Khi người Anh bắt buộc sử dụng bóng đèn tiết kiệm năng lượng (bóng đèn compact) từ năm 2012, họ sẽ giảm thiểu được 5 triệu tấn CO2 mỗi năm. Tuy nhiên, Trung Quốc, xưởng sản xuất bóng đèn lớn nhất thế giới lại không được hưởng lợi từ thành quả của họ. Một lượng lớn công nhân Trung Quốc bị nhiễm độc thủy ngân, một thành phần của bóng đèn compact. Sự gia tăng đột biến về nhu cầu từ các quốc gia phương Tây dẫn tới việc các mỏ khai thác thủy ngân tái hoạt động, khiến cho môi trường và sức khỏe con người bị tổn hại. Các bác sỹ, luật sư, thẩm phán, các nhà sản xuất ở Trung Quốc (nước cung cấp 2/3 bóng đèn compact tới Anh) đang cảnh báo ngành công nghiệp này có thể là một mối đe dọa tiềm tàng cho sức khỏe cộng đồng.
Trong quá trình sản xuất bóng đèn compact, công nhân tiếp xúc với thủy ngân ở dạng rắn hoặc lỏng do bóng đèn cần một lượng nhỏ kim loại này "khởi động" phản ứng hóa học tạo ra ánh sáng. Thủy ngân là một chất độc có hại cho sức khỏe, khi đi vào cơ thể nó có thể phá hủy các hệ thống thần kinh, phổi và thận, gây tổn thương cho thai nhi và trẻ nhỏ. Trong hướng dẫn sử dụng của các nhà sản xuất có nêu rõ, nếu bóng đèn compact bị vỡ tại nhà thì cần phải được làm sạch ngay trong vòng 15 phút để tránh hít phải khí thủy ngân.
Các văn bản hướng dẫn của Bộ Y tế Trung Quốc gửi tới các bác sỹ và các chiến dịch bảo vệ sức khỏe đều đề cập đến sự nhiễm độc thủy ngân trong các nhà máy như là một mối lo ngại hàng đầu về sức khỏe cộng đồng. Hướng dẫn viết: "Những phụ nữ có thai và đang cho con bú không nên làm việc trong môi trường tiếp xúc với thủy ngân".
Ở phía Nam Trung Quốc, các bóng đèn compact xuất khẩu sang châu Âu được sản xuất từ các nhà máy công nghệ cao cho tới các xí nghiệp tồi tàn. Thông tin từ các công nhân và từ các quan chức y tế địa phương ở 2 thành phố Foshan và Quảng Châu cho thấy, kiểm tra sức khỏe của hàng trăm công nhân đã tìm thấy hàm lượng thủy ngân cao trong cơ thể họ và rất nhiều người trong số đó đã được yêu cầu đi điều trị. Các bác sỹ thuộc hai trung tâm y tế khu vực cho biết họ đã tiếp nhận các bệnh nhân từ nhà máy Foshan của Osram, nhà sản xuất lớn nhất của thị trường Anh.
Trong trường hợp khác, các quan chức thành phố Foshan đã yêu cầu kiểm tra sức khỏe cho các công nhân tại nhà máy điện quang Nanhai Feiyang ở thành phố Nam Hải sau khi nhận được đơn tố cáo về các điều kiện làm việc độc hại ở đây. Kết quả kiểm tra cho thấy 68/72 công nhân bị tổn thương nghiêm trọng và được yêu cầu tới bệnh viện điều trị.
Một tạp chí y tế của Bộ Y tế Trung Quốc cũng đề cập đến trường hợp nhà máy bóng điện compact ở thành phố Tiến Châu, nơi có 121/123 người bị nhiễm mức độ thủy ngân vượt quá tiêu chuẩn cho phép, thậm chí có người vượt quá tiêu chuẩn tới 150 lần.
Ở Trung Quốc, người dân đã sớm có nhận thức về tính độc hại của thủy ngân vì theo truyền thuyết, hơn 2.000 năm trước vị hoàng đế Tần Thủy Hoàng, đã qua đời sau khi nuốt phải một viên thủy ngân (năm 210 trước Công Nguyên). Tuy nhiên, thời gian gần đây những vấn đề về sức khỏe do nhiễm độc trong quá trình khai mỏ và sản xuất trở nên nổi cộm do nhu cầu mưu sinh và các vụ kiện tụng xung quanh.
Nguyễn Thị Thanh ST - (Theo Vista)