Những năm qua, nhiều giống lúa mới có ưu thế về sản lượng được đưa vào sản xuất, đây là những giống lúa ngắn ngày, dễ trồng, dễ chăm sóc, có tính ổn định cao, ít bị thất thu; khả năng thích ứng rộng, gieo cấy được 2 vụ trong năm và thích hợp trên nhiều chân đất. Giống lúa Hưng Dân đã được khảo nghiệm VCU 3 vụ (Vụ mùa 2011, xuân 2012, mùa 2012) diện tích ô thí nghiệm 10 m2 3 lần nhắc lại. Qua kết quả khảo nghiệm giống lúa Hưng dân thể hiện có nhiều đặc điểm nông học tốt: Thời gian sinh trưởng ngắn, cấy được cả hai vụ xuân muộn và mùa sớm, chiều cao cây 105 - 110 cm, kiểu hình đẹp góc thân đứng, lá đòng đứng, năng suất cao, chịu thâm canh khá, khả năng chống đổ tốt, có khả năng kháng với bệnh bạc lá và rầy nâu, gạo trong, cơm thơm, vị đậm.
Năm 2014, Trung tâm Khảo nghiệm giống cây trồng (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hải Dương) đã đăng ký và được Ủy ban nhân dân tỉnh cho phép thực hiện đề tài “Xây dựng mô hình sản xuất lúa Hưng dân trên địa bàn tỉnh Hải Dương”. Nhằm xây dựng mô hình sản xuất lúa Hưng Dân trên địa bàn tỉnh Hải Dương, đánh giá hiệu quả kinh tế của mô hình. Hoàn thiện quy trình kỹ thuật gieo cấy lúa Hưng Dân để áp dụng cho sản xuất mở rộng tại Hải Dương.
Giống lúa Hưng Dân do Công ty Trách nhiệm hữu hạn Nông nghiệp Nhiệt đới chọn tạo, được khảo nghiệm DUS (vụ Mùa 2011, vụ Mùa 2012) và khảo nghiệm VCU (vụ Mùa 2011, vụ Xuân 2012, vụ Mùa 2012). Qua kết quả khảo nghiệm giống lúa Hưng dân được đánh giá là giống có triển vọng, tiềm năng năng suất cao và có nhiều đặc điểm nông học tốt. Ngoài ra giống lúa Hưng Dân được khảo nghiệm sản xuất tại nhiều điểm ở các tỉnh miền Bắc như Thái Bình, Hà Nội, Hải Phòng, Thừa Thiên Huế. Kết quả khảo nghiệm sản xuất cho thấy giống lúa Hưng dân thích ứng trên nhiều chân đất khác nhau, chống chịu sâu bệnh khá, trong điều kiện thời tiết bất thuận giống vẫn sinh trưởng và phát triển tốt. Hưng Dân là giống ưa thâm canh, cho năng suất cao và ổn định, được nông dân các địa phương khảo nghiệm rất ưa chuộng.
Trung tâm Khảo nghiệm giống cây trồng (Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hải Dương) đã tiến hành khảo nghiệm giống lúa Hưng Dân được trồng ở 4 xã trên địa bàn tỉnh là An Phụ (Kinh Môn), Hồng Thái (Ninh Giang), Trùng Khánh (Gia Lộc) và Cộng Hòa (Kim Thành) ở cả vụ xuân và vụ mùa với diện tích 60 ha thời gian thực hiện năm 2014, vụ xuân với 234 hộ tham gia và vụ mùa với 289 hộ tham gia. Để những hộ tham gia đề tài thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, đảm bảo yêu cầu đặt ra, Trung tâm đã tổ chức 6 lớp tập huấn cho nông dân với 368 đại biểu tham dự, tổ chức 1 buổi hội nghị đầu bờ.
Kết quả, giống lúa Hưng Dân ưa thâm canh, cho năng suất cao cả hai vụ Xuân và Mùa. Sau 2 vụ cho thấy giống lúa Hưng Dân sinh trưởng trong thời gian ngắn (Vụ xuân từ 120 - 130 ngày, Vụ mùa từ 95 - 100 ngày), cây cao từ 105 - 110 cm, khả năng đẻ nhánh tốt, chịu thâm canh khá, chống đổ tốt, có khả năng kháng bệnh bạc lá và rầy nâu, gạo trong, cơm thơm, vị đậm. Năng suất trung bình đạt từ 61,6 - 64,3 tạ/ha ở cả 2 vụ, cao hơn giống lúa Khang Dân 18 được nông dân trồng phổ biến từ 5 - 10 tạ/ha, cho thu từ 46,2 - 48,3 triệu đồng/ha, thu lãi từ 11,07 - 12,39 triệu đồng/ha cao hơn so với giống KD 18 từ 6,04 - 6,11 triệu đồng/ha. Trong điều kiện sản xuất tại Hải Dương cho năng suất cao hơn một số giống lúa khác và hơn hẳn giống lúa Khang Dân 18 ở tất cả các điểm.
Qua một năm thực hiện đã nghiên cứu và thừa kế các kết quả nghiên cứu trước đó cùng với kinh nghiệm thực tế của các địa phương, các kết quả thí nghiệm trên đồng ruộng. Trung tâm đã hoàn thiện được quy trình kỹ thuật sản xuất giống lúa Hưng dân phù hợp với Hải Dương để áp dụng cho sản xuất mở rộng. Giống lúa Hưng Dân đã được khảo nghiệm cơ bản trong mạng lưới khảo nghiệm quốc gia và ở Hải Dương đều sinh trưởng tốt, có triển vọng để đưa vào cơ cấu thời vụ của tỉnh, thay thế các giống lúa cũ năng suất thấp, góp phần tăng năng suất, sản lượng, nâng cao đời sống nông dân.
Hải Ninh
