Cây Chanh leo có tên khoa học là passiflora edulis Sims là dạng cây thân leo, đa niên, nửa gỗ thường được gọi là cây chanh dây, lạc tiên. Chanh leo vỏ màu tím, ruột vàng, vị thơm mát, rất tốt cho sức khỏe. Chanh leo cũng đã được chứng minh là nguồn cung cấp phong phú các chất dinh dưỡng như hàm lượng chất béo, chất xơ, Protein, khoáng chất, can xi, phốt pho, sắt, carotene, Vitamin B1, B2, B3 và các acid tự do đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Với hàm lượng chất dinh dưỡng cao như vậy nên cây chanh leo có tác dụng rất to lớn với con người. Cây Chanh leo có khả năng phát triển và sinh trưởng tốt, năng suất cao, chất lượng ổn định.
Cây chanh leo năng suất năm thứ nhất đạt khoảng 40 tấn/ha, từ năm thứ 2 trở đi năng suất đạt từ 50 - 55 tấn/ha. Với giá trung bình khoảng 6000 đồng/kg, trừ chi phí cho làm giàn, vật tư, công lao động … lãi thuần từ 200 – 300 triệu đồng/ha. Nếu so sánh với các cây hoa màu khác thì chanh leo cho năng suất cao, thu hoạch nhiều lần trong năm, có thời gian thu hoạch dài, ít công chăm sóc, có đầu ra ổn định sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Từ thực tế đó Công ty Cổ phần Giống cây trồng Kiên Giang đã thực hiện xây dựng mô hình liên kết từ sản xuất đến sơ chế, tiêu thụ sản phẩm chanh leo tím trên địa bàn tỉnh Hải Dương với quy mô 50 ha có 148 hộ tham gia mô hình. Trong đó mô hình lớn nhất ở xã Đồng Lạc, TX Chí Linh với quy mô 14 ha, mô hình có diện tích nhỏ nhất ở xã Phạm Kha, huyện Thanh Miện với quy mô 1 ha.
Để các hộ tham gia mô hình thực hiện đúng quy trình kỹ thuật mang lại hiệu quả cao, đảm bảo chất lượng Công ty đã tổ chức tập huấn cho 450 người tại huyện Thanh Miện. Thực hiện hỗ trợ giống và vật tư làm mô hình, Công ty đã triển khai mua 41.700 cây với số tiền hơn 1,876 tỷ đồng và thuốc bảo vệ thực vật 30 triệu đồng… Các hộ tham gia thực hiện mô hình sau khi nhận cây giống chanh leo tím đã triển khai trồng theo đúng quy trình tập huấn. Đến nay tình hình phát triển của cây giống sinh trưởng và phát triển tốt, lá đã dài. Có những cây đã vươn giàn dài và có hoa. Cây sinh trưởng khỏe, tỷ lệ phân cành nhanh, Công ty đã hướng dẫn các hộ gia đình kỹ thuật cắt tỉa đúng kỹ thuật để cho cây ra nhiều hoa, trái.
Sau khi trồng 30 ngày cây phát triển tốt đã leo giàn sau 2 tháng cây đã bắt đầu ra hoa 3 tháng cây ra quả lứa đầu tương đối sai mỗi cây khoảng 30 - 40 quả. Tình trạng sâu bệnh lúc này phát hiện quăn, sùi là, Công ty đã kịp thời hỗ trợ, hướng dẫn nông dân phun thuốc bệnh nên cơ bản không ảnh hưởng. Sau 4 tháng thì cây chanh leo đã cho thu lứa quả đầu. Theo nhận định ban đầu của Ban chủ nhiệm đề tài và các hộ tham gia mô hình thì năm nay năng suất sẽ giảm so với dự kiến vì thời gian trồng cây muộn nhưng năm thời gian thu hoạch dài năm suất sẽ cao. Thực tế trồng 1 ha chanh leo và gừng trồng xen dưới tán chanh leo có thể cho thu nhập tăng 200% so với cây trồng khác. Bước đầu Công ty Cổ phần cây trồng giống Kiên Giang đã thực hiện thu mua 60 tấn sản phẩm chanh leo. Thị trường tiêu thu sản phẩm chanh leo khá lớn, ngoài việc sử dụng quả tươi làm giải khát trên thị trường trong nước, dịch chanh leo là mặt hàng tham gia xuất khẩu có tiềm năng, được nhiều công ty xuất khẩu quan tâm.
Công ty đã cây trồng giống Kiên Giang nhận tiếp chuyển giao công nghệ chiết suất dịch chanh leo từ Công ty Cổ phần Thiết bị và Công nghệ VPM chuyển giao khi có khối lượng sản phẩm chanh leo đủ lớn công ty sẽ thực hiện công nghệ chiết suất dịch chanh leo phục vụ cho các hợp đồng xuất khẩu và tiêu thụ sản phẩm dịch chanh leo.
Việc xây dựng mô hình liên kết từ sản xuất đến sơ chế, tiêu thụ sản phẩm chanh leo tím trên địa bàn tỉnh Hải Dương và tổ chức tiêu thụ 100% sản phẩm từ mô hình đề tài tạo ra phục vụ nội tiêu và xuất khẩu, tăng thu nhập, cải thiện đời sống cho nông dân và đáp ứng nhu cầu thị trường cũng nhu xu hướng tạo vùng nguyên liệu hàng hóa phục vụ cho nội tiêu và xuất khẩu, sự phối hợp “4 nhà” tạo đầu ra ổn định cho sản phẩm chanh leo.
Hải Ninh
