Tỉnh Hải Dương trong nhiều năm qua đã khảo nghiệm, sản xuất thử và tìm được nhiều giống ngô nếp lai có năng suất cao, chất lượng tốt, phù hợp với điều kiện của tỉnh và đã đưa vào sản xuất đại trà như MX 10, HN 88, Wax 44, King 80 …từ đó góp phần đưa năng suất cây ngô trên địa bàn tỉnh không ngừng tăng cao. Để bổ sung giống ngô mới và nâng cao hiệu quả sản xuất ngô nếp bằng phương pháp làm đất tối thiểu kết hợp với đặt bầu chỉnh tán lá nhằm giảm lượng phân bón, giảm công lao động, tăng năng suất trên một đơn vị diện tích, hiệu quả kinh tế cao hơn, Trạm Khuyến nông huyện Thanh Miện(Hải Dương)đã đề xuấtvà được Ủy ban nhân dân tỉnh Hải Dương cho phép thực hiện đề tài “Trình diễn giống ngô lai F1 ADI 600 theo phương pháp làm đất tối thiểu kết hợp với đặt bầu chỉnh tán lá”do kỹ sư Vũ Văn Tiến làm chủ nhiệm đề tài.
Giống ngô nếp lai F1 ADI 600 có nguồn gốc ở Trung Quốc do Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại và Phát triển nông nghiệp ADI độc quyền nhập và cung ứng. Giống ngô nếp lai F1 ADI 600 đã được Trung tâm Khảo nghiệm giống cây trồng quốc gia khảo nghiệm từ năm 2010 tại các tỉnh thành như Hà Nội, Quảng Nam, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh .. Kết quả cho thấy giống ngô nếp lai F1 ADI 600 có nhiều ưu điểm nổi bật như: Tỷ lệ nảy mầm cao đạt trên 90%, cây non khỏe, dễ trồng, chống chịu sâu bệnh tốt, đặc biệt là bệnh gỉ sắt và đốm lá trên ngô, tỷ lệ bắp loại 1 cao đạt trên 80%, khi ăn bắp có chất lượng thơm, ngon … Giống ngô nếp lai F1 ADI 600 có thời gian sinh trưởng từ 65 - 70 ngày với vụ Đông và 60 - 65 ngày với vụ hè thu, sinh trưởng khỏe ở giai đoạn cây con, có khả năng kháng được một số loại bệnh nguy hiểm trên ngô. Năng suất bắp tươi đạt khoảng từ 18 - 20 tấn/ha, tức là 450 - 500 tạ/sào bắc bộ, tỷ lệ bắp loại 1 đều, năng suất cao, thơm dẻo, lá bi bao kín, không hở đuôi chuột, có khả năng chịu được nhiều chân đất khác nhau và trồng được nhiều vụ trong năm. So với các giống lúa cao sản đang gieo trồng phổ biến thì giống ngô nếp lai F1 ADI 600 có khả năng chống chịu điều kiện bất thuận với môi trường tốt hơn, khả năng vào hạt tốt hơn so với HN 88 trong điều kiện gặp nắng nóng hoặc giá lạnh, tỷ lệ nảy mầm vượt trội đạt trên 90% giúp giảm chi phí ban đầu.
Năm 2010, Trạm Khuyến nông Thanh Miện (Hải Dương) đã thực hiện gieo trồng ngô theo phương pháp làm đất tối thiểu có đặt bầu chỉnh lá đem lại hiệu quả cao như giảm được chi phí trong khâu làm đất, kịp thời vụ gieo trồng, tiết kiệm phân bón, tiết kiệm nước tưới, phủ rạ sau khi trồng làm cỏ không mọc được nên giảm được công làm cỏ và tăng độ xốp cho đất, tăng số cây/m2, tăng năng suất cây ngô …Trong vụ đông năm 2012, Trạm Khuyến nông Thanh Miện (Hải Dương) đã đưa vào trồng thử giống ngô F 1 ADI 600 với diện tích 1 ha ở 2 xã Hùng Sơn và Tứ Cường (Thanh Miện) đạt kết quả tốt. Vụ xuân năm 2013, Trạm cũng đã xây dựng mô hình gieo trồng giống ngô nếp lai F1 ADI 600 với diện tích 1 ha ở 2 địa điểm là thị trấn Thanh Miện và xã Thanh Tùng đạt hiệu quả cao. Từ 2 vụ gieo trồng khảo nghiệm Trạm Khuyến nông huyện đã kết luận giống ngô F1 ADI 600 là giống ngô có đặc điểm vượt trội so với các giống đang gieo trồng trên địa bàn huyện.
Trong năm 2014, Trạm Khuyến nông Thanh Miện (Hải Dương) đã xây dựng mô hình trồng giống ngômới nếplai F1 ADI 600 theo phương pháp làm đất tối thiểu kết hợp với đặt bầu chỉnh tán látại 6 xã gồm: Tứ Cường, Hùng Sơn, Cao Thắng, Thanh Giang, Đoàn Kết, Ngũ Hùng của huyện Thanh Miện (Hải Dương) với quy mô 35 ha.
Giống ngô nếp lai F1 ADI 600 trồng theo phương pháp làm đất tối thiểu sinh trưởng và phát triển tốt, tỷ lệ nảy mầm đạt từ 95 - 98%, thời gian sinh trưởng ngắn hơn so với giống ngô đối chứng HN 88 từ 3 - 4 ngày. Thời điểm thu hoạch bắp tươi từ ngày 4 đến 12/12, đây là thời điểm thích hợp cho việc bán ngô thương phẩm, được giá, khi bán bắp tươi đầu vụ cao hơn nhiều so với các giống ngô khác cho thu hoạch sau. Thu hoạch ngô sớm sẽ giải phóng đất nhanh tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất vụ chiêm xuân năm sau. Để các hộ nông dân tham gia đề tài thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, Ban chủ nhiệm đề tài đã tổ chức 6 lớp tập huấn kỹ thuật tại 6 xã về quy trình kỹ thuật trồng ngô theo phương pháp làm đất tối thiểu và một số kiến thức về ứng dụng một số giống cây, thuốc bảo vệ thực vật, phân bón mới vào sản xuất.
Giai đoạn đầu khi ngô được 4 - 5 lá thì xuất hiện sâu cuốn lá nhỏ, cán bộ kỹ thuật của đề tài đã hướng dẫn người dân phun thuốc bảo vệ thực vật kịp thời do đó cây ngô sinh trưởng và phát triển tốt, bệnh gỉ sắt gây hại nhẹ hơn so với ngô HN 88 đối chứng, còn các loại sâu bệnh khác thì nhiễm tương đương nhau.
Theo ông Phạm Văn Sang, xã Đoàn Kết, huyện Thanh Miện thì giống ngô nếp lai F1 ADI 600 có thời gian sinh trưởng ngắn từ 65 – 70 ngày, cho bắp to, bẹ lá mỏng, chất lượng ngô ăn dẻo thơm ngon. Vụ đông năm 2014 có hộ nông dân của xã đã thu hoạch đạt 3 - 3,5 triệu đồng/sào, trừ chi phí lãi từ 2 – 2,5 triệu đồng/sào, hơn hẳn so với cấy lúa
Ngay sau khi cây ngô được từ 2 - 4 lá cán bộ kỹ thuật của đề tài đã phối hợp với các khuyến nông viên ở cơ sở hướng dẫn người dân đặt ngô ra ruộng với hướng lá xoay ra ngoài rãnh luống để tận dụng tối đa ánh sáng quang hợp của cây ngô khi trồng ở mật độ cao. Những diện tích thực hiện đặt bầu chỉnh tán lá với tỷ lệ cao có năng suất bắp tươi cao hơn do cây ngô được quang hợp tối đa, bắp to hơn và ít bị sâu bệnh hơn. Tổng số lá trên cây đạt 12 lá, chiều cao cây ngô từ 203 - 205cm, độ cao đóng bắp từ 70 - 71 cm đều tương đương với giống ngô đối chứng HN 88. Với mật độ từ 38.000 - 40.000 cây/ha, so với quy trình hướng dẫn thì mật độ này là phù hợp nên năng suất vụ đông năm 2014 đạt khá cao. Trọng lượng bắp tươi giống ngô nếp lai F1 ADI 600 đạt từ 310 - 330 gram/bắp, năng suất bắp tươi đạt từ 12,1 - 12,8 tấn/ha. Giống ngô đối chứng HN 88 có trọng lượng bắp tươi từ 290 - 300 gram/bắp, năng suất bắp tươi đạt từ 11,3 - 11,7 tấn/ha. Giống ngô nếp lai F1 ADI 600 có năng suất cao hơn đối chứng 0,8 - 1,1 tấn/ha. Mô hình trồng giống ngô nếp lai F1 ADI 600 theo phương pháp làm đất tối thiểu kết hợp với đạt bầu chính tán lá có hiệu quả kinh tế cao gần 58 triệu đồng/ha, khoảng 2,087 triệu đồng/sào cao hơn giống đối chứng HN 88 là 1,96 triệu đồng/ha. Do giống ngô nếp lai F1 ADI 600 có khả năng chống chịu sâu bệnh và điều kiện bất thuận khá tốt. Mức độ nhiễm bệnh của giống ngô nếp lai F1 ADI 600 thấp hơn giống ngô đối chứng HN 88, đặc biệt là bệnh gỉ sắt và đốm lá nên giảm chi phí thuốc bảo vệ thực vật nên hiệu quả kinh tế cao hơn.
Theo ông Nguyễn Văn Duấn ở xã Ngũ Hùng, huyện Thanh Miện thì giống ngô nếp lai F1 ADI 600 cần quan tâm đến cây non khi đẻ nhanh, khi cây làm bắp thì vẫn còn nhiều cây có 2 bắp ngô thì cần phải bỏ 1 bắp. Do đây là giống ngô hàng hóa nên rất dễ tiêu thụ trên thị trường.
Mô hình trồng ngô đông theo phương pháp làm đất tối thiểu và đặt bầu chỉnh tán lá tại huyện Thanh Miện,tỉnh Hải Dương đãtận dụng tối đa thời vụ, tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích, giảm chi phí lao động, giảm lượng phân bón và nâng cao hiệu quả kinh tế cho người sản xuấtvà là cơ sở để triển khai mở rộng trên địa bàn tỉnh.
Hải Ninh
