Chủ nhiệm đề tài: Đại tá Vũ Hồng Mịch, Phó Chỉ huy trưởng, Tham mưu trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hải Dương.

Cơ quan chủ trì và thực hiện: Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hải Dương.

Thời gian thực hiện: năm 2000 - 2001.

Kết quả nghiệm thu, xếp loại: Xuất sắc.

I . MỤC TIÊU

Tổng kết thực tiễn, điều tra đánh giá thực trạng tình hình xây dựng quốc phòng địa phương cấp xã hiện nay, tìm ra nguyên nhân tồn tại và những vấn đề khó khăn nảy sinh trong thời kỳ mới. Xác định nội dung và giải pháp xây dựng quốc phòng địa phương cấp xã đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc thời kỳ công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước.

II. TÓM TẮT KẾT QUẢ THỰC HIỆN

1. Thực trạng thực hiện nhiệm vụ quốc phòng địa phương cấp xã.

Trong tháng 9/2000, đề tài đã tiến hành điều tra hiện trạng thực hiện nhiệm vụ quốc phòng ở 48 xã, kết quả thu được như sau:

100% Đảng uỷ xã có nghị quyết lãnh đạo nhiệm vụ quốc phòng hàng năm; 97% Đảng uỷ xã có nghị quyết về xây dựng lực lượng; 94% xã có nghị quyết về giáo dục quốc phòng, huấn luyện quân sự; 97% có nghị quyết về tuyển quân, tuyển sinh quân sự; 75% có nghị quyết về phát triển kinh tế kết hợp với quốc phòng. Các chế độ, chính sách về quốc phòng ở địa phương đều được thực hiện tốt.

83% số xã được khảo sát có cán bộ chủ chốt được bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, an ninh; đại đa số cán bộ cơ sở có năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh. Hàng năm Ban Chỉ huy Quân sự cấp huyện tổ chức kiểm tra đánh giá chất lượng huấn luyện và hội thao, có trên 80% số xã đạt loại khá trở lên.

Công tác tuyên truyền giáo dục về truyền thống, hướng dẫn thực hiện các văn bản pháp luật về quốc phòng, an ninh được các tầng lớp nhân dân tích cực hưởng ứng.

Tuy nhiên công tác giáo dục quốc phòng, huấn luyện quân sự ở các cơ sở xã còn bộc lộ nhiều hạn chế như: chưa chủ động, ít đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục, huấn luyện chủ yếu theo kế hoạch của cấp trên. Chưa kết hợp chặt chẽ với các nhiệm vụ khác một cách thường xuyên, liên tục. Nhận thức của một bộ phận nhân dân và thanh niên về quốc phòng, an ninh địa phương còn yếu. Qua điều tra 500 người, có 18,4% số người được hỏi không nắm được văn bản pháp luật cơ bản nhất của Nhà nước về quốc phòng, thậm chí có 5,8% số người cho rằng không cần phải giáo dục quốc phòng, huấn luyện quân sự cho công dân trong độ tuổi dân quân.

Các cấp uỷ, chính quyền ở xã đã không ngừng củng cố và tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng các tổ chức Đảng, chính quyền, cơ quan, đoàn thể vững mạnh. Các xã đã quán triệt và thực hiện quan điểm của Đảng về kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng, an ninh. Căn cứ vào quyết tâm phòng thủ cơ bản của tỉnh, huyện và khả năng tác chiến của địa phương, 100% xã đã tiến hành xây dựng, điều chỉnh bổ sung kế hoạch, phương án chiến đấu và trị an bảo vệ cơ sở địa phương. Các cơ sở đã tổ chức diễn tập theo phương án bảo vệ an ninh chính trị, qua kiểm tra có 100% các xã đạt khá.

Xây dựng phong trào quần chúng tham gia bảo vệ an ninh chính trị, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội, chủ động phòng chống âm mưu phá hoại của địch. Quản lý chặt chẽ các đối tượng thoái hoá biến chất, lưu manh, côn đồ, trộm cướp. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng cấp trên đấu tranh phòng ngừa tội phạm, đấu tranh phá án, bắt giữ các đối tượng nguy hiểm. Phát hiện, đấu tranh chống các tệ nạn xã hội, kịp thời giải quyết các vụ việc vi phạm pháp luật.

Lực lượng dân quân tự vệ được xây dựng ở tất cả các xã điều tra. Hoạt động của lực lượng dân quân ngày càng được nâng cao, đảng viên chiếm 18,2%, đoàn viên thanh niên chiếm 40%, chiến sỹ dân quân là bộ đội phục viên, xuất ngũ chiếm 31%. Ở các cơ sở xây dựng đủ các thành phần như: lực lượng cơ động chiến đấu, lực lượng chiến đấu tại chỗ, lực lượng binh chủng và lực lượng phục vụ chiến đấu. Các cơ sở đều đã xây dựng được kế hoạch sẵn sàng chiến đấu và mở rộng lực lượng dân quân khi có nhu cầu. Từ năm 1996 tất cả các Trung đội dân quân cơ động của các xã được tách riêng với lực lượng an ninh, các Trung đội dân quân cơ động ngày càng được nâng cao, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ được giao.

Công tác huấn luyện dân quân được triển khai thực hiện thường xuyên theo chương trình quy định của cơ quan quân sự cấp trên. Quá trình huấn luyện đã kết hợp cách đánh truyền thống với vũ khí tự tạo và cách phòng chống các vũ khí hiện đại của địch, kết hợp giữa huấn luyện cơ bản với hợp luyện, diễn tập theo phương án A2 ở xã. Qua kiểm tra huấn luyện hàng năm có 100% đơn vị dân quân xã đạt yêu cầu, trong đó có 73,3% khá, giỏi.

Các cơ sở định kỳ tổ chức đăng ký và thường xuyên quản lý nguồn động viên bao gồm cả quân nhân dự bị và các phương tiện kỹ thuật của nền kinh tế quốc dân trên địa bàn, đảm bảo số lượng và nắm chắc chất lượng; nắm tình hình quân nhân dự bị ở cơ sở, cùng các cơ quan quân sự cấp trên sắp xếp, bổ nhiệm quân dự bị vào các đơn vị dự bị động viên; thực hiện tốt lệnh động viên kiểm tra sẵn sàng chiến đấu, tập trung huấn luyện theo lệnh triệu tập của cấp trên.

Hàng năm các cơ sở đã thực hiện tốt chế độ, chính sách trong tuyển quân đảm bảo đủ về số lượng và nâng cao chất lượng. Tổ chức tốt khám tuyển, gọi công dân nhập ngũ, đưa tiễn, bàn giao chu đáo.

Thực hiện tốt các chính sách đối với dân quân và lực lượng dự bị động viên theo đúng Pháp lệnh về dân quân, tự vệ; Pháp lệnh dự bị, động viên và các văn bản pháp luật khác.

2. Nội dung xây dựng quốc phòng địa phương cấp xã.

- Tăng cường công tác giáo dục lý luận chính trị, các chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng và Nhà nước, xây dựng niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, giáo dục niềm tự hào dân tộc, giáo dục tinh thần cảnh giác cách mạng, phát huy tốt quyền làm chủ của nhân dân.

- Xây dựng Đảng bộ, Chi bộ cơ sở xã trong sạch vững mạnh, thường xuyên củng cố, kiện toàn, nâng cao năng lực quản lý và tổ chức thực hiện của chính quyền xã, xây dựng Ban chỉ huy quân sự xã vững mạnh đủ sức làm tham mưu cho cấp uỷ, chính quyền và hoàn thiện tốt các nhiệm vụ được giao. Chăm lo xây dựng, củng cố và phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

- Xây dựng phát triển kinh tế kết hợp với xây dựng quốc phòng, an ninh, văn hoá, phát triển xã hội. Trong đó xây dựng về quốc phòng, an ninh bao gồm: xây dựng và thực hiện các kế hoạch, phương án tác chiến trị an; xây dựng lực lượng dân quân tự vệ, lực lượng công an xã, lực lượng dự bị động viên và thực hiện công tác tuyển chọn, gọi công dân nhập ngũ; xây dựng cơ sở hậu cần tại chỗ, thế trận của toàn dân tham gia thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh và tiến hành chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc.

- Thực hiện chế độ chính sách về quốc phòng và hậu phương quân đội của xã.

3. Giải pháp xây dựng quốc phòng địa phương cấp xã.

- Thường xuyên củng cố, kiện toàn, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng bộ, hiệu lực quản lý điều hành của chính quyền cấp xã, chất lượng hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể nhân dân thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.

- Nâng cao chất lượng quốc phòng ở cơ sở, tăng cường giáo dục ý thức chấp hành pháp luật Nhà nước, xử lý nghiêm những sai phạm ở cơ sở xã.

- Nâng cao chất lượng xây dựng lực lượng dân quân xã với số lượng phù hợp, chất lượng cao, luôn vững vàng về chính trị, tổ chức; được huấn luyện quân sự, giáo dục chính trị và pháp luật theo chương trình; nghiêm chỉnh về kỷ luật, thành thạo về vũ khí kỹ thuật, tinh thông về chiến thuật.

- Nâng cao chất lượng xây dựng lực lượng dự bị động viên ở địa phương cơ sở cấp xã.

- Định kỳ kiểm tra, thanh tra việc thực hiện nhiệm vụ quốc phòng địa phương.

- Đẩy mạnh phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội, kết hợp chặt chẽ với quốc phòng ở cơ sở cấp xã.

- Tăng cường quản lý nhà nước về quốc phòng ở địa phương cấp xã. Quản lý xây dựng thế trận, tiềm lực quốc phòng; lực lượng vũ trang nhân dân của địa phương, nắm vững phương hướng, nội dung, yêu cầu đối với từng lực lượng. Quản lý chặt chẽ công tác phòng thủ dân sự; các công trình quốc phòng, khu quân sự và dự trữ quốc phòng.

- Thực hiện tốt các chế độ chính sách bảo đảm cho công tác quốc phòng và hậu phương quân đội.

II. NHÂN RỘNG KẾT QUẢ THỰC HIỆN

- Kết quả của đề tài được Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh chỉ đạo Ban Chỉ huy Quân sự các huyện, thành phố và các xã hàng năm thực hiện các nội dung và giải pháp xây dựng quốc phòng ở cơ sở xã.