Cơ quan phối hợp nghiên cứu (nếu có):
Bộ/ngành hoặc tỉnh/thành phố chủ quản*: UBND tỉnh Hải Dương
Chủ nhiệm đề tài*: Cao Tiến Tuấn Học hàm, học vị: Cử nhân Giới tính: Nam
Đồng Chủ nhiệm: Học hàm, học vị: Giới tính: Nam/Nữ
Danh sách cá nhân tham gia nghiên cứu:
Họ và tên: Nguyễn Văn Lâm Học hàm, học vị: Kỹ sư NN Giới tính: Nam
Họ và tên: Vũ Thị Tuấn Học hàm, học vị: Kỹ sư NN Giới tính: Nữ
Họ và tên: Đăng Quang Hưng Học hàm, học vị: Kỹ sư NN Giới tính: Nam
Họ và tên: Vũ Thị Hiên Học hàm, học vị: Thạc sĩ kinh tế Giới tính: Nữ
Hình thức đánh giá: x Nghiệm thu ¨Tổng kết
Đánh giá xếp loại: ¨Xuất sắc ¨Khá ¨Đạt ¨Không đạt
Thời gian hoàn thành BC: 12
Nơi viết BC:
Số trang báo cáo: 74 trang Số trang Phụ lục: trang
Tóm tắt Báo cáo KQNC:
1- Mục tiêu:
- Xây dựng thành công mô hình chăn nuôi gà Ri lai Lương Phượng thương phẩm mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần tăng thu nhập, giải quyết việc làm, nâng cao vai trò vị trí của tổ chức Hội trong việc hỗ trợ nông dân phát triển kinh tế, thực hiện thắng lợi chương trình quốc gia về xây dựng nông thôn mới.
- Hoàn thiện qui trình kỹ thuật nuôi gà Ri lai Lương Phượng thương phẩm phù hợp với điều kiện khu vực miền núi Chí Linh - Hải Dương.
2- Kết quả:
Khảo sát lựa chọn hộ chăn nuôi gà
- Địa điểm khảo sát chọn hộ: Tại một số xã (phường) của thị xã Chí Linh.
- Qui mô: 2 xã (phường); 15 hộ/ xã (phường)
- Thời gian khảo sát: 01 -02/2012
- Dựa trên tiêu chí chọn hộ chăn nuôi chọn ra được 6 hộ để xây dựng mô hình chăn nuôi gà Ri lai Lương Phượng thương phẩm.
Xây dựng mô hình chăn nuôi gà Ri lai Lương Phượng thương phẩm:
- Quy mô:
+ Tổng số hộ tham gia mô hình: 6 hộ
+ Tổng số con: 5.500 con
+ Con giống: 1 ngày tuổi.
Bố trí thí nghiệm 2 mô hình, theo hai phương thức nuôi. Mỗi mô hình lặp lại 2 lần
+ Mô hình 1: Gà nuôi theo phương thức bán chăn thả:
500 con/lần x 2 lần x 5 hộ = 5.000 con.
+ Mô hình 2: Gà nuôi theo phương thức nuôi nhốt
250 con/lần x 2 lần x 1 hộ = 500 con.
- Thời gian: Vụ 1: Từ tháng 3 đến tháng 7/2012
Vụ 2: Từ tháng 8/2012 đến tháng 12/2012
- Địa điểm:Thị xã Chí Linh, tỉnh Hải Dương
Tổ chức tập huấn hướng dẫn quy trình kỹ thuật kỹ thuật chăn nuôi gà Ri lai Lương Phượng cho các hộ nông dân thực hiện đề tài và và các hộ nông dân có nhu cầu chăn nuôi ở vùng đề tài.
Phương pháp nghiên cứu:
- Sử dụng phương pháp điều tra nhanh với bảng câu hỏi được thiết kế sẵn. Sử dụng các nguồn thông tin qua các tài liệu thống kê, nguồn thông tin của xã, huyện
- Tiêu chí lựa chọn hộ chăn nuôi gà thương phẩm: Là hộ có nhu cầu chăn nuôi, tự nguyện tham gia mô hình, có kinh nghiệm chăn nuôi, cú năng lực về tài chính, có khả năng tiếp thu và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào trong sản xuất. Có khu chăn nuôi xa khu dân cư, xa trường học, trạm y tế,... đảm bảo các tiêu chí về vệ sinh thú y.
- Theo dõi và ghi chép đầy đủ các chỉ tiêu: tỷ lệ sống, tốc độ tăng trưởng, tiêu tốn thức ăn/kg tăng khối lượng cơ thể của gà Ri lai Lương phượng ở các tuần tuổi. Từ đó đánh giá khả năng thích ứng của giống gà Ri lai Lương phượng với điều kiện tại Hải Dương
- So sánh đối chứng các chỉ tiêu gà Ri lai Lương phượng với giống gà Mía lai đang được nuôi ở địa phương với cùng qui mô, số lượng, thời điểm nuôi, chủng loại thức ăn ở cùng một hộ chăn nuôi.
- Tính hiệu quả kinh tế: Điều tra trực tiếp tại các hộ chăn nuôi các khản thu, chi và sử dụng phương pháp bình quân tính trung bình.
Áp dụng ký thuật chăn nuôi gà doTrung tâm nghiên cứu và huấn luyện chăn nuôi nuôi (Viện chăn nuôi – Bộ NN và PTNT) cung cấp, cụ thể như sau:
- Chuẩn bị điều kiện nuôi:
Trước khi đem gà về nuôi cần chuẩn bị đầy đủ mọi điều kiện vật chất, kỹ thuật như:
+ Chuồng nuôi, rèm che, cót quây, chụp sưởi ấm, máng ăn, máng uống. Tất cả phải được khử trùng trước khi sử dụng từ 5-7 ngày.
+ Chuồng nuôi được thiết kế theo kiểu chuồng thông thoáng tự nhiên
+ Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế gia đình, diện tích mặt bằng mà có thiết kế cụ thể cho phù hợp. Tuy nhiên cần đảm bảo những điều kiện sau:
· Chuồng trại được xây dựng tách biệt với khu ở và sinh hoạt của con người.
· Không xây chuồng gà chung với chuồng gia súc, gia cầm khác.
· Nền chuồng được láng xi măng, đảm bảo thoát nước tốt và dễ làm vệ sinh tiêu độc.
· Mái chuồng được lợp kín đảm bảo chắc chắn và che mưa, che nắng tốt. Mái chuồng nên lợp qua vách chuồng khoảng 1m để tránh mưa hắt làm ướt nền chuồng.
· Xung quanh chuồng xây tường lửng cao khoảng 40 - 50cm, bên trên căng lưới thép cao 1,6 – 1,8m hoặc làm bằng nan tre, đảm bảo độ thông thoáng tốt và có đủ ánh sáng tự nhiên chiếu vào trong chuồng.
· Xung quanh chuồng có hệ thống rèm che, có thể điều chỉnh linh hoạt để giữ ấm cho gà vào mùa đông và che nắng, che mưa khi cần thiết.
· Diện tích chuồng nuôi tùy thuộc vào số lượng gà, đảm bảo chiều cao chuồng từ 2,2 – 2,4m tính từ nền đến mái hiên
· Vườn chăn thả phải có diện tích tối thiểu 1m2 /gà, có cây bóng mát, đảm bảo thoát nước tốt.
- Chăm sóc nuôi dưỡng:
+ Úm gà:
· Chọn vị trí cao ráo, thoáng và ít gió lùa trong chuồng để làm quây úm
· Quây úm được làm hình tròn để tránh gà con dồn vào góc đè lên nhau. Kích thước của quây tùy vào số lượng gà nuôi.
· Khi úm gà con vào mùa lạnh cần quây bạt kín xung quanh quây úm để giữ nhiệt tốt cho gà. Tuy nhiên bạt xung quanh có thể mở ra dễ dàng để điều chỉnh độ thông thoáng trong phòng úm.
· Nhiệt độ là yếu tố rất quan trọng, cần đảm bảo cho gà con luôn đủ ấm. Vì vậy trước khi nhận gà con về cần sưởi ấm phòng úm trước 3 - 6 giờ tùy vào nhiệt độ môi trường bên ngoài.
· Nhiệt độ thích hợp khi úm gà như sau:
Tuần tuổi thứ nhất : 31 - 33oC
Tuần tuổi thứ hai : 29 - 31oC
Tuần tuổi thứ ba : 26 - 29oC
Tuần tuổi thứ tư : 22 - 26oC
· Gà con thả vào quây cho uống nước ngay, nên bổ sung 1 gam Vitamin C + 50 gam đường gluco/1 lít nước, cho uống trong 12 giờ đầu. Sau đó cho uống Vitamin tổng hợp. Cần lưu ý khi pha nước chỉ pha 1/3 máng, gà uống hết lại pha tiếp cho đảm bảo vệ sinh.
· Những ngày tiếp theo cho gà uống đủ nước sạch, vệ sinh máng uống và cho uống 4 – 5 lần trong một ngày đêm.
· Thức ăn cho gà úm nên dùng thức ăn hỗn hợp hoàn chỉnh dạng mảnh. Sử dụng đúng chất lượng thức ăn theo tuổi gà.
· Cho gà uống nước khoảng 2 - 3 giờ mới cho ăn, cho ăn bằng khay, mẹt... , khi cho ăn rắc một lượng thức ăn mỏng cho gà ăn hết lại rắc tiếp lần khác. Gà con úm 2 tuần đầu cho ăn 9 -10 lần/ngày, trước khi cho ăn nếu còn thức ăn trong khay cần sàng loại bỏ phân và chất độn chuồng lẫn vào thức ăn.
· Sau 2 tuần tập và chuyển dần cho gà sang ăn bằng các loại máng tròn. Cần đảm bảo đủ máng ăn cho gà. Máng ăn treo cao ngang tầm sống lưng gà, được lau chùi sạch sẽ hàng ngày và tiêu độc tuần 1 lần.
· Từ tuần tuổi thứ 3 giảm dần số lần cho ăn trong ngày.
· Mật độ nuôi: Trong quây úm tuần thứ nhất: quây có đường kính 2,8 - 3m
Mùa hè: nuôi úm 350 con
Mùa đông: nuôi úm 500 con
Mật độ nuôi sau khi tháo bỏ quây là: 13 - 14 gà/m2 nền.Sau khi nuôi úm hết 4 - 5 tuần tuổi thì gà được nuôi kết hợp với chăn thả ra vườn.
+ Phương thức nuôi thả vườn: Sau 4 tuần tuổi bắt đầu thả gà ra vườn. Mật độ nuôi sau là 10 - 12 con/m2 nền. Khi gà mới bắt đầu được thả ra vườn cần lưu ý: thả gà tăng dần về thời gian và diện tích vườn để cho gà làm quen dần với môi trường chăn thả bên ngoài. Khi bắt đầu thả cho gà ăn uống đầy đủ, chỉ cho gà ăn vào ban ngày, mỗi ngày cho ăn 2 - 3 bữa: sáng, trưa, tối. Trong thức ăn (hoặc nước uống) của gà dùng thuốc phòng bệnh đường ruột, đường hô hấp trước 1 ngày và dùng liên tục trong 3 - 4 ngày. Ngày đầu tiên chỉ nên thả 2 giờ và chỉ thả khi vườn đã khô ráo. Từ ngày thứ 2, mỗi ngày tăng thêm 1 giờ cho đến khi hết thời gian ban ngày.
+ Phương thức nuôi nhốt: Đối với gà con mật độ nuôi phù hợp 8 - 10 con/m2, bổ sung khoáng chất và vi ta min vào thức ăn cho gà. Máng ăn, mắng uống sạch sẽ, thường xuyên theo dõi điều chỉnh độ cao của máng để gà ăn uống thoải mái, tránh vơi vãi thức ăn.
+ Thường xuyên quan sát biểu hiện của gà để kịp thời xử lý những bất thường xảy ra.
- Vệ sinh phòng bệnh:
Vệ sinh phòng bệnh là công tác chủ yếu, đảm bảo "Ăn sạch, ở sạch, uống sạch". Do vậy cần áp dụng các giải pháp thú y phòng bệnh trong chăn nuôi gà Ri lai theo hướng an toàn bằng việc triển khai thực hiện đầy đủ các quy trình thú y với một số biện pháp cơ bản sau:
+ Kiểm soát chặt chẽ và đảm bảo con giống đưa vào sản xuất khoẻ mạnh, có chất lượng cao.
+ Tiêm phòng đầy đủ các loại vaxcin theo quy trình phòng bệnh
+ Theo dõi tình hình dịch bệnh trong vùng chăn nuôi để có biện pháp xử lý kịp thời khi có dịch bệnh xẩy ra.
- Tỷ lệ nuôi sống của gà Ri lai Lương Phượng vụ 1 (98,2%) cao hơn vụ 2 (97,17%). Bởi vì khi nuôi gà ở vụ 2, giai đoạn đầu gà con nhỏ gặp điều kiện thời tiết không thuận lợi; thời tiết chuyển từ mùa thu sang đông, trời rét, nhiệt độ môi trường thấp làm giảm tỷ lệ sống.
- Gà Ri lai Lương Phượng bị chết chủ yếu trong giai đoạn 1 ngày tuổi tới 3 tuần tuổi. Vì giai đoạn này gà còn nhỏ, sức đề kháng kém, khả năng chống chịu bệnh tật yếu. Từ tuần thứ 4 trở đi, tỷ lệ nuôi sống của gà Ri lai Lương Phượng ổn định.
- Nhìn chung, gà Ri lai Lương Phượng có sức sống cao và khả năng chống chịu bệnh tốt hơn gà mía lai đang nuôi tại địa phương. Tỷ lệ nuôi gà Ri lai Lương Phượng lúc 10 tuần tuổi ở 2 vụ và 2 phương thức nuôi đạt trung bình 97,25%, gà mía lai là 94,73%, tỷ lệ nuôi sống của gà ri lai Lương phượng cao hơn gà mía lai là 2,5%.
-Trong quá trình thực hiện Ban chủ nhiệm đề tài đã phối hợp với Trung tâm nghiên cứu và huấn luyện chăn nuôi tổ chức được 1 lớp tập huấn và cấp phát tài liệu hướng dẫn kỹ thuật nuôi gà Ri lai Lượng phượng cho 50 hộ nông dân chăn nuôi gà.
- Đã xây dựng được mô hình hình chăn nuôi gà Ri lai Lương phượng: Quy mô 5.500 con (Mỗi vụ 2.750 con) theo 2 phương thức nuôibán chăn thả và nuôi nhốt tại 6 hộ nông dân ở xã Bắc Anvà Hoàng Hoa Thám (Thị xã Chí Linh).
- Kết quả đánh giá gà Ri lai Lương Phượng sinh trưởng và phát triển tốt, tỷ lệ sống qua các giai đoạn đạt 96-98 %, phù hợp với điều kiện tự nhiên, tập quán chăn nuôi gà của các hộ nông dân tại tỉnh Hải Dương, có khả năng chống chịu tốt với điều kiện môi trường khắc nghiệt, ít bệnh tật, sản phẩm thịt có chất lượng cao, vị đậm, thơm ngon, màu sắc, hình dáng phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng, phù hợp với chăn nuôi bán chăn thả quy mô nông hộ, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
- Đã hoàn thiện được quy trình kỹ thuật nuôi gà phù hợp với điều kiện tỉnh Hải Dương.
Khả năng ứng dụng và mở rộng:
- Tổng số hộ tham gia mô hình: 6 hộ đã được lựa chọn tại 2 xã Hoàng Hoa Thám và xã Bắc An thị xã Chí Linh (mỗi xã 3 hộ chăn nuôi)
- Đối tượng nuôi: Gà Ri lai Lương Phượng thương phẩm
- Tổng số con nuôi là: 5.500 con được bố trí thành 2 vụ
- Con giống: 1 ngày tuổi.