Giống lúa Bắc thơm 9 do TS. Nguyễn Như Hải và các cộng tác viên chọn tạo và khảo nghiệm thành công, đã được Cục Trồng trọt công nhận cho sản xuất thử tại các tỉnh phía Bắc theo quyết định số 556/QĐ-TT-CLT ngày 09/12/2013.
Trong vụ xuân 2015, mô hình sản xuất giống lúa Bắc thơm triển khai tại xã Cộng Hòa huyện Kim Thành, xã Quang Khải huyện Tứ Kỳ và xã Nhật Tân huyện Gia Lộc với quy mô 30 ha. Trong điều kiện thời tiết vụ xuân 2015, giống lúa Bắc Thơm 9 sinh trưởng phát triển tốt, lá xanh đậm, lá đòng đứng, độ tàn lá trung bình; cổ bông thoát; khả năng đẻ nhánh khá, độ thuần đồng ruộng cao. Chiều cao cây từ 97 -106 cm; thời gian sinh trưởng: 117 -130 ngày; số hạt/bông đạt 138 - 140 hạt; tỉ lệ hạt lép khoảng 15 %. Về khả năng chống chịu sâu bệnh: Trong điều kiện thời tiết của vụ xuân 2015, giống lúa Bắc Thơm 9 có khả năng chống chịu một số bệnh tốt hơn giống lúa Bắc thơm số 7. Nhiễm đạo ôn rất nhẹ, khô vằn nhẹ, nhiễm rầy nâu, sâu cuốn lá, sâu đục thân nhẹ. Khả năng chịu rét khá, khả năng chống đổ tốt. Năng suất của giống lúa Bắc thơm 9 vụ xuân cao hơn giống đối chứng Bắc thơm số 7. Trong đó, năng suất lúa tại xã Quang Khải huyện tứ Kỳ đạt 71,1 tạ/ha, cao hơn giống đối chứng 20%. Các xã Nhật Tân và Cộng Hòa có năng suất đạt 68-69 tạ/ha, cao hơn giống đối chứng 14-17%.
Vụ mùa năm 2015, mô hình trình diễn giống lúa Bắc thơm 9 triển khai tại 3 điểm trên với tổng diện tích 30 ha, trong đó xã Cộng Hòa có 135 hộ tham gia với diện tích 12 ha, xã Quang Khải có 81 hộ tham gia với diện tích 10 ha, xã Nhật Tân có 66 hộ tham gia với diện tích 08 ha. Vụ mùa năm 2015 thời tiết diễn biến bất thường, mưa nhiều vào thời kỳ lúa trỗ nên tỷ lệ lép cao. Tuy vậy, giống lúa Bắc thơm 9 có khả năng chống chịu một số bệnh tốt hơn giống lúa Bắc thơm số 7: tỷ lệ nhiễm bạc lá rất nhẹ, tỷ lệ nhiễm các bệnh khô vằn, sâu cuốn lá, sâu đục thân nhẹ,khả năng chống đỏ tốt.
Lúa sinh trưởng và phát triển tốt, lá xanh đậm, lá đòng đứng, cổ bông thoát, khả năng đẻ nhánh khá, độ thuần đồng ruộng cao. Tại xã Cộng Hòa, huyện Kim Thành, năng suất lúa Bắc thơm 9 đạt 69,5 tạ/ha, cao hơn giống đối chứng Bắc thơm số 7 là 22,9%. Tại xã Quang Khải, huyện Tứ Kỳ, năng suất lúa Bắc thơm 9 đạt 67,7 tạ/ha, cao hơn giống đối chứng Bắc thơm số 7 là 21,5%. Tại xã Nhật Tân, huyện Gia Lộc năng suất lúa Bắc thơm 9 đạt 65,3 tạ/ha, cao hơn giống đối chứng Bắc thơm số 7 là 17,2%. Về hiệu quả kinh tế, giống lúa Bắc thơm 9 cho thu lãi 7,95 triệu đồng/ha, tăng 4,1 triệu đồng/ha so với giống lúa đối chứng.
Vụ mùa 2015 là năm thứ hai xã Quang Khải, huyện Tứ Kỳ gieo cấy giống lúa Bắc thơm 9. Ông Vũ Đình Huấn, chủ nhiệm Hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp xã Quang Khải cho biết: Giống lúa Bắc thơm số có những ưu điểm nổi trội so với giống lúa Bắc thơm sô 7. Đó là năng suất cao hơn từ 20-30%, khả năng kháng bạc lá tốt, các loại sâu bệnh như khô vằn,đạo ôn hầu như không bị nhiễm, cây lúa cứng, bông lúa có tỷ lệ hạt chắc cao. Năng suất lúa vụ chiêm đạt trên 3 tạ/sào, vụ mùa đạt trung bình 2,4 – 2,6 tạ/sào. Chất lượng gạo tốt, ngon cơm, tương đương với giống Bắc thơm số 7. Tuy nhiên, nông dân gieo cấy giống lúa Bắc thơm 9 đang gặp khó khăn trong khâu tiêu thụ, chủ yếu để nhà ăn chứ chưa bán được nhiều.
TS. Nguyễn Hữu Hải, Trưởng phòng Cây lương thực và Cây thực phẩm, Cục Trồng trọt, tác giả nghiên cứu giống lúa Bắc thơm 9 chia sẻ: Đây là giống lúa chất lượng, đã được triển khai mô hình tại nhiều tỉnh phía Bắc với năng suất vụ xuân từ 65-75 tạ/ha, thâm canh tốt có thể đạt 80-85 tạ/ha. Giống có thời gian sinh trưởng ngắn, phù hợp với trà gieo cấy vụ xuân muộn và vụ mùa ở những vùng có cơ cấu 2 vu lúa 1 cây vụ đông. Với ưu thế chống chịu sâu bệnh tốt, giá trị hàng hóa cao, giống lúa Bắc thơm 9 hứa hẹn là giống lúa tiềm năng để đưa vào cơ cấu gieo cấy của nhiều địa phương. Trong thời gian tới, đơn vị cung ứng giống lúa cần có cơ chế hỗ trợ nông dân về giống và phổ biến quy trình kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh tới các hộ nông dân. Tại Hải Dương, Trung tâm khảo nghiệm giống cây trồng Hải Dương là đơn vị tiếp nhận giống sẽ hoàn thiện quy trình kỹ thuật để phổ biến rộng rãi trong toàn tỉnh.
Nguyễn Thị Ánh
