Giống cá chép V1 là kết quả của chương trình chọn giống và lưu giữ nguồn gen thuỷ sản do GS.TS. Trần Mai Thiên và các cộng sự Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thuỷ sản 1 thực hiện, đã được Bộ Thuỷ sản công nhận từ năm 1998. Cá chép V1 tập hợp được những đặc điểm di truyền quý của cá chép Việt Nam là chất lượng thịt thơm ngon, khả năng chống chịu bệnh tốt; khả năng tăng trọng nhanh của cá chép Hungary; khả năng đẻ sớm và trứng ít dính của cá chép Indonexia. Kết quả nuôi thương phẩm cá chép V1 cho thấy tốc độ tăng trọng của cá chép V1 gấp từ 1,5 - 3 lần so với cá chép trắng Việt Nam trong cùng điều kiện nuôi dưỡng, trọng lượng cá trung bình đạt 0,8 - 1 kg/con, nếu nuôi thưa đạt 1,5 - 2kg/con. Đặc biệt cá chép V1 không chỉ là đối tượng nuôi ao mà còn là một trong những đối tượng nuôi ruộng rất hiệu quả. Do vậy, từ năm 1995 trở lại đây, cá chép V1 đã làm sống lại phong trào nuôi cá ở hầu hết các tỉnh miền Bắc nước ta.
Đến nay công nghệ sản xuất cá giống cá chép V1 đã và đang được ứng dụng tại Trung tâm Quốc gia giống thuỷ sản nước ngọt miền Bắc;Trung tâm tư vấn, thiết kế và chuyển giao công nghệ của Viện nghiên cứu nuôi trồng thuỷ sản 1. Nhu cầu mua giống cá chép V1 cũng đang rất lớn. Riêng tại tỉnh Hải Dương – một trong những địa phương phát triển thủy sản lớn của miền Bắc hiện nay, có diện tích nuôi cá chép hiện tại khoảng 4.000 ha, chiếm 40% diện tích nuôi trồng thủy sản, nhu cầu con giống hàng năm cũng lên đến 40 triệu con. Trong khi đó các đơn vị sản xuất giống trong tỉnh với quy mô còn hạn chế. Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Bắc – Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản 1 là đơn vị có quy mô sản xuất giống lớn nhất cũng chỉ cung ứng được khoảng 6 triệu giống mỗi năm. Một số trại sản xuất nhỏ lẻ khác hàng năm cũng cung ứng được khoảng 2 -3 triệu giống. Nhự vậy khả năng sản xuất tại giống tại chỗ chỉ đáp ứng được 15 % nhu cầu con giống hàng năm của địa phương. Việc thực hiện dự án, chủ động sản xuất giống cá chép V1 tại chỗ phục vụ nuôi trồng thủy sản tại Hải Dương là hết sức cần thiết. Chính vì vậy, UBND tỉnh Hải Dương đã phê duyệt cho Công ty TNHH MTV giống cây trồng Hải Dương triển khai dự án: “Tiếp nhận kỹ thuật sản xuất giống cá chép V1 có giá trị kinh tế cao trên địa bàn tỉnh Hải Dương” với sự chuyển giao và hỗ trợ kỹ thuật của Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Bắc - Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản 1. Đề tài được thực hiện trong năm 2015 và 2016, địa điểm triển khai tại Xí nghiệp giống cây trồng và thủy sản Tứ Kỳ, thuộc Công ty.
Thực hiện Dự án, trong năm 2015, Công ty TNHH MTV giống cây trồng Hải Dương đã tiếp nhận quy trình chọn đàn hậu bị và nuôi vỗ cá bố mẹ từ Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Bắc. Sau khi được chuyển giao 06 cán bộ và công nhân kỹ thuật của Xí nghiệp giống cây trồng thủy sản Tứ Kỳ thuộc Công ty TNHH MTV giống cây trồng tỉnh Hải Dương tiếp nhận và làm chủ được các quy trình kỹ thuật, chủ động sản xuất giống cá chép V1, đáp ứng nhu cầu cho các hộ nông dân nuôi thủy sản ở các địa phương trên địa bàn tỉnh Hải Dương. Công ty đã tiếp nhận 1.732 con cá chép giống hậu bị vào ngày 25 tháng 8 năm 2015, trong đó có 530 con cái và 1200 con đực, kích cỡ tối thiểu 200 gram/con do Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Bắc – Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản 1 chuyển giao. Hiện tại đàn cá chép bố mẹ đang được nuôi vỗ theo quy trình được chuyển giao của Trung tâm Quốc gia giống thủy sản nước ngọt miền Bắc. Tỷ lệ sống của đàn cá chép giống hậu bị đạt 100 %, cá khỏe mạnh, phát triển tốt, trọng lượng cá trung bình đến hết năm 2015 đạt trung bình 900gram/con và dự kiến sẽ bắt đầu cho sinh sản vào tháng 8/2016.
Trong năm 2016, ban chủ nhiệm Dự án sẽ tiếp nhận các quy trình kỹ thuật chuyển giao từ Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản 1 gồm: quy trình chọn cá bố mẹ cho đẻ và tiêm kích dục tố, quy trình thu trứng và sẹ, thụ tinh và khử dính; quy trình ấp trứng và thu cá bột; quy trình ương cá bột lên cá hương, cá giống. Đồn thời, sản xuất giống cá chép V1 và chọn tạo khoảng 3.000 - 5.000 con cá chép để nuôi làm đàn cá bố mẹ hậu bị. Với quy mô đàn cá chép bố mẹ của Dự án sẽ cung ứng khoảng 10 triệu cá bột mỗi năm (tương đương khoảng 3-5 triệu cá chép hương, 1,5-3 triệu cá chép giống) để đáp ứng nhu cầu cá giống phục vụ sản xuất cá chép thương phẩm trên địa bàn tỉnh Hải Dương.
Nguyễn Thị Ánh
