Ông Phạm Văn Phục bên mô hình nuôi cá điêu hồng - ảnh: Hòa Thuận Được thành lập từ tháng 1 năm 2006 đến nay, Hợp tác xã thủy sản sạch, chất lượng cao Xuân Nẻo, xã Hưng Đạo, huyện Tứ Kỳ đã khẳng định mối liên kết chặt chẽ giữa các hộ thành viên tham gia. Hợp tác xã ngày càng lớn mạnh về quy mô, hiệu quả về chất lượng, năng suất và tạo lập được vị thế trong việc nuôi cá tại địa phương và tỉnh Hải Dương.
Trước khi thành lập, các hộ nuôi cá chủ yếu nuôi theo phương thức quảng canh, sản xuất manh mún, tự phát, việc lựa chọn con giống chưa phù hợp, sử dụng sản phẩm phụ từ nông nghiệp làm thức ăn, nên năng suất thấp, hiệu quả không cao. Đặc biệt việc nuôi trồng thủy sản đơn lẻ dễ gặp rủi ro về dịch bệnh, thời tiết, thị trường...Để tạo sức bật cho nuôi trồng thủy sản, làm giàu trên mảnh đất quê hương, một số hộ nông dân tại 2 huyện Tứ Kỳ và Gia Lộc đã đứng ra thành lập HTX thủy sản sạch, chất lượng cao Xuân Nẻo. HTX có 35 thành viên ở 5 xã thuộc 2 huyện gồm : xã Đại Đồng, xã Kỳ Sơn, thôn Xuân Nẻo (xã Hưng Đạo) thuộc huyện Tứ Kỳ và xã Gia Lương, Gia Khánh thuộc huyện Gia Lộc, diện tích lúc đầu 35 ha và HTX có vốn điều lệ 156 triệu đồng để duy trì hoạt động.
Hợp tác xã được thành lập với mục đích liên kết các hộ nông dân nuôi trồng thủy sản đứng trong một tập thể để sản xuất hàng hóa, giúp nhau phát triển kinh tế, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật về con giống, thức ăn, đối phó dịch bệnh, trao đổi kinh nghiệm sản xuất và tìm kiếm thị trường tiêu thụ.
Khi mới thành lập, HTX còn gặp không ít khó khăn về vốn, con giống, dịch bệnh, thị trường nhưng với đức tính cần cù lao động, quyết tâm vượt khó, các hộ xã viên trong HTX dần thay đổi phương thức sản xuất từ nuôi cá theo quảng canh chuyển sang thâm canh, áp dụng khoa học kỹ thuật, trao đổi kinh nghiệm sản xuất nên nhiều hộ xã viên đã thoát nghèo, giàu lên từ việc nuôi cá.
Sau 5 năm hoạt động (2006-2011), HTX ngày càng lớn mạnh, hiện nay HTX có 45 xã viên với 45 ha diện tích nuôi trồng thủy sản. Các xã viên tham gia đã chủ động hơn trong việc tiếp nhận kỹ thuật mới, đầu tư vốn mở rộng các mô hình sản xuất, tiếp cận với con giống đặc sản chất lượng cao như: cá điêu hồng, cá quả, cá chép, cá rô đồng...Trước kia, việc nuôi trồng thủy sản chỉ đạt từ 2-3 tạ/1 sào cho mỗi hộ gia đình, khi tham gia HTX đạt từ 6-7 tạ/1 sào. Năm nay, tổng các hộ xã viên trong HTX bán được 85,5 tấn cá thương phẩm, với giá bán 40.000-60.000 đồng/1 kg, tổng thu từ 250.000.000 – 300.000.000/1 ha, HTX ước thu đạt từ 13 đến 15 tỷ.
Theo ông Phạm Văn Phục, Chủ nhiệm HTX cho biết: HTX liên kết các hộ xã viên trong một tổ chức, HTX quan tâm tới cung cấp thức ăn, thuốc thú y, các chế phẩm nâng cao chất lượng cá và tìm kiếm thị trường tiêu thụ. HTX liên hệ mua giống cho các hộ xã viên từ Viện nghiên cứu thủy sản 1; Trung tâm giống nuôi trồng thủy sản Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương. Ngoài việc chú trọng đầu vào của việc nuôi trồng thủy sản, HTX quan tâm đến đầu ra của sản phẩm, HTX đã liên kết, trao đổi với các công ty, thương lái thu mua sản phẩm. Vì thế đầu ra của con cá luôn ổn định, thu nhập khá. Thị trường chính là Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương, Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh.... Đặc biệt, năm 2010, HTX bán 30 tấn cá rô phi cho Nhà máy Đông lạnh xuất khẩu cá Hạ Long (Quảng Ninh) để chế biến xuất khẩu sang Đông Âu. Năm 2011, HTX tiếp tục ký kết hợp đồng bán 200 tấn cá xuất khẩu.
Được sự quan tâm, giúp đỡ của Liên Minh Hợp tác xã Hải Dương, Chi cục Thủy sản, phòng nông nghiệp huyện Tứ Kỳ thường xuyên cử cán bộ kỹ thuật về chuyển giao khoa học kỹ thuật, kiểm tra dịch bệnh. Đặc biệt, Năm 2008, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thực hiện Đề tài "Xây dựng mô hình nuôi cá rô phi từ điêu hồng ở một số hộ gia đình trong tỉnh" đã chọn HTX là mô hình thí điểm. Cùng với sự quan tâm của Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh, đã triển khai thực hiện đề tài có hiệu quả. Vì thế, các xã viên trong HTX đã tiếp thu khoa học kỹ thuật trong việc lựa chọn con giống tốt, quy trình kỹ thuật chăm sóc cá, học hỏi kinh nghiệm sản xuất nên việc nuôi trồng thủy sản đạt năng suất cao. Thu nhập bình quân của các xã viên từ 50- 100 triệu đồng.
Ông Đoàn Ngọc Vinh, hộ xã viên điển hình của HTX tâm sự: từ khi tham gia vào HTX, gia đình ông được tiếp cận với khoa học kỹ thuật, nuôi trồng thủy sản tập trung, quy mô và theo quy trình từ khâu chọn giống đến khâu thu hoạch nên việc nuôi trồng thủy sản đạt năng suất cao mang lại thu nhập lớn. Hiện gia đình ông có 1ha diện tích mặt nước nuôi trồng thủy sản với các giống cá điêu hồng, cá rô, năm nay với giá bán 60.000/1kg, gia đình ông thu được 180 triệu đồng, trừ chi phí giống, thức ăn, thuốc, thu lãi từ 70 triệu đồng. Ngoài ra, gia đình ông còn nuôi 20 con lợn nái, 200 con lợn thịt. Tính chung cả năm từ chăn nuôi lợn và thủy sản lãi từ 100 đến 150 triệu đồng.
Nhận thấy hoạt động HTX thủy sản sạch, chất lượng cao Xuân Nẻo có hiệu quả, mang lại thu nhập cho bà con xã viên, nhiều HTX trong huyện, trong tỉnh và ngoài tỉnh đã đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm sản xuất như HTX Tiên Động, Quang khải của huyện Tứ Kỳ, HTX Bến Triều huyện kinh môn, HTX Quang Trung, huyện Quảng Xương, Thanh Hóa...
Để hoạt động có hiệu quả, HTX quy định cứ 6 tháng sơ kết và 1 năm tổng kết các hộ xã viên nhằm đánh giá, nhận xét những kết quả đạt được, thuận lợi, khó khăn để khắc phục. Ngoài ra, HTX thường xuyên cử các xã viên tập huấn kỹ thuật nuôi cá sạch, đảm bảo vệ sinh môi trường.
Trong thời gian tới, HTX tiếp tục định hướng việc mở rộng về quy mô thành viên tham gia, diện tích, nâng cao năng suất và mở rộng thị trường. Tuy nhiên, hiện nay HTX vẫn còn gặp những khó khăn về khoa học kỹ thuật; về nguồn vốn đầu tư cho việc trồng thủy sản với quy mô lớn và tập trung; thiếu đất để làm văn phòng giao dịch và hoạt động hàng năm của HTX. Cùng với đó là việc cần cung cấp điện thường xuyên cho các hộ xã viên, đảm bảo cho nuôi trồng thủy sản phát triển và cần có đường giao thông thuận lợi cho việc tiêu thụ sản phẩm. Các hộ xã viên trong HTX hy vọng nhận được sự quan tâm hơn nữa của các cấp ủy, chính quyền và các nhà khoa học để hoạt động của HTX ngày càng đạt hiệu quả.
Với những kết quả đạt được trong những năm qua, HTX đã vinh dự được nhận nhiều bằng khen, giấy khen như: năm 2009, Liên minh HTX tỉnh tặng giấy khen vì HTX đã hoàn thành tốt nhiệm vụ; năm 2011, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tặng Bằng khen cho HTX vì đã có thành tích xuất sắc trong quá trình đổi mới phát triển kinh tế hợp tác giai đoạn 2005-2010; tháng 5/2011, Sở y tế Hải Dương cấp giấy chứng nhận HTX là cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toán thực phẩm....Đặc biệt, năm 2009, cục Sở hữu trí tuệ cấp nhãn hiệu hàng hóa cho HTX.
Qua 5 năm hình thành và phát triển, HTX thuỷ sản sạch, chất lượng cao Xuân Nẻo đã cho thấy sức mạnh của mô hình kinh tế tập thể, dựa trên nền tảng cùng nhau phát triển, sản xuất gắn liền với nhu câu thị trường, mối liên kết chặt chẽ giữa người nuôi cá, tổ chức quản lý sản xuất và doanh nghiệp, cùng với đó là sự nhạy bén của người nông dân để việc nuôi trồng thủy sản ngày càng lớn mạnh, người nông dân làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.
Hợp tác xã được thành lập với mục đích liên kết các hộ nông dân nuôi trồng thủy sản đứng trong một tập thể để sản xuất hàng hóa, giúp nhau phát triển kinh tế, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật về con giống, thức ăn, đối phó dịch bệnh, trao đổi kinh nghiệm sản xuất và tìm kiếm thị trường tiêu thụ.
Khi mới thành lập, HTX còn gặp không ít khó khăn về vốn, con giống, dịch bệnh, thị trường nhưng với đức tính cần cù lao động, quyết tâm vượt khó, các hộ xã viên trong HTX dần thay đổi phương thức sản xuất từ nuôi cá theo quảng canh chuyển sang thâm canh, áp dụng khoa học kỹ thuật, trao đổi kinh nghiệm sản xuất nên nhiều hộ xã viên đã thoát nghèo, giàu lên từ việc nuôi cá.
Sau 5 năm hoạt động (2006-2011), HTX ngày càng lớn mạnh, hiện nay HTX có 45 xã viên với 45 ha diện tích nuôi trồng thủy sản. Các xã viên tham gia đã chủ động hơn trong việc tiếp nhận kỹ thuật mới, đầu tư vốn mở rộng các mô hình sản xuất, tiếp cận với con giống đặc sản chất lượng cao như: cá điêu hồng, cá quả, cá chép, cá rô đồng...Trước kia, việc nuôi trồng thủy sản chỉ đạt từ 2-3 tạ/1 sào cho mỗi hộ gia đình, khi tham gia HTX đạt từ 6-7 tạ/1 sào. Năm nay, tổng các hộ xã viên trong HTX bán được 85,5 tấn cá thương phẩm, với giá bán 40.000-60.000 đồng/1 kg, tổng thu từ 250.000.000 – 300.000.000/1 ha, HTX ước thu đạt từ 13 đến 15 tỷ.
Theo ông Phạm Văn Phục, Chủ nhiệm HTX cho biết: HTX liên kết các hộ xã viên trong một tổ chức, HTX quan tâm tới cung cấp thức ăn, thuốc thú y, các chế phẩm nâng cao chất lượng cá và tìm kiếm thị trường tiêu thụ. HTX liên hệ mua giống cho các hộ xã viên từ Viện nghiên cứu thủy sản 1; Trung tâm giống nuôi trồng thủy sản Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương. Ngoài việc chú trọng đầu vào của việc nuôi trồng thủy sản, HTX quan tâm đến đầu ra của sản phẩm, HTX đã liên kết, trao đổi với các công ty, thương lái thu mua sản phẩm. Vì thế đầu ra của con cá luôn ổn định, thu nhập khá. Thị trường chính là Hà Nội, Quảng Ninh, Hải Phòng, Hải Dương, Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh.... Đặc biệt, năm 2010, HTX bán 30 tấn cá rô phi cho Nhà máy Đông lạnh xuất khẩu cá Hạ Long (Quảng Ninh) để chế biến xuất khẩu sang Đông Âu. Năm 2011, HTX tiếp tục ký kết hợp đồng bán 200 tấn cá xuất khẩu.
Được sự quan tâm, giúp đỡ của Liên Minh Hợp tác xã Hải Dương, Chi cục Thủy sản, phòng nông nghiệp huyện Tứ Kỳ thường xuyên cử cán bộ kỹ thuật về chuyển giao khoa học kỹ thuật, kiểm tra dịch bệnh. Đặc biệt, Năm 2008, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã thực hiện Đề tài "Xây dựng mô hình nuôi cá rô phi từ điêu hồng ở một số hộ gia đình trong tỉnh" đã chọn HTX là mô hình thí điểm. Cùng với sự quan tâm của Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh, đã triển khai thực hiện đề tài có hiệu quả. Vì thế, các xã viên trong HTX đã tiếp thu khoa học kỹ thuật trong việc lựa chọn con giống tốt, quy trình kỹ thuật chăm sóc cá, học hỏi kinh nghiệm sản xuất nên việc nuôi trồng thủy sản đạt năng suất cao. Thu nhập bình quân của các xã viên từ 50- 100 triệu đồng.
Ông Đoàn Ngọc Vinh, hộ xã viên điển hình của HTX tâm sự: từ khi tham gia vào HTX, gia đình ông được tiếp cận với khoa học kỹ thuật, nuôi trồng thủy sản tập trung, quy mô và theo quy trình từ khâu chọn giống đến khâu thu hoạch nên việc nuôi trồng thủy sản đạt năng suất cao mang lại thu nhập lớn. Hiện gia đình ông có 1ha diện tích mặt nước nuôi trồng thủy sản với các giống cá điêu hồng, cá rô, năm nay với giá bán 60.000/1kg, gia đình ông thu được 180 triệu đồng, trừ chi phí giống, thức ăn, thuốc, thu lãi từ 70 triệu đồng. Ngoài ra, gia đình ông còn nuôi 20 con lợn nái, 200 con lợn thịt. Tính chung cả năm từ chăn nuôi lợn và thủy sản lãi từ 100 đến 150 triệu đồng.
Nhận thấy hoạt động HTX thủy sản sạch, chất lượng cao Xuân Nẻo có hiệu quả, mang lại thu nhập cho bà con xã viên, nhiều HTX trong huyện, trong tỉnh và ngoài tỉnh đã đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm sản xuất như HTX Tiên Động, Quang khải của huyện Tứ Kỳ, HTX Bến Triều huyện kinh môn, HTX Quang Trung, huyện Quảng Xương, Thanh Hóa...
Để hoạt động có hiệu quả, HTX quy định cứ 6 tháng sơ kết và 1 năm tổng kết các hộ xã viên nhằm đánh giá, nhận xét những kết quả đạt được, thuận lợi, khó khăn để khắc phục. Ngoài ra, HTX thường xuyên cử các xã viên tập huấn kỹ thuật nuôi cá sạch, đảm bảo vệ sinh môi trường.
Trong thời gian tới, HTX tiếp tục định hướng việc mở rộng về quy mô thành viên tham gia, diện tích, nâng cao năng suất và mở rộng thị trường. Tuy nhiên, hiện nay HTX vẫn còn gặp những khó khăn về khoa học kỹ thuật; về nguồn vốn đầu tư cho việc trồng thủy sản với quy mô lớn và tập trung; thiếu đất để làm văn phòng giao dịch và hoạt động hàng năm của HTX. Cùng với đó là việc cần cung cấp điện thường xuyên cho các hộ xã viên, đảm bảo cho nuôi trồng thủy sản phát triển và cần có đường giao thông thuận lợi cho việc tiêu thụ sản phẩm. Các hộ xã viên trong HTX hy vọng nhận được sự quan tâm hơn nữa của các cấp ủy, chính quyền và các nhà khoa học để hoạt động của HTX ngày càng đạt hiệu quả.
Với những kết quả đạt được trong những năm qua, HTX đã vinh dự được nhận nhiều bằng khen, giấy khen như: năm 2009, Liên minh HTX tỉnh tặng giấy khen vì HTX đã hoàn thành tốt nhiệm vụ; năm 2011, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tặng Bằng khen cho HTX vì đã có thành tích xuất sắc trong quá trình đổi mới phát triển kinh tế hợp tác giai đoạn 2005-2010; tháng 5/2011, Sở y tế Hải Dương cấp giấy chứng nhận HTX là cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toán thực phẩm....Đặc biệt, năm 2009, cục Sở hữu trí tuệ cấp nhãn hiệu hàng hóa cho HTX.
Qua 5 năm hình thành và phát triển, HTX thuỷ sản sạch, chất lượng cao Xuân Nẻo đã cho thấy sức mạnh của mô hình kinh tế tập thể, dựa trên nền tảng cùng nhau phát triển, sản xuất gắn liền với nhu câu thị trường, mối liên kết chặt chẽ giữa người nuôi cá, tổ chức quản lý sản xuất và doanh nghiệp, cùng với đó là sự nhạy bén của người nông dân để việc nuôi trồng thủy sản ngày càng lớn mạnh, người nông dân làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.
Nguyễn Thị Thuận
