2. Nhiệt độ: trung bình các tháng đều cao hơn TBNN từ 0,5 - 3,40C, riêng tháng 12/2022 thấp hơn TBNN 10C. So với cùng kỳ năm trước (CKNT), nhiệt độ tháng 12/2022 và các tháng 01, 03/2023 thấp hơn từ 0,5 - 1,30C. Tháng 2,4/2023 cao hơn CKNT từ 1,5 - 5,30C.
3. Mưa: Tổng lượng mưa tháng 4/2023 cao hơn TBNN 25,6 mm, các tháng còn lại đều ở mức xấp xỉ và thấp hơn TBNN từ 5 - 46 mm.
II. Thủy văn
Năm 2022 do mùa mưa kết thúc sớm, toàn mùa không xuất hiện lũ nên toàn mùa Đông Xuân 2022 - 2023 mực nước trung bình các tháng trên các sông ở khu vực Hải Dương thấp hơn TBNN mặc dù tháng 1, 2/2023 các hồ Thủy điện tăng cường xả nước phục vụ đổ ải. Sông Thái Bình tại Phả lại, mực nước trung bình các tháng thấp hơn TBNN và ở mức xấp xỉ CKNT. Mực nước thấp nhất ở mức -0,33 m (ngày 13/3/2023) đây cũng là mực nước thấp nhất lịch sử.
II. TÌNH HÌNH THỜI TIẾT THỦY VĂN MÙA MƯA, BÃO, LŨ NĂM 2023
I. Khí tượng
- Bão và ATNĐ: Tính đến 15/10/2023, bão và áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) hoạt động trên biển Đông ít hơn TBNN và tương đương so cùng kỳ năm trước (CKNT). Tính đến 15/10, đã có 04 cơn bão và 02 ATNĐ hoạt động trên biển Đông. Trong đó, thời tiết Hải Dương ảnh hưởng của 01 cơn bão.
2. Nhiệt độ trung bình tính đến hết tháng 9/2023 phổ biến từ 28,1 - 30,70C đều cao hơn TBNN từ 0,6 - 1,40C, cao hơn CKNN từ 0,5 - 1,80C. Tổng tích nhiệt từ 01/5 - 30/9/2023 là 4470,90C. Cao hơn TBNN 145,80C. Tính đến ngày 15/10, trên địa bàn tỉnh Hải Dương có 13 đợt nắng nóng diện rộng, đợt nắng nóng đầu tiên trong năm vào trung tuần tháng 5. Số đợt nắng nóng nhiều hơn so với TBNN và nhiều hơn so CKNT.
3. Lượng mưa từ 01/5 đến 30/9/2023 là: 1237,8 mm, cao hơn TBNN 132,5 mm, cao hơn CKNT 284,5 mm. Trong đó lượng mưa các tháng 6,8,9 cao hơn TBNN từ 25,1 - 173,8 mm. Lượng mưa tháng 5,7 thấp hơn TBNN từ 75,9 - 100,8 mm.
2. Thủy văn: Mùa lũ năm 2023, các sông trên địa bàn tỉnh không xuất hiện lũ, dòng chảy các sông luôn thiếu hụt so với TBNN. Sông Thái Bình tại Phả Lại, mực nước trung bình các tháng đều thấp hơn so với TBNN và CKNT từ 0,06 - 2,25 m. Mực nước cao nhất tại Phả Lại là 2,27 m (ngày 27/8) < BĐI: 1,73 m.
THỜI TIẾT THỦY VĂNMÙA ĐÔNG XUÂN NĂM 2023 - 2024
(Từ tháng 11/2023 đến tháng 4/2024)
I. Khí tượng
1. Hiện tượng ENSO: Hiện nay, trạng thái khí quyển và đại dương đang trong trạng thái El Nino. Dự báo từ nay đến hết tháng 4/2024, El Nino tiếp tục duy trì với xác suất cao (trên 90%).
2. Bão và áp thấp nhiệt đới:Từ này đến hết năm 2023, dự báo trên khu vực Biển Đông còn có khả năng xuất hiện từ 2 - 3 cơn bão và ATNĐ, chủ yếu ở trên khu vực vùng biển phía Nam Biển Đông, Trung Bộ và Nam Bộ. Dự báo những tháng đầu năm 2024, bão - ATNĐ ít có khả năng hoạt động trên khu vực Biển Đông.
3. Không khí lạnh và rét đậm rét hại: Không khí lạnh có xu hướng hoạt động yếu hơn TBNN, gia tăng tần suất và cường độ hoạt động mạnh hơn vào tháng 12/2023 và tháng 01/2024. Trong toàn mùa có khoảng 16 - 18 đợt KKL và KKL tăng cường ảnh hưởng đến khu vực, ít hơn TBNN.
Đợt rét đậm đầu tiên có khả năng xảy ra muộn, vào khoảng cuối tháng 12/2023, số ngày rét đậm rét hại có xu hướng ít hơn TBNN. Có khoảng từ 3 - 5 đợt rét đậm, rét hại tập trung chủ yếu từ cuối tháng 12/2023 và tháng 01/2024. Các đợt rét đậm rét hại không kéo dài (mỗi đợt khoảng 2 - 5 ngày), nhiệt độ thấp nhất trong các đợt rét đậm rét hại từ 10 - 12oC.
4. Nhiệt độ: Nhiệt độ trung bình các tháng và toàn mùa ở mức cao hơn TBNN từ 0,5 - 1,5oC. Nhiệt độ thấp nhất tuyệt đối toàn mùa từ 9 - 11oC.
5.Lượng mưa:lượngmưa từ tháng 11/2023 đến tháng 2/2024 ở mức cao hơn TBNN và cao hơn mùa Đông Xuân 2022 - 2023 khoảng 10 - 20%. các tháng còn lại, lượng mưa xấp xỉ và thấp hơn TBNN. Số ngày mưa nhỏ, mưa phùn ít hơn TBNN và tập trung vào tháng 2,3/2024.
Có nhiều khả năng xuất hiện từ 1 - 2 đợt mưa diện rộng trái mùa, đề phòng các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh trong giai đoạn chuyển mùa, từ tháng 10, 11/2023 và tháng 4/2024.
II. Thủy văn
- Mực nước: Trong điều kiện xả nước phát điện bình thường của các nhà máy thủy điện như: Sơn La, Hòa Bình, Thác Bà và Tuyên Quang thì dòng chảy ở hạ lưu sông Hồng và sông Thái Bình vẫn tiếp tục ở mức thấp hơn TBNN.
- Trị số dự báo: Sông Thái Bình tại Phả Lại mực nước kiệt nhất khả năng ở mức - 0,3 m ÷ - 0,2 m. Xảy ra vào tháng 2,3/2023.
- Độ mặn: Mực nước sông thấp kết hợp với thủy triều cao nên độ mặn các sông khu vực Hải Dương sẽ lớn nhất vào các kỳ triều cường. Độ mặn lớn nhất (‰) mùa xấp xỉ, cao hơn mùa Đông Xuân 2022 - 2023 và có thể xảy ra vào tháng 12/2023 và tháng 01/2024. Độ mặn lớn nhất tại Bá Nha có khả năng ở mức 0,1 ÷ 0,2‰.
-Thủy triều: Mùa Đông xuân năm 2023 - 2024 có diễn biến là:Thời kỳ thủy triều mạnh vào 03 tháng đầu mùa, sau đó giảm dần, hai tháng cuối mùa thủy triều ảnh hưởng yếu dần.Hạ lưu sông Thái Bình chịu ảnh hưởng mạnh của thủy triều, các địa phương lấy nước tự chảy, cần tranh thủ lợi dụng các đợt triều cường.
Mùa Đông Xuân năm 2023 - 2024 nhiệt độ trung bình có xu hướng cao hơn so với mùa Đông Xuân năm 2022 - 2023 và cao hơn TBNN.
Không khí lạnh có xu hướng hoạt động muộn và yếu hơn TBNN. Đợt rét đậm đầu tiên có khả năng xảy ra muộn, vào khoảng cuối tháng 12/2023, số ngày rét đậm rét hại có xu hướng ít hơn TBNN. Đợt rét đậm đầu tiên có khả năng xuất hiện vào khoảng cuối tháng 12/2023, tháng 01/2024. Số đợt rét đậm, rét hại (từ 2 ngày trở lên) khoảng 3 - 5 đợt. Những trận mưa diện rộng trái mùa vẫn có khả năng xảy ra, cần đề phòng các hiện tượng dông, tố, lốc, mưa đá xảy ra vào thời kỳ giao mùa.
Lượng nước thượng nguồn về các sông trong tỉnh tiếp tục giảm so với TBNN và CKNT, các xã khu vực hạ lưu như: Nhị Chiểu (Kinh Môn); Thanh Hồng, Thanh Cường, Vĩnh Lập (Thanh Hà); Nguyên Giáp (Tứ Kỳ); Đại Đức, Đồng Gia, Tam Kỳ (Kim Thành) cần đề phòng nước mặn xâm nhập sâu vào nội đồng, thời kỳ xâm nhập mặn mạnh nhất vào tháng 12/2023 và tháng 01/2024.
Bài của Đồng Thị Phượng, Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Hải Dương
Đăng trên Bản tin Khoa học và Công nghệ Hải Dương số 5 ra tháng 10 năm 2023
