho ăn vào 4 - 5 giờ chiều, sáng hôm sau kiểm tra ao vớt hết cỏ thừa lên bờ để hạn chế ô nhiễm nước ao. Cho cá ăn thức ăn vừa đủ, hạn chế dư thừa gây lãng phí, ô nhiễm nước. Tăng cường ô xy hòa tan vào nước ao nuôi:
Vào mùa hè nhiệt độ cao hoạt động của vi sinh vật phân hủy hợp chất hữu cơ trong nước diễn ra nhanh, kèm theo tiêu hao nhiều ô xy hòa tan trong nước kết hợp với tiêu hao ô xy của động vật thủy sản dẫn đến thiếu ô xy trong nước làm cho động vật thủy sản bị nổi đầu, thời điểm nặng nhất vào 4 - 6 giờ sáng. Do vậy cần chủ động tăng cường ô xy hòa tan vào nước ao nuôi bằng cách: Bơm nước mới vào ao; dùng máy sục khí, quạt nước vào thời điểm từ 4 - 6 giờ sáng. Nhiều hộ nuôi do chủ quan cá gần đến ngày thu hoạch sáng không bơm nước, quạt nước dẫn đến cá bị nổi đầu chết hàng loạt do thiếu ô xy gây thiệt hại trong sản xuất.
Đây là một số khuyến cáo về cơ cấu giống vụ hè thu, phòng chống nóng cho thủy sản.
Bài của Phạm Văn Tình
đăng trên Tạp chí Khoa học và Công nghệ Hải Dương số 3 ra tháng 6/2017
