Hải Dương là tỉnh nông nghiệp hiện nay diện tích lúa khoảng 63.000 ha, lúa là cây chủ lực được gieo cấy 2 vụ/năm. Hiện nay Hải Dương đã xây dựng được hệ thống giống lúa và cơ cấu thời vụ tương đối hợp lý cho sản xuất do vậy trong vòng 10 năm liên tục gần đây, năng suất lúa liên tiếp được mùa và có tính ổn định. Các giống lúa chất lượng của tỉnh mặc dù có giá bán cao nhưng năng suất thường thấp và tính ổn định không cao, mặt khác thường hay nhiễm sâu bệnh đặc biệt bệnh đạo ôn, bạc lá và rầy nâu. Các giống lúa chất lượng của tỉnh mặc dù có giá bán cao nhưng năng suất thường thấp và tính ổn định không cao, mặt khác thường hay nhiễm sâu bệnh đặc biệt bệnh đạo ôn, bạc lá và rầy nâu.
Hai giống lúa Đột biến tám xoan Hải Dương và siêu lúa TL12 do Công ty Cổ phần giống cây trồng Hải Dương chọn tạo trên nền tảng tiếp thu các kết quả nghiên cứu chọn tạo giống lúa bằng công nghệ đột biến gien và lai xa trong nước và nước ngoài có nhiều ưu việt hơn so với các giống lúa thuần: Q5, BT7, HT1, KD18...về năng suất, chất lượng và khả năng chống chịu với điều kiện ngoại cảnh, sâu bệnh hại chính như: chịu hạn, chịu rét, bệnh đạo ôn, bạc là và rầy nâu. Để mở rộng 2 giống lúa này vào sản xuất đại trà cần phải khảo nghiệm, sản xuất thử và sản xuất trình diễn để tiến tới công nhận giống mới. Trong 2 năm 2015 - 2016, Công ty Cổ phần Giống cây trồng Hải Dương đã “Sản xuất thử và trình diễn giống lúa mới Đột biến tám xoan Hải Dương, siêu lúa TL12 có khả năng chống chịu sâu bệnh cho hiệu quả kinh tế cao trên địa bàn tỉnh Hải Dương” nhằm chọn lọc, duy trì và sản xuất thử giống lúa Đột biến tám xoan Hải Dương và giống lúa siêu cao sản TL12, chống chịu sâu bệnh để bổ sung vào cơ cấu mùa vụ các giống lúa chất lượng và giống lúa cao sản của tỉnh Hải Dương. Xây dựng mô hình sản xuất gieo cấy 2 giống lúa ngắn ngày, chất lượng hàng hóa nâng cao hiệu quả kinh tế trên địa bàn tỉnh Hải Dương.
Trong hai năm, Công ty Cổ phần Giống cây trồng Hải Dương đã xây dựng 108 ha/2 giống/vụ/năm. Trong đó vụ xuân 54 ha, vụ mùa 54 ha, mỗi giống lúa 3 ha/điểm/vụ tại gồm huyện Cẩm Giàng, Thanh Hà, Tứ Kỳ, Ninh Giang, Gia Lộc, Nam Sách, Kim Thành, Bình Giang, thị xã Chí Linh. Ban chủ nhiệm đề tài đã triển khai tập huấn cho bà con nông dân và cán bộ HTX của các điểm làm mô hình; thực hiện theo mô hình qui vùng, chọn điểm và hướng dẫn qui trình gieo cấy về 2 giống lúa mới Đột biến tám xoan Hải Dương và TL 12. Kết quả đã tập huấn 18 lớp (năm 2015) và 10 lớp (năm 2016) cho hơn 2.000 lượt hộ nông dân và cán bộ HTX tham gia mô hình qua đó các hộ đã hiểu và nắm bắt qui trình áp dụng vào sản xuất tại địa phương.
Giống lúa ĐBTXHD và siêu lúa TL 12 cho thấy 2 giống lúa sinh trưởng phát triển tốt, chống chịu tốt với điều kiện ngoại cảnh hạn chế sâu bệnh như sâu cuốn lá, đục thân, rầy nâu, bệnh đạo ôn và bạc lá ở mức khá vừa đạt điểm từ 1-3, tốt hơn so với 2 giống đối chứng Q5, Bắc thơm số 7. Kết quả đánh giá lây nhiễm nhân tạo tại Viện Bảo vệ thực vật cho kết quả kháng vừa đối với rầy nâu, bạc là và đạo ôn. Khả năng chống chịu điều kiện ngoại cảnh của giống lúa ĐBTXHD và siêu lúa TL 12: chịu rét khá, chống đổ khá, tốt hơn so với 2 giống đối chứng Q5 và Bắc thơm số 7. Thời gian sinh trưởng và năng suất: Giống lúa Đột biến tám xoan Hải Dương có thời gian sinh trưởng từ 102-132 ngày, dài hơn giống đối chứng BT7 (99-132 ngày) từ 1-2 ngày. Năng suất thực thu đạt từ 61,9-72,5 tạ/ha, cao hơn giống đối chứng BT 7 (43,7- 61,5 tạ/ha) từ 13,1-32,8%. Giống lúa TL12 có thời gian sinh trưởng từ 103-135 ngày, tương đương và ngắn hơn giống đối chứng Q5 (103-135 ngày) từ 1-2 ngày. Năng suất thực thu đạt từ 86,7-105,2 tạ/ha, cao hơn giống đối chứng Q5 (58,5-75,3 tạ/ha) từ 24,4-35,8%.
Qua đó đã chọn lọc, duy trì và nhân giống lúa Đột biến tám xoan Hải Dương và siêu lúa TL 12 thành công nhân giống đáp ứng đủ lượng giống phục vụ mô hình sản xuất trình diễn diện tích 308 ha/2 năm tại các địa phương trên địa bàn tỉnh Hải Dương. Hoàn thiện qui trình duy trì, nhân dòng và thâm canh 2 giống lúa Đột biến tám xoan Hải Dương và TL12 về thời vụ, phân bón, điều tiết nước hợp lý qui trình khi đưa ra sản xuất áp dụng có tính khả thi cao phù hợp với qui trình canh tác tại Hải Dương.
Hải Ninh